Ο Τούρκος πρώην αντιναύαρχος και από τους εμπνευστές της “Γαλάζιας Πατρίδας” Τζιχάτ Γιαϊτζί θεωρεί πως η τουρκική υφαλοκρηπίδα επεκτείνεται στο μισό Αιγαίο, υποστηρίζει πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι απόλυτα νόμιμο, ισχυρίζεται ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και πως η Τουρκία δικαίως αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία και 152 νησιά και νησίδες στο Αιγαίο.
«Δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα όσα λέτε πως ο τουρκικός στόλος τώρα αισθάνθηκε ισχυρός και έβγαλε αυτές τις θεωρίες. Διότι το θέμα αυτό της συμφωνίας με τη Λιβύη είναι όπως η συμφωνία της διοίκησης της Νότιας Κύπρου (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία) με την Αίγυπτο, έτσι και η συμφωνία με τη Λιβύη, έχει την ίδια λογική. Είναι νόμιμη. Διότι Τουρκία και Λιβύη, η μια χώρα είναι στην Ασία (Ανατολία), η άλλη στην Αφρική, και μιλάμε για δύο ηπειρωτικές χώρες. Στη συμφωνία αυτή, η Τουρκία δεν συμπεριφέρθηκε μαξιμαλιστικά και τράβηξε μια γραμμή που δεν αγγίζει τη Ρόδο, την Κάσο, την Κάρπαθο, και την Κρήτη», δήλωσε στην “Καθημερινή”.
Κοιτώντας τον χάρτη της “Γαλάζιας Πατρίδας” και δείχνοντας το Καστελλόριζο επιμένει: «Δεν έχετε δικαίωμα να λέτε πως εδώ είναι η υφαλοκρηπίδα μου, να τραβάτε γραμμή και να λέτε πως δεν μπορείτε να έχετε συμφωνία με τη Λιβύη. Ενα νησί δεν μπορεί να εμποδίσει την επαφή με μια άλλη ηπειρωτική χώρα. Η Ελλάδα λέει πως υπολογίζει υφαλοκρηπίδα για την Κρήτη, την Κάσο, την Κάρπαθο, τη Ρόδο και το Καστελλόριζο όπως μια ηπειρωτική περιοχή. Δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό».
Ερωτηθείς για τη συμφωνία της Ελλάδα με την Αίγυπτο, είπε: «Δεν μπορείς να πεις πως η Σάμος έχει υφαλοκρηπίδα αλλά δεν έχει η Τουρκία. Αυτά είναι νησιά που βρίσκονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας. Η Ρόδος πού βρίσκεται; Στην ελληνική υφαλοκρηπίδα;». O ίδιος τόνισε ότι «στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχουμε κάτι να συζητήσουμε με την Ελλάδα. Η Τουρκία στη Μεσόγειο έχει ακτογραμμή 2.280 χιλιομέτρων».
Αναφερόμενος στο πώς προέκυψε η “Γαλάζια Πατρίδα”, ο κ. Γιαϊτζί υποστήριξε στη συνέντευξή του στην Καθημερινή πως τη σχεδίασε το 2017-2018. «Αυτά τα νησιά (ανατολικά) βρίσκονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα. Αυτό δεν σημαίνει πως τα νησιά αυτά ανήκουν στην Τουρκία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στην κυριαρχία των νησιών των οποίων έχουν κατονομαστεί, όταν μεταβιβάστηκαν στην Ελλάδα (σ.σ. γκρίζες ζώνες). Το θέμα είναι οι περιοχές θαλάσσιας ευθύνης. Εξω από τα χωρικά ύδατα».
«Τον δημιουργήσαμε (σ.σ.χάρτη) για να γίνουν γνωστές οι θαλάσσιες περιοχές ευθύνης της Τουρκίας. Αυτές που έχει ανακοινώσει και αυτές που δεν έχει ανακοινώσει αλλά προβλέπεται να το κάνει. Με τον χάρτη αυτό, ο τουρκικός λαός αντιλήφθηκε την αξία των θαλασσών της», συμπλήρωσε.
