Οι εμβολιασμοί για την πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων, στην πορεία της ιατρικής εξέλιξης, είχαν τη σημαντικότερη επίδραση στην μακροβιότητα και την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου.
Της Αιμιλίας ΣταθάκουΗ εφαρμογή των προγραμμάτων εμβολιασμού σε βρέφη, παιδιά και ενήλικες, όπως και σε ειδικές ομάδες πληθυσμών, αποτελεί τον πυρήνα για την πρωτογενή πρόληψη των λοιμωδών και μεταδοτικών νόσων και έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας.Αναφορικά με την σημασία του εμβολιασμού τόσο σε επίπεδο ατομικό όσο και συλλογικό μιλά η Aναστασία Μπαρμπούνη, καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας Υγιεινής και Πρόληψης Νόσων :Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της «νέας Δημόσιας Υγείας» οι εμβολιασμοί αποτελούν μια οργανωμένη παρέμβαση-παροχή των κρατών για την προστασία και τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών. Αυτή η οργανωμένη εισαγωγή και εκτέλεση εμβολιαστικών προγραμμάτων στα ανεπτυγμένα κράτη διεθνώς, έχει οδηγήσει στον έλεγχο ή σχεδόν στην εξαφάνιση μιας σειράς νοσημάτων, όπως ο Τέτανος, ο Κοκκύτης , η Διφθερίτιδα, η ιλαρά, η ευλογιά, και άλλα, τα οποία αποτελούσαν σημαντικές πληγές για το επίπεδο υγείας και την κοινωνική ευημερία ακόμη και μερικές δεκαετίες πριν.Η παράπλευρη απώλεια της πανδημίας Covid-19: είναι η κατακόρυφη πτώση των εμβολιασμώνΣύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) εκτιμάται ότι με τους εμβολιασμούς προλαμβάνονται ετησίως 2-3 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως. Παρά όμως, την αποδεδειγμένη προσφορά των εμβολίων, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια έχει διαμορφωθεί κλίμα αμφισβήτησης της αξίας τους. Ο WHO το 2019 συμπεριέλαβε τη «διστακτικότητα» για τους εμβολιασμούς στις 10 απειλές της Υγείας παγκόσμια.Κύριοι παράγοντες που συντελούν στη διστακτικότητα ή και άρνηση των εμβολίων, είναι η απουσία των λοιμωδών νοσημάτων από την κοινότητα, οπότε δεν τα αναγνωρίζουμε ως κίνδυνο, χάρις στην επιτυχία των εμβολίων, αλλά και η διάχυση αρνητικών συμβαμάτων που αποδίδονται στα εμβόλια μέσω των social media .Η πανδημία Η πανδημία που μαστίζει την ανθρωπότητα τον τελευταίο χρόνο, αποτέλεσε αφυπνιστική εμπειρία και επανάφερε στο προσκήνιο την αξία των εμβολίων και την τήρηση των εμβολιαστικών προγραμμάτων.Ενώ, η χώρα μας ταλανίζεται από το τρίτο και ίσως ακόμα πιο ισχυρό κύμα της πανδημίας και το βλέμμα όλου του κόσμου είναι στραμμένο στις προσπάθειες έγκαιρης ανοσοποίησης με τα νέα εμβόλια, μεγάλου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού , είναι πολύ σημαντικό να στρέψουμε την προσοχή μας, και σε μια παράπλευρη απώλεια της πανδημίας Covid-19: την κατακόρυφη πτώση των εμβολιασμών τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες.Πράγματι, μετά το αρχικό shock που ακολούθησε το πρώτο κύμα της πανδημίας, οι απαραίτητοι και προβλεπόμενοι από το Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμοί αναβλήθηκαν από πολλούς γονείς, καθώς το ενδιαφέρον τους στράφηκε περισσότερο στην προστασία των παιδιών τους από τον κορωνοϊό. Ωστόσο, οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι, ενώ αναμένουμε τον εμβολιασμό με βάση την ηλικία μας και το ιστορικό μας ,με το εμβόλιο έναντι του τον κορωνοϊού , υπάρχουν κι άλλοι κίνδυνοι για την υγεία των παιδιών και δεκάδες άλλα σοβαρά και δυνητικώς θανατηφόρα λοιμώδη νοσήματα, για τα οποία όμως έχουμε στη διάθεσή μας αποδεδειγμένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια.Επομένως, η επίσκεψη στον παιδίατρο δεν πρέπει να αναβάλλεται , τόσο για την προληπτική παρακολούθηση της υγείας και της ανάπτυξής του παιδιού γενικότερα , όσο και για τον έγκαιρο και πλήρη εμβολιασμό όλων των ηλικιακών ομάδων με τα προτεινόμενα από το Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμών και την άμεση συμπλήρωση των εμβολίων που καθυστέρησαν να χορηγηθούν. Είναι πραγματικά κρίσιμης σημασίας και ακόμα περισσότερο εν μέσω των υγειονομικών συνθηκών που επικρατούν, να μην δημιουργηθεί ένα εμβολιαστικό κενό στον πληθυσμό, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιδημικές εξάρσεις νόσων, οι οποίες προλαμβάνονται αποτελεσματικά μέσω του εμβολιασμού.Ανάλογη εμπειρία βίωσε η Ευρώπη αλλά και η Ελλάδα πριν μερικά χρόνια με την εμφάνιση της επιδημίας της ιλαράς, συνεπεία της αύξησης των επίνοσων ενηλίκων που δεν είχαν εμβολιαστεί πλήρως για την ιλαρά. Επιπλέον, σποραδικά κρούσματα κοκκύτη εμφανίζονται τόσο σε παιδιά αλλά και ενήλικες που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με ένα φθηνό ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο.To εμβόλιο για την μηνιγγίτιδαΙσως επίσης, είναι ευκαιρία για τους γονείς, τώρα που οι συνήθεις ιώσεις λόγω των υγιεινομικών μέτρων έχουν μειωθεί , κατά την επίσκεψή τους στον παιδίατρο, να ενημερωθούν για τους κινδύνους μιας ιδιαίτερα ύπουλης νόσου, της μηνιγγίτιδας Β. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη νόσο η οποία δεν κάνει διακρίσεις, προσβάλλει βρέφη, νήπια και νεαρούς ενήλικες, εξελίσσεται ταχύτατα μέσα σε 24 μόλις ώρες και μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο. Τα βρέφη και τα νήπια αποτελούν τις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες και ακολουθούν οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες. Βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης Μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών.Και για αυτή τη νόσο, μοναδικός τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος δύναται να ξεκινήσει από την ηλικία των 2 μηνών και άνω.Με το βλέμμα στραμένο στην επίτευξη συλλογικής ανοσίας έναντι του κορωνοιού αλλά στη διατηρήρηση της συλλογικής ανοσίας έναντι των άλλων λοιμωδών για τα οποία υπάρχουν εμβόλια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε κοινωνικούς και οικονομικούς όρους , τα εμβόλια επιτυγχάνουν πολύ περισσότερα πράγματα από απλώς την πρόληψη της νόσου στο ατομικό επίπεδο. Τα εμβολιαστικά προγράμματα, ως οργανωμένες παρεμβάσεις από την πλευρά της πολιτείας, παράγουν μια σειρά αποτελεσμάτων τα οποία υπερσκελίζουν το ατομικό επίπεδο του εμβολιαζόμενου και κατανέμονται στο σύνολο των μελών της κοινωνίας μας.Ας στηρίξουμε λοιπόν τους εμβολιασμούς, τον ακρογωνιαίο λίθο ενός αποδοτικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης γιατί στο τέλος όλοι κερδίζουμε.