Της Σταματίνας Σταματάκου
Η ζωή με έναν σκύλο είναι δώρο. Ένα δώρο που μας χαρίζει η ίδια η καθημερινότητα μαζί του. Ένα δώρο όμως που δεν «χαρίζεται». Ένα δώρο που δεν μπαίνει στην «άκρη». Ένα δώρο που δεν «απομονώνεται» όταν μας εξυπηρετεί.
Οι γιορτές έφτασαν και οι σκύλοι πολλές φορές εισπράττουν άδικες συμπεριφορές από μέρους των ανθρώπων. Πολλοί σκύλοι αγοράζονται ή υιοθετούνται προκειμένου να εξυπηρετήσουν τον ρόλο του «δώρο των γιορτών». Από την άλλη μεριά, σκύλοι αφήνονται μόνοι στο σπίτι για να πάνε οι κηδεμόνες τους να κάνουν το λεγόμενο «ρεβεγιόν» ή απομονώνονται σε κάποιο δωμάτιο του σπιτιού επειδή είτε οι επισκέπτες νιώθουν άβολα με την παρουσία του σκύλου στο χώρο είτε επειδή οι ίδιοι οι κηδεμόνες θεωρούν πως ο σκύλος τους θα δημιουργήσει πρόβλημα στην ευχάριστη βραδιά τους.
Γι’ αυτό μιλάει αναλυτικά στο SKAI.gr η διπλωματούχος εκπαιδεύτρια Εριέττα Καραμπέτσου: «Ας ξεκινήσουμε με το ότι ένας σκύλος δεν θα πρέπει επουδενί και για κανέναν λόγο να χαρίζεται ποτέ ως δώρο. Γιατί; Γιατί ένας σκύλος είναι ένα έμβιο, συναισθανόμενο ον και κανείς δεν μπορεί να κάνει δώρο ένα έμβιο ον. Ένας σκύλος είναι ένας ζωντανός οργανισμός και δεν δίνεται σε καμία περίπτωση με κάρτα αλλαγής, όπως θα δίνονταν για παράδειγμα ένα βιβλίο, ένα ένδυμα ή ένα κόσμημα. Αν το κόσμημα δεν αρέσει στον παραλήπτη, τότε μπορεί κάλλιστα να το αλλάξει ή να το αφήσει στο συρτάρι του και να μην το χρησιμοποιήσει ποτέ. Όταν πρόκειται για έναν σκύλο όμως, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.
Τα τελευταία χρόνια οι στατιστικές έρευνες μας δείχνουν πως οι εγκαταλείψεις κατοικίδιων σκύλων μόλις μερικές εβδομάδες ή μερικούς μήνες μετά τις γιορτές αυξάνονται κατακόρυφα. Και αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί οι «σκύλοι-δώρα» δεν είναι συνειδητή επιλογή του κύριου φροντιστή του ζώου. Επιπροσθέτως, οι «σκύλοι-δώρα» είναι επί τω πλείστον κουτάβια, τα οποία δεν μένουν για πάντα χαριτωμένα μικρά χνουδωτά, σαν λούτρινα. Τα κουτάβια μεγαλώνουν και γίνονται έφηβοι, νεαροί και ενήλικοι σκύλοι. Μεγαλώνουν σε μέγεθος και ξεκινούν να συμπεριφέρονται ως σκύλοι…γαβγίζουν, κάνουν ζημιές και χρειάζονται τον απαραίτητο για την ευζωία τους περίπατο σε καθημερινή βάση. Τότε, πολλοί από αυτούς τους σκύλους θεωρούνται ανεπιθύμητοι εισβολείς της ήρεμης ζωής της οικογένειας και είτε καταλήγουν να ζουν μόνοι και ξεχασμένοι σε κάποια ταράτσα, είτε εγκαταλείπονται, είτε δίνονται προς υιοθεσία σε νέο σπίτι.
Αν κάποιος άνθρωπος θέλει να μεγαλώσει, να ζήσει και να μοιραστεί στιγμές της ζωής του με έναν σκύλο, τότε εκείνος ο ίδιος θα πρέπει να αναζητήσει τον δικό του σύντροφο. Όντας μία απόφαση ζωής, χρειάζεται ώριμη σκέψη και πλήρης συνειδητοποίηση του τι σημαίνει επί της ουσίας η ζωή με έναν σκύλο. Οπότε και το να χαρίσω έναν σκύλο ως δώρο είναι μία απερίσκεπτη πράξη.
Συχνό φαινόμενο είναι επίσης η αγορά ή η υιοθεσία ενός σκύλου ως «δώρο» για τα παιδιά.
Ένα παιδί, όπως γνωρίζουμε όλοι όμως, δεν είναι σε θέση να φροντίσει έναν σκύλο όπως του αρμόζει και ούτε έχει τα αισθήματα ευθύνης ενός ενήλικα. Οι σκύλοι δεν είναι παιχνίδια, αλλά όταν ζήσουν σε μια οικογένεια γίνονται μέλη αυτής.