Ερωτηθείς για όσα συνέβησαν μετά το 1996 στα Ιμια, καθώς η Τουρκία έχει εμφανίσει και το θέμα της αμφισβήτησης κυριαρχίας των νησιών, είπε: «Μιλάμε για 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες, οι οποίες δεν μεταβιβάστηκαν στην Ελλάδα. Εμείς δεν διεκδικούμε τα νησιά, απλά λέμε πως αυτά τα νησιά, οι νησίδες και οι βραχονησίδες δεν έχουν μεταβιβαστεί στην Ελλάδα – ελάτε να το συζητήσουμε. Να δούμε ποια σας ανήκουν. Απλά τονίζω πως η Ελλάδα πρέπει να σταματήσει να έχει μαξιμαλιστικές θέσεις». Μάλιστα, ο κ. Γιαϊτζί βρήκε την ευκαιρία να προσθέσει και άλλο ζήτημα. «Για εμάς υπάρχει και το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Αυτά να συζητηθούν ως ένα πακέτο».
Κληθείς να απαντήσει από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Κύπρο που θα τραβούσε μια μια γραμμή, η οποία θα είναι δίκαιη και σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, απάντησε «Όπως το βλέπετε στον χάρτη!» και έδειξε τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας». «Αυτό είναι το δίκαιο. Αυτός ο χάρτης, τα μπλε σημεία, δεν σημαίνει πως διεκδικούμε τα νησιά. Απλά έχουν χωρικά ύδατα και ανήκουν στην Ελλάδα. Το μπλε δείχνει την υφαλοκρηπίδα μας».
«Σας ξεκαθαρίζω πως η Τουρκία δεν έχει καμία έχθρα απέναντι στην Ελλάδα. Σας το λέω με ειλικρίνεια. Εγώ 40 χρόνια υπηρέτησα στο ναυτικό, από τα 13 μου είμαι στρατιώτης. Οταν μας εκπαίδευαν στις στρατιωτικές σχολές ποτέ δεν είδαμε την Ελλάδα σαν εχθρό. Ομως στην Ελλάδα υπάρχει η λανθασμένη εντύπωση πως η Τουρκία θα εισβάλει, θα πάρει τα νησιά», σημείωσε, μιλώντας στην Καθημερινή.
Η νέα προκλητική πρόταση
Μία νέα θαλάσσια συμφωνία Ισραήλ-Τουρκίας, που δεν συνυπολογίζει καν τα κυριαρχικά δικαιώματα και αποκόπτει εντελώς την Κύπρο, προτείνει ο αρχιτέκτονας του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, απόστρατος αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, και «έμπιστος» του Ερντογάν, σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα που προδημοσιεύουν σήμερα την πρόταση αναλυτικά του Τούρκου ναυάρχου και τις πρώτες αντιδράσεις του Ισραήλ, όπως μεταδίδει το sigmalive.com.
«Μετά από χρόνια διπλωματικών συγκρούσεων, η Τουρκία το τελευταίο διάστημα δείχνει στο Ισραήλ την έντονη επιθυμία της για προσέγγιση. Τη Δευτέρα (7/12/20), ο πρώην αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, αναμένεται να δημοσιεύσει μια πρόταση για συμφωνία με το Ισραήλ για κοινές αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) των 2 χωρών στην ανατ. Μεσόγειο. Η πρόταση θα δημοσιευτεί στο ισραηλινό ακαδημαϊκό περιοδικό Turkeyscope – που εκδίδεται από το Κέντρο Moshe Dayan στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ», αναφέρει η ισραληνιή εφημερίδα Israel Hayom.
Τα θαλάσσια σύνορα που προτείνει ο Γιαϊτζί μεταξύ των δύο χωρών θα είναι εις βάρος της Κύπρου. Η συμφωνία που προτείνεται στους Ισραηλινούς είναι παρόμοια με το τουρκο-λιβυκό σύμφωνο, που υπεγράφη στην Τρίπολη πέρυσι το Νοέμβριο και αποτελεί –σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα- την πηγή της σημερινής έντασης μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας.
«Εάν οι Έλληνες είναι ήδη εξοργισμένοι γιατί αποκόπηκε (με το τουρκο-λιβυκό) η συνεκτικότητα με την Κύπρο δια θαλάσσης, τότε μια τέτοια συμφωνία θα έκανε τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα για την Αθήνα και τη Λευκωσία», σχολιάζουν.
