Στο σημείο μηδέν βρίσκεται και πάλι η προοπτική ελληνοτουρκικού διαλόγου μετά την απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να βγάλει στην Ανατολική Μεσόγειο το Oruc Reis, και μάλιστα εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Το σκάφος που απέπλευσε χθες από το λιμάνι της Αττάλειας είχε για αρκετές ώρες κλειστό το σύστημα γεωγραφικού εντοπισμού του. Όταν το ενεργοποίησε το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό διαπίστωσε πως βρισκόταν στη θαλάσσια περιοχή νοτίως του Καστελλόριζου σε απόσταση περίπου 40 ναυτικών μιλίων από το ακριτικό νησί.
Η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις πανταχόθεν, καθώς ναρκοθετεί τις διερευνητικές επαφές οι οποίες επρόκειτο να ξεκινήσουν τις προσεχείς ημέρες. Τώρα η Τουρκία έρχεται και επαναφέρει την κατάσταση στο ίδιο σημείο στο οποίο βρισκόταν τον Αύγουστο, δηλαδή στήνει ξανά ένα πολεμικό σκηνικό στο Αιγαίο με ένα ερευνητικό σκάφος εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, συνοδευόμενο από σκάφη του τουρκικού πολεμικού ναυτικού και προφανώς υπό την επιτήρηση πλοίων του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.
Η εξήγηση που προκρίνεται για την στάση του Ερντογάν είναι ότι παρά τη ρητορική περί διαλόγου στην οποία είχε προχωρήσει το τελευταίο διάστημα, ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου από θέση ισχύος έχοντας προηγουμένως δημιουργήσει τετελεσμένα, και μάλιστα σε διπλό μέτωπο, όχι μόνο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα αλλά και στην κατεχόμενη Κύπρο με το άνοιγμα της κλειστής πόλης των Βαρωσίων.
Πέτσας: Δεν πάμε σε διερευνητικές με το Oruc Reis στην περιοχή
«Όσο υπάρχει το Oruc Reis στην περιοχή δεν πρόκειται να πάμε σε διερευνητικές επαφές με την Τουρκία», ξεκαθάρισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας.
Μιλώντας στον Σκάι ο κ. Πέτσας τόνισε ότι τόνισε ότι η Ελλάδα θα ζητήσει να συζητηθεί στην Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη και την Παρασκευή το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας, κάτι που ανάφερε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Σαρλ Μισέλ κατά τη χθεσινή επικοινωνία τους.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι το δίλημμα για την Άγκυρα «ήταν ξεκάθαρο, αποκλιμάκωση ή κυρώσεις και αν επιμένει να δημιουργεί ένταση, θα βρεθεί αντιμέτωπη με κυρώσεις» και μάλιστα εκτίμησε πως η ΕΕ δεν πρόκειται να υπαναχωρήσει «καθώς η πολιτική του κατευνασμού δε θα οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα».
Όσον αφορά το περιεχόμενο των διερευνητικών επαφών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε ότι το πλαίσιο «είναι ξεκάθαρο και άφορα μόνο τις θαλάσσιες ζώνες. Θέλουμε να διευθετηθούν οι διαφορές μας και το αποδείξαμε με τις συμφωνίες που προχωρήσαμε με την Αίγυπτο και την Ιταλία. Αν δεν τα βρούμε υπάρχει και το διεθνές δικαστήριο της Χάγης. Υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα για καμία ελληνική κυβέρνηση που να άφορα την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών».
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν ανέμενε την τούρκικη κίνηση με το Oruc Reis μετά από τη συνάντηση που είχαν οι κύριοι Δένδιας και Τσαβούσογλου, ο κ. Πέτσας δήλωσε πως προσωπικά δεν τον ξάφνιασε η τουρκική μεταστροφή και οι εταίροι που πίστευαν ότι η Άγκυρα είναι αξιόπιστη, διαπίστωσαν την αναξιοπιστία της.
