του Χουάν Ντομίνγο Σάντσεθ Εστόπ*
Ένα πολιτικό «τέρας» διαπερνά σήμερα, απ΄ άκρου εις άκρον την Ισπανία της κρίσης και της λιτότητας. Το «τέρας» τούτο, ωσάν τον Πρωτέα, αλλάζει μορφές και εγκλιματίζεται σε όλες τις συνθήκες. Είναι ικανό να μεταμορφώνεται. Αρχικά, στα 2011, ονομάσθηκε 15Μ (Μαΐου), σε ανάμνηση των καταλήψεων στις πλατείες των μεγαλύτερων πόλεων, κατόπιν μετονομάστηκε σε Podemos κι έτσι απέκτησε μία νέα διάσταση: Πλέον, δεν αποτελούσε απλώς ένα ευρύ βήμα πολιτικού διαλόγου, ανοικτό σε όλους, αλλά επίσης ένα εργαλείο για να τελειώνουμε με την κακή διακυβέρνηση και για να προσελκύσουμε κανονικούς ανθρώπους σε θεσμικούς ρόλους. Κατ’ αρχάς το πέτυχε στις ευρωεκλογές, περνώντας από το τίποτα στους πέντε βουλευτές. Κατόπιν, συνέχισε ακάθεκτη η άνοδός του στις δημοσκοπήσεις, φθάνοντας να γίνει η πρώτη πολιτική δύναμη στη χώρα. Αυτό οδήγησε στην εξομάλυνση του Podemos ως κόμματος και το μετέτρεψε σε μεγάλο βαθμό σε μία εκλογική μηχανή, χάνοντας κατ? αυτόν τον τρόπο όποια κληρονομιά έφερε από την 15Μ: Τη φρεσκάδα του, τον πλουραλισμό και τον οριζόντιο χαρακτήρα της δομής του.
Όλα τα κόμματα, καταπώς μας διδάσκει ο Λουί Αλτουσέρ, αποτελούν ένα στοιχείο του κρατικού πολιτικού μηχανισμού και καθορίζονται στο «πολιτικό παιχνίδι, σε αντίθεση με τα άλλα κόμματα κατ΄ ακριβή αντιστοιχία, όπως σ’ ένα γλωσσολογικό σύστημα τα διακριτά τους στοιχεία καθορίζονται σε αντίθεση με τα καταστατικά τους χαρακτηριστικά». Μολαταύτα, η έκπληξη ήλθε με τις δημοτικές εκλογές, όπου οι υποψηφιότητες που στηρίχθηκαν από τους Podemos – εντούτοις δεν εντάσσονταν πλήρως στους Podemos – κέρδισαν τις εκλογές στις κυριότερες πόλεις της χώρας. Αυτό απέδειξε πως μία οργάνωση που ευαγγελίζεται τη μεταβολή του πολιτικού συστήματος, δε μπορεί να βρίσκεται μόνον στο εσωτερικό του, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να παραμένει κι εκτός του, διαταράσσοντάς το με στοιχεία που το σύστημα δεν μπορεί να επεξεργαστεί.
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία πριν τις βουλευτικές εκλογές. Μία ευρεία πλειοψηφία της λαϊκής εκλογικής βάσης σήμερα απαιτεί διαφάνεια, πλουραλισμό και μία σύγκλιση όλων των δυνάμεων που εναντιώνονται στη λιτότητα και τη λεηλασία της χώρας. Μόνο μία πολυφωνική δομή που, όπως συνέβη στις δημοτικές εκλογές, θα εγκαθιδρύει εκ νέου τον άμεσο διάλογο με την κοινωνία έχει πραγματικές δυνατότητες να κερδίσει και να επεκτείνει το κίνημα που είχε απαρχή του τον ΣΥΡΙΖΑ στην άλλη πλευρά της Μεσογείου. Αυτή η δομή δε μπορεί να είναι ένα κόμμα, όπως όλα τα υπόλοιπα, ούτε όμως κι ένα σύνολο κομμάτων, αλλά ένα καινούργιο «τέρας», ένα Podemos πολυσυλλεκτικό, μεταμορφωμένο σε μία Λερναία Ύδρα με χίλιες κεφαλές. Σ’ εκείνο το αντιπροσωπευτικό θηρίο του λαού, σύμφωνα με όλους τους ολιγάρχες, από τον Πλάτωνα ίσαμε τις μέρες μας, που τόσο αυτοί φοβούνται.
* Ο Χουάν Ντομίνγο Σάντσεθ Εστόπ είναι Ισπανός φιλόσοφος και ιδρυτικό μέλος του Podemos.
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του πρακτορείου.