Η Τουρκία απαγόρευσε σήμερα στο Twitter να έχει έσοδα στη χώρα από διαφημιστικές καταχωρίσεις, ένα τιμωρητικό μέτρο που εντάσσεται στο πλαίσιο ενός νόμου ο οποίος υποχρεώνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αποσύρουν περιεχόμενα κατ’ εντολήν των αρχών.
Αυτή η απαγόρευση διαφημιστικών εσόδων αφορά επίσης την εφαρμογή απ’ ευθείας μετάδοσης βίντεο Periscope, που ανήκει στο Twitter, καθώς και τον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Pinterest, σύμφωνα με απόφαση που δημοσιεύεται στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Η εφαρμογή αυτού του μέτρου «θα επιτηρηθεί επισταμένα από τους θεσμούς μας (…) Διώξεις θα ασκηθούν εναντίον των επιχειρήσεων που τους καταβάλλουν διαφημιστικά έσοδα», προειδοποίησε ο τούρκος υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών Ομέρ Φατίχ Σαγιάν μέσω του… Twitter.
Η τιμωρία αυτή έχει στόχο να υποχρεώσει αυτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να διορίσουν έναν νόμιμο αντιπρόσωπο στην Τουρκία, σύμφωνα με έναν νόμο που τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο, κάτι που θα τα υποχρέωνε θεωρητικά να υπακούν στα δικαστήρια που ζητούν την απόσυρση περιεχομένων.
Ο Σαγιάν υπεραμύνθηκε αυτού του νόμου υποστηρίζοντας πως έχει στόχο την καταπολέμηση «του ψηφιακού φασισμού». «Η παρενόχληση, η δυσφήμηση και οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων δεν είναι ελευθερίες, αλλά αδικήματα», δήλωσε.
Ωστόσο, για τους επικριτές του, ο νόμος αυτός ανοίγει τον δρόμο στη λογοκρισία, καθώς οι τουρκικές αρχές παρακολουθούν αδιάκοπα της επικρίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του καλοκαιριού του 2016, την οποία ακολούθησε εκτεταμένη καταστολή.
Χθες, Δευτέρα, μερικές ώρες πριν τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση των διαφημιστικών εσόδων, το Facebook ανακοίνωσε πως θα διορίσει έναν αντιπρόσωπο στην Τουρκία, επαναλαμβάνοντας ωστόσο την προσήλωσή του στην ελευθερία της έκφρασης.
Πριν από το Facebook, άλλες πλατφόρμες, όπως οι YouTube και TikTok, είχαν ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο.
– «Εργαλεία λογοκρισίας» –
Μετά τη χθεσινή ανακοίνωση του Facebook, η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία υπογράμμισε πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπάρχει κίνδυνος «να γίνουν τα εργαλεία μιας κρατικής λογοκρισίας».
«Καλούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να μην συμμετάσχουν στη λογοκρισία του Ίντερνετ στην Τουρκία και να αποφύγουν να διαβιβάσουν τα ιδιωτικά δεδομένα των χρηστών τους, που θα μπορούσαν να τους εκθέσουν σε αυθαίρετες συλλήψεις και διώξεις», δήλωσε η Σάρα Κλαρκ της ένωσης υπεράσπισης της ελευθερίας της έκφρασης Άρθρο 19.
Για να υποχρεωθούν οι απρόθυμοι, όπως το Twitter, να υπακούσουν, οι τουρκικές αρχές προέβλεψαν επίσης μια σταδιακή μείωση του εύρους της ζώνης τους: αυτή θα περιοριστεί στο μισό τον Απρίλιο και στη συνέχεια θα μειωθεί κατά 90% τον Μάιο, πράγμα που σημαίνει πως οι χρήστες δεν θα μπορούν πλέον να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τους.
«Ελπίζουμε ότι τα Twitter και Pinterest, που δεν έχουν ακόμη ανακοινώσει την αποστολή αντιπροσώπων, θα κάνουν τα απαραίτητα το συντομότερο», δήλωσε σήμερα ο Σαγιάν.
Τον Νοέμβριο οι τουρκικές αρχές είχαν ήδη πάρει τα πρώτα τιμωρητικά μέτρα με τη μορφή μεγάλων προστίμων.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρακολουθούνται στενά από την τουρκική κυβέρνηση και έχουν γίνει πολλές δίκες για «προσβολή του αρχηγού του κράτους» ή για «τρομοκρατική προπαγάνδα» με βάση απλά μηνύματα στο Twitter.
Ο νόμος που απαιτεί την αποστολή ενός αντιπροσώπου στην Τουρκία ψηφίσθηκε εξάλλου έπειτα από αίτημα του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος ήθελε «να βάλει τάξη» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την ανάρτηση στο Twitter προσβλητικών σχολίων για την κόρη του και τον γαμπρό του.
Το 2019, η Τουρκία απέκλεισε την πρόσβαση σε 408.000 ιστότοπους, 40.000 μηνύματα στο Twitter, 10.000 βίντεο του YouTube και 6.000 μηνύματα στο Facebook, σύμφωνα με έκθεση της Ένωσης για την Ελευθερία της Έκφρασης.