Μάας προς Τουρκία : «Σταματήστε τα παιχνίδια. Είμαστε αλληλέγγυοι σε Ελλάδα και Κύπρο»
Η νέα έξοδος του Oruc Reis προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Γερμανίας η οποία όλο το προηγούμενο διάστημα είχε αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ των δύο χωρών.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας λίγο πριν αναχωρήσει για τα ταξίδια του σε Κύπρο και Ελλάδα, έστειλε αυστηρό μήνυμα στην Τουρκία καλώντας την να αποφεύγει τις προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και εκδήλωσε την αλληλεγγύη της χώρας του στους εταίρους της στην ΕΕ, Ελλάδα και Κύπρο.
«Η Άγκυρα πρέπει να σταματήσει τα παιχνίδια μεταξύ αποκλιμάκωσης και προκλήσεων, αν η κυβέρνησή της ενδιαφέρεται για συνομιλίες, όπως έχει διαβεβαιώσει επανειλημμένα», επεσήμανε ο Μάας προτού αναχωρήσει από το Βερολίνο για επίσημες επισκέψεις στην Αθήνα και τη Λευκωσία, αλλά όχι και στην Άγκυρα καθώς η προγραμματισμένη του επίσκεψη και στην τουρκική πρωτεύουσα ακυρώθηκε λόγω των εξελίξεων.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών παρότρυνε την Τουρκία να παραμείνει ανοικτή στον διάλογο και να μην επαναλάβει τις έρευνες για υποθαλάσσια κοιτάσματα αερίου.
«Κόκκινη γραμμή αν περάσει τα 12 μίλια το Oruc Reis»
«Το κρίσιμο ζήτημα είναι μέχρι πού θα φτάσει τις έρευνες το Oruc Reis και αν τελικά θα παραβιάσει τα 6-12 ναυτικά μίλια του Καστελόριζου, που είναι η κόκκινη γραμμή για την Αθήνα», δήλωσε ο υποναύαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού Στέλιος Φενέκος σχολιάζοντας τις εξελίξεις με την έξοδο του ερευνητικού πλοίου στην ανατολική Μεσόγειο.
Μιλώντας στον ρ/σ Θέμα ο κ. Φενέκος εμφανίστηκε επικριτικός απέναντι σε όσους κάνουν λόγο για δυναμική απάντηση της Ελλάδας στη νέα τουρκική πρόκληση λέγοντας τα εξής:
«Αν συνεχιστεί η πολεμική ρητορική, για το αν δηλαδή θα βουλιάξει ο ελληνικός στρατός το Oruc Reis, θα πρέπει είτε να το κάνει είτε να σταματήσει αυτή η ρητορική» είπε διευκρινίζοντας ωστόσο πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι casus belli για την Άγκυρα.
«Η περίοδος της φαινομενικής χαλάρωσης στην Αν. Μεσόγειο τελειώνει»
Η νέα όξυνση που προκαλεί η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο απασχολεί σήμερα τον γερμανικό Τύπο. του Μονάχου. «Η περίοδος της φαινομενικής χαλάρωσης στην ανατολική Μεσόγειο τελειώνει εκ νέου» αναφέρει σε ρεπορτάζ της η Süddeutsche Zeitung.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται στις γερμανικές προειδοποιήσεις της Δευτέρας προς την Άγκυρα διά στόματος Στέφεν Ζάιμπερτ και στην ανακοίνωση του υπ. Εξ. Χάικο Μάας για επισκέψεις σε Αθήνα και Λευκωσία αλλά όχι και Άγκυρα με θέμα την κατάσταση στην αν. Μεσόγειο. Όπως παρατηρεί η SZ «η νέα αποστολή του Oruç Reis ταιριάζει με τις δοκιμασμένες εδώ και καιρό τακτικές της Άγκυρας που δημιουργούν συνεχώς νέες κρίσεις, προφανώς με την ελπίδα να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική θέση της χώρας.»
Η γερμανική εφημερίδα υπενθυμίζει την τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και τη συνεχιζόμενη απειλή κυρώσεων προς την Τουρκία και εντάσσει το άνοιγμα των Βαρωσίων στο πλαίσιο της στρατηγικής πιέσεων της Άγκυρας.