Διότι ο πρώην Τούρκος ναύαρχος προτείνει την παραχώρηση των τεμαχίων 8, 9, 11 και 12, που ανήκουν στην κυπριακή ΑΟΖ, στο Ισραήλ. Το θαλασσο-τεμάχιο 12 είναι το οικόπεδο Αφροδίτη, βορειοδυτικά του Λεβάθιαν, που ανήκει στο Ισραήλ και στο οποίο δραστηριοποιείται η ισραηλινή εταιρεία Delek και η αμερικανικές Shell και Noble Energy.
Η συγκεκριμένη περιοχή θεωρείται -μέχρι στιγμής- η πιο πλούσια σε κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ανατ. Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον Γιαϊτζί, τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου στην περιοχή των οικοπέδων Yishai-Αφροδίτης είναι υπό αμφισβήτηση, παρά τις συμφωνίες που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Ως εκ τούτου, ο Γιαϊτζί προτείνει μία συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, αφήνοντας την Κύπρο έξω εντελώς.
Ως πιθανό όφελος για το Ισραήλ, ο Γιαϊτζί αναφέρει τη δυνατότητα διασύνδεσης του ισραηλινού αγωγού με τον ήδη υπάρχοντα τουρκικό αγωγό. Σύμφωνα με τον Γιαϊτζί, αυτή η επιλογή θα ήταν «πολύ πιο πρακτική και φθηνή για το Ισραήλ σε σύγκριση με το έργο EastMed».
Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε για την Ελλάδα και την Κύπρο νέα «εισβολή». «Οποιαδήποτε ισραηλινή συναίνεση στην πρόταση Γιαϊτζί, σίγουρα θα πυροδοτούσε έντονη αντίδραση από την Ελλάδα και την Κύπρο. Πρώτα απ’ όλα, θα έβλεπαν οποιαδήποτε ισραηλινο-τουρκική σύμπραξη ως εισβολή στα χωρικά τους ύδατα. Δεύτερον, μία τέτοια συμφωνία με την Τουρκία θα αποτελούσε επίσης αναγνώριση της θέσης της Τουρκίας για την ΑΟΖ των ελληνικών νησιών, ειδικά της Ρόδου και του Καστελόριζου. Τέλος, θα έθετε τις σχέσεις του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων υπό αίρεση.
Εξάλλου, ο πρίγκιπας του Αμπού Ντάμπι Mohammed bin Zayed υπέγραψε πρόσφατα ένα αμυντικό σύμφωνο με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ πέρα από αυτό, οι εντάσεις μεταξύ των ΗΑΕ και του Ερντογάν και των εταίρων του στο Κατάρ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πραγματική διπλωματική ρήξη την Ιερουσαλήμ και το Αμπού Ντάμπι», υποστηρίζει η Israel Hayom.
Σχολιάζοντας την τουρκική πρόταση ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στην ίδια ισραηλινή εφημερίδα ότι «ενώ η βελτίωση των σχέσεων με την Άγκυρα αποτελεί μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, κάθε πρόταση ωστόσο εις βάρος της Κύπρου δεν είναι καν συζητήσιμη. Η Κύπρος είναι σύμμαχος του Ισραήλ και τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των χωρών αναγνωρίζονται από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες αναφορές για προσέγγιση μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών των 2 χωρών, η πρόταση του Γιαϊτζί δείχνει ξανά την επιθυμία της Άγκυρας για μια νέα αναβάθμιση των σχέσεων [με το Ισραήλ]», δήλωσε ο συντάκτης του Turkeyscope, Dr. Hay Eytan Cohen Yanarocak, προσθέτοντας ότι «για να αναβαθμίσουν οι δύο χώρες τις σχέσεις τους σε σημείο πραγματικής ομαλοποίησης, πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία πριν από όλα απαιτούν την επιστροφή πρεσβευτών και προξένων. Για οποιασδήποτε σχέση που βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, η Τουρκία πρέπει να αλλάξει τη ρητορική της απέναντι στο Ισραήλ. Πέρα από αυτό, η Άγκυρα πρέπει να διαλύσει τη στενή σχέση της με τη Χαμάς. Εάν το κάνει αυτό ο Ερντογάν, είναι λογικό η Ιερουσαλήμ να προσπαθήσει να βρει τρόπους αναζωογόνησης της σχέσης, όπως συνέβη και στο παρελθόν».
