Από τον Νοέμβριο του 2011 που ανέλαβε τα ηνία της ΕΚΤ ο Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε οκτώ μειώσεις επιτοκίων, δύο προγράμματα μακροχρόνιου φθηνού δανεισμού για τις τράπεζες και την επαναγορά ομολόγων.
Ωστόσο ο πληθωρισμός παραμένει στο ναδίρ ενώ η ανάπτυξη στην ευρωζώνη αναμένεται να αναθεωρηθεί προς τα κάτω. Ετσι, αναλυτές, οικονομολόγοι και αγορές προεξοφλούν ότι στη συνεδρίαση της ΕΚΤ την Πέμπτη ο Ντράγκι θα ανακοινώσει ένα ακόμη πακέτο μέτρων ενισχύοντας το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης («τύπωμα χρήματος») ενώ, όπως λέγεται, δεν θέλει και να απογοητεύσει τις αγορές μειώνοντας την αξιοπιστία της ευρωτράπεζας.
Αναλυτές εκτιμούν πως μεταξύ άλλων η ευρωτράπεζα θα μειώσει και άλλο το ήδη αρνητικό επιτόκιο καταθέσεων στο -0,4% από -0,3% σήμερα, με την εφαρμογή ενδεχομένως ενός συστήματος δύο ταχυτήτων βάσει του οποίου οι τράπεζες θα πληρώνουν το αρνητικό επιτόκιο ανάλογα με τον όγκο των χρημάτων που «παρκάρουν» στην ΕΚΤ και εφόσον αυτά ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο επίπεδο.
Επίσης, αναμένεται να αυξηθούν και οι μηνιαίες αγορές ομολόγων από τα 60 δισ. ευρώ στα 75 – 80 δισ. ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται να διευρυνθεί κατά τουλάχιστον έξι μήνες και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Αγορά εταιρικών ομολόγων
Σύμφωνα με την εκτίμηση της UBS, η ΕΚΤ την Πέμπτη θα αυξήσει τις μηνιαίες αγορές περιουσιακών στοιχείων κατά τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ και θα μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων κατά 10 μονάδες βάσης πιθανώς με μια κλιμακωτή δομή.
Παράλληλα δεν αποκλείει η ΕΚΤ να αποφασίσει να συμπεριλάβει και εταιρικά ομόλογα στις αγορές περιουσιακών στοιχείων της, αλλά όχι τα τραπεζικά ομόλογα, ενώ προβλέπει ότι η ευρωτράπεζα θα επανεξετάσει αργότερα την πιθανότητα επέκτασης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης που λήγει προς το παρόν τον Μάρτιο του 2017.
Προβλέπει πως ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ θα κυμανθεί στο 1,8%-1,9% το 2018, ενώ οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου και επιβράδυνση της ανάπτυξης οδηγούν στην αναθεώρηση της πρόβλεψης για τον πληθωρισμό του 2016 στο 0,3% ή και χαμηλότερα από 1%, ενώ για το 2017 η πρόβλεψη κάνει λόγο για 1,5%-1,6%. Αναμένει επίσης μια πρόβλεψη για την ανάπτυξη στο 1,4%-1,6% το 2018 από 1,5% το 2016.
Η Credit Suisse αναμένει μείωση 10 μονάδες βάσης του επιτοκίου καταθέσεων, αύξηση του προγράμματος αγορών ομολόγων ακόμη και στα 80 δισ. ευρώ μηνιαίως, επιτάχυνση του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων και ενδεχομένως της διεύρυνσης των κατηγοριών των τίτλων που θα περιλαμβάνονται στις αγορές της ΕΚΤ.
Αν η ΕΚΤ μειώσει μόνο τα επιτόκια καταθέσεων οι αγορές θα αντιδράσουν αρνητικά, ενώ μια διεύρυνση των αγορών ομολόγων προς την κατεύθυνση των εταιρικών ομολόγων θα μπορούσε να μειώσει τα spreads. Ο κίνδυνος απογοήτευσης των αγορών παραμένει πάντως υψηλός, υποστηρίζει η ελβετική τράπεζα.
Η Citigroup αναμένει επίσης πως η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια καταθέσεων κατά 10 μονάδες βάσης αυξάνοντας το μηνιαίο πρόγραμμα αγορών ομολόγων από τα 60 δισ. ευρώ στα 75 δισ. ευρώ επεκτείνοντας παράλληλα το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για μια περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών. Αν και θεωρεί ότι θα πρέπει να βελτιωθούν οι συνθήκες ρευστότητας και να περιοριστούν οι πιέσεις στις τράπεζες, εντούτοις οι κίνδυνοι συνολικά απογοήτευσης της αγοράς συνεχίζουν να υφίστανται.
Μείωση επιτοκίων
Τα 2/3 των οικονομολόγων που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων (πιθανώς κατά 15 δισ. ευρώ) ενώ σχεδόν όλοι εκτίμησαν ότι θα μειώσει εκ νέου το επιτόκιο καταθέσεων (πιθανώς κατά 10 μονάδες βάσης). Μια μείωση κατά 10 μονάδες βάσης στο -0,4% του επιτοκίου καταθέσεων θα απελευθέρωνε περίπου 478 δισ. δολ., σύμφωνα με τον δείκτη Bloomberg Eurozone Sovereign Bond.
Αν η μείωση ήταν 20 και 30 μονάδες βάσης τότε θα μπορούσαν να απελευθερωθούν επιπλέον 268 δισ δολ. και 157 δισ. δολ. αντίστοιχα. Παράλληλα η αύξηση του προγράμματος μηνιαίων αγορών στα 75 δισ. ευρώ, από τα 60 δισ. ευρώ που είναι σήμερα θα σημαίνει ότι θα προσθέσει επιπλέον 200 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης των 1,5 τρισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι αρκετοί αναλυτές αναμένουν επίσης πως ο Ντράγκι θα ανακοινώσει επέκταση του προγράμματος και πέραν του Μαρτίου του 2017 τουλάχιστον για ένα 6μηνο ακόμη, ενώ η ΕΚΤ αναμένεται ότι θα εισαγάγει ένα νέο σύστημα δύο ταχυτήτων αναφορικά με το επιτόκιο καταθέσεων ώστε να μην πλήξει την κερδοφορία των τραπεζών.
Τάσος Μαντικίδης