Μάλιστα, η Süddeutsche Zeitung τονίσει πως «στα τουρκικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικάζεται ότι ο Ερντογάν με την αποστολή του Oruc Reis προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή από την προγραμματισμένη δοκιμή του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400. H Toυρκία, νατοϊκή χώρα, αγόρασε το πυραυλικό σύστημα ενάντια στη βούληση της συμμαχίας, αλλά δεν το έχει ενεργοποιήσει ακόμη – οι ΗΠΑ απαιτούν κυρώσεις (…) Η τουρκική αντιπολίτευση βλέπει την επιθετική εξωτερική πολιτική του Ερντογάν κυρίως ως προσπάθεια να αποσπάσει την προσοχή από την τεταμένη οικονομική κατάσταση και τα εσωτερικά προβλήματα της χώρας. Ο Μετίν Γκιουρκάν, βουλευτής του Κόμματος Δημοκρατίας και Προόδου (Deva) δηλώνει: «Λέμε όχι σε μια πολιτική που τροφοδοτείται από πόλεμο, αγώνα και σύγκρουση αποκλειστικά για την επίτευξη προσωπικών στόχων του Ερντογάν. Αν ό,τι συμβαίνει στην εξωτερική πολιτική συμβεί και στην εσωτερική πολιτική, η Τουρκία θα πληρώσει το τίμημα»»
Kölner Stadt Anzeiger: «Έλλειψη στρατηγικής δείχνει ο πολυμέτωπος πόλεμος που έχει ανοίξει ο Ερντογάν»
Αιχμηρό σχόλιο για την εξωτερική πολιτική του Ερντογάν κάνει σε άρθρο της η εφημερίδα Kölner Stadt Anzeiger.
«Ο Ερντογάν θέλει η αντιπαράθεση με τη Δύση και τη Ρωσία να εκληφθεί ως ένδειξη θάρρους. Στην ουσία ωστόσο ο πολυμέτωπος πόλεμος που έχει ανοίξει προκύπτει από την υπερεκτίμηση του εαυτού του και την έλλειψη στρατηγικής (…) Οι φαντασιώσεις περί μεγάλου έθνους και ο απροσδόκητος ορυκτός πλούτος είναι για να καθησυχάσουν τον λαό. Οι προκλήσεις και oι μόνιμες απειλές έχουν όμως ως στόχο να αποσπάσουν την προσοχή και να ενώσουν μια διχασμένη κοινωνία. Έχουν ως σκοπό να δικαιολογήσουν την αυταρχική ηγεσία του Ερντογάν. Πρέπει να θεωρείται θέμα χρόνου η εξάρτηση της Τουρκίας και πάλι από την εξωτερική βοήθεια. Αλλά οι Ευρωπαίοι δεν πρέπει να περιμένουν μέχρι τότε. Ο Ερντογάν πρέπει να ακούσει τώρα ξεκάθαρα λόγια», αναφέρει η εφημερίδα της Κολωνίας.
Μπορέλ: Η ΕΕ ανησυχεί για την απόφαση για τα Βαρώσια
Την ανησυχία της για την απόφαση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σχετικά με τα Βαρώσια εκφράζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με διακήρυξη εκ μέρους της ΕΕ, με ανακοίνωση που εξέδωσε ο Ύπατος Εκπροσώπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ.
Συγκεκριμένα, ο κ. Μπορέλ αναφέρει στη γραπτή ανακοίνωσή του:
«Η ΕΕ εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία της για την απόφαση να προχωρήσει στο «άνοιγμα» από τις 8 Οκτωβρίου 2020 μέρους της περιφραγμένης περιοχής των Βαρωσίων, μετά την ανακοίνωση που έγινε στην Άγκυρα στις 6 Οκτωβρίου 2020.
Η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και θα συνεχίσει να καθοδηγείται από αυτά τα ψηφίσματα, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Από αυτήν την άποψη, η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι ο πλήρης σεβασμός των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι ζωτικής σημασίας και ζητεί την άμεση αντιστροφή των πρόσφατων ενεργειών.
Η ΕΕ υποστηρίζει την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, και παραμένει πλήρως δεσμευμένη για μία συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ. Περιμένει το ίδιο με την Τουρκία. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας, μετά την επανάληψη, έναν εκπρόσωπο στις Υπηρεσίες Καλών Υπηρεσιών του ΟΗΕ».