Και ερχόμαστε στις ημέρες των γιορτών όπου μαζευόμαστε σε σπίτια φίλοι, συγγενείς και γνωστοί. Ο σκύλος μου;
Αν είμαι εγώ ο οικοδεσπότης της βραδιάς, τότε ο σκύλος μου που θα βρίσκεται όταν οι επισκέπτες φτάσουν, όταν οι επισκέπτες θα δειπνήσουν ή πιούν ένα ποτό; Αν έχω σκοπό να απομονώσω τον σκύλο μου σε κάποιο άλλο δωμάτιο ή σε κάποιον εξωτερικό χώρο, ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφτώ. Ο σκύλος μας είναι μέλος της οικογένειάς μας, είναι σύντροφος, είναι σημαντικός κάθε στιγμή και όχι μόνο όταν έχει να μας προσφέρει την παρέα του.
Παλαιότερα επικρατούσε η πεποίθηση πως τα ζώα δεν βιώνουν συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ανθρώπων και συνειδητές διανοητικές διαδικασίες, αλλά πως συμπεριφέρονται κατά κάποιο τρόπο αυτοματοποιημένα χωρίς ψυχολογικό υπόβαθρο.
Ευτυχώς οι συνεχόμενες έρευνες, η παρατήρηση και η ζωή δίπλα στα ζώα μας απέδειξαν πως τα ζώα συναισθάνονται και βιώνουν συναισθήματα. Εξάλλου όσοι ζούμε με κατοικίδιους σκύλους, είμαστε σε θέση να επιβεβαιώσουμε πως οι σύντροφοί μας όχι μόνο βιώνουν διάφορα συναισθήματα αλλά τα εξωτερικεύουν κιόλας μέσω των συμπεριφορών τους. Οπότε το να απομονώσουμε τον σκύλο μας δεν ενδείκνυται. Πέρα του ότι ο σκύλος μου θα στρεσσαριστεί ιδιαίτερα με το να είναι μόνος του, ενδεχομένως να εμφανίσει αλλαγές στην συμπεριφορά του τις επόμενες ημέρες. Αυτό συμβαίνει διότι όταν ένας σκύλος βιώσει έντονο στρες, οι ορμόνες του στρες που εκκρίνονται χρειάζονται παραπάνω από δύο ή τρεις μέρες να ισορροπήσουν. Το πιο βασικό όλων όμως είναι πως δεν είναι δίκαιο για τον σκύλο μου να τον απομονώσω. Εξάλλου ένας σκύλος δεν μπορεί να καταλάβει για ποιον λόγο το βάζουμε να μείνει μόνο του την ώρα που εμείς διασκεδάζουμε. Ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που όταν εντέλει ο σκύλος αντιδράσει είτε επειδή δεν έχει εξοικειωθεί με το να μένει μόνος του είτε επειδή αντιλαμβάνεται τον κόσμο στον διπλανό χώρο, οι κηδεμόνες τον τιμωρούν γιατί τους «χαλάει» τη βραδιά.
Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε πως ένας σκύλος ορθώς κοινωνικοποιημένος που ζει ως ισότιμο μέλος μίας οικογένειας, αν προετοιμαστεί κατάλληλα εκπαιδευτικά, τότε μπορεί κάλλιστα να παρευρίσκεται σε ανάλογες περιστάσεις. Αν πάλι ο σκύλος μου δεν απολαμβάνει την επίσκεψη ξένων ή δείχνει να φοβάται και αν δεν μπορώ να το αντιμετωπίσω με εκπαίδευση, θα πρέπει να τον σεβαστώ και να μην τον φέρνω αντιμέτωπο με καταστάσεις που του δημιουργούν στρες και άγχος.
Το να αφήσω τον σκύλο μου μόνο του και να πάω για «ρεβεγιόν», ανθρωπομορφικά είναι άδικο. Στην πραγματικότητα όμως, αν ο σκύλος μας δεν νιώθει άβολα όταν μένει μόνος του, αν έχει εξοικειωθεί με το να μένει μόνος του παραδείγματος χάριν αργά τη νύχτα και δεν αντιδράει ή νιώθει φοβία με κρότους που ενδεχομένως ακουστούν τις γιορτινές νύχτες, τότε μπορώ να τον αφήσω. Προσωπικά, ως κηδεμόνας σκύλων προσπαθώ να μην αφήνω μόνους τους σκύλους μου τις γιορτινές μέρες και νύχτες, διότι ως γνωστόν οι γιορτές είναι για την οικογένεια…».
H Εριέττα Καραμπέτσου είναι επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, Σύμβουλος Συμπεριφοράς, Ψυχολογίας και Ευζωίας Σκύλων με εξιδίκευση στα θέματα που σχετίζονται με τον Αποχωρισμό ως η μοναδική Πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια CSAT (Certified Separation Anxiety Trainer by Malena De Martini Treating Separation Anxiety in Dogs Academy) στην Ελλάδα.
Απόφοιτη της Ακαδημίας Εκπαιδευτών Victoria Stilwell Academy με θεωρητική και πρακτική εξάσκηση στο Wigan του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το 2017 εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Η Τέχνη του να επικοινωνώ με το σκύλο μου» από τις Εκδόσεος Φυλάτος και στους επόμενους μήνες αναμένεται το νέο της βιβλίο.
Η Εριέττα έχει πιστοποίηση Α’ βοηθειών σε σκύλους από το British College of Canine Studies και είναι μέλος του Doggone Safe ως πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια για ενημερώσεις Αποφυγής Δαγκώματος σε παιδιά και ενηλίκους (Dog Bite Safety Educator).
Παραδίδει δωρεάν μαθήματα για αδέσποτους σκύλους και διατελεί ως μέλος σε πενταμελείς επιτροπές Δήμων για τη διαχείριση αδεσπότων.
erietta@dogfully.gr
