To μήνυμα ότι για να είναι πραγματικά μεταμορφωτική, η EU4Health πρέπει να βασίζεται στους πυλώνες της αλληλεγγύης, της ισότητας, της ένταξης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρέπει να έχει στον πυρήνα τους ασθενείς και τις κοινοτικές ομάδες, έστειλε η Επίτροπος αρμόδια για θέματα υγείας Στέλλα Κυριακίδου, απευθυνόμενη με ψηφιακά μέσα στο συνέδριο “HIVOutcomes”, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα AIDS 2020.
Συγκεκριμένα κατά την τοποθέτησή της η Επίτροπος επεσήμανε ότι ο COVID-19 μάς έχει διδάξει σκληρά μαθήματα: “όμωως, επισημαίνοντας τις αδυναμίες στα συστήματα υγείας μας, η πανδημία φωτίζει επίσης το τι πρέπει να βελτιωθεί και πώς”.
Η Επίτροπος τόνισε ότι “η EU4Health είναι η απάντησή μας σε αυτά τα μαθήματα.Το πρόγραμμα θα αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις μας στη δημόσια υγεία και στοχεύει στη δημιουργία ισχυρότερων, πιο ανθεκτικών και πιο προσιτών συστημάτων υγείας, αναγνωρίζει τον αντίκτυπο των μεταδοτικών ασθενειών και θα υποστηρίξει δράσεις για την ψυχική υγεία, τις χρόνιες ασθένειες και τις ευάλωτες ομάδες και παρέχει μια πλατφόρμα για πραγματικές, βιώσιμες αλλαγές”.
Συγκεκριμένα, η αρμόδια Επίτροπος τόνισε ότι “έχουν περάσει σχεδόν σαράντα χρόνια από τότε που τα πρώτα αναφερόμενα κρούσματα HIV σηματοδότησαν την αρχή μιας καταστροφικής παγκόσμιας πανδημίας. Η ασθένεια έχει σκοτώσει. Σήμερα, ένας νέος ιός αλλάζει την πορεία της ιστορίας – και υπάρχουν πολλά παράλληλα μεταξύ του HIV / AIDS και της πανδημίας COVID-19″.
Όπως εξήγησε “και οι δύο ιοί στοχεύουν τα αδύνατα σημεία στις κοινωνίες μας, τις ευπαθείς ομάδες και διευρύνουν τις ανισότητες. Η παγκόσμια αλληλεγγύη και η καινοτομία ήταν καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της χειρότερης πανδημίας του HIV. Ομοίως, η συνεργασία και η επιστήμη προσφέρουν τις καλύτερες διεξόδους από την τρέχουσα κρίση. Και οι δύο έχουν βαθύ αντίκτυπο στην ψυχική υγεία σε όλο τον κόσμο.”
Η Επίτροπος τόνισε ότι “πρέπει να λάβουμε αποφασιστικά, συντονισμένα μέτρα για τον τερματισμό της πανδημίας COVID-19. Αλλά έχουμε επίσης την ευκαιρία να θέσουμε μακροπρόθεσμες λύσεις που ενισχύουν τις διαρθρωτικές αδυναμίες στα συστήματα υγείας μας. Πρέπει να αυξήσουμε τις επενδύσεις στη δημόσια υγεία, να βελτιώσουμε την πρόσβαση σε φάρμακα, να μειώσουμε τις ανισότητες σε γενικές γραμμές και να πάρουμε μια πιο ολιστική άποψη της υγείας – μιας που αυξάνει την ψυχική υγεία και την ευημερία. Και σε αυτό το πλαίσιο, ο κόσμος έχει πολλά να μάθει από εκείνους που έχουν ήδη δε την κρίση του HIV. Γι `αυτό χαίρομαι που συμμετέχω στο σημερινό σημαντικό γεγονός. Και χαίρομαι που βλέπω την εστίαση στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις επί της υγείας και της ψυχικής υγείας”.
Κατέγραψε δε ότι η θεραπεί του HIV έχει προχωρήσει πολύ: “για άτομα που έχουν διαγνωστεί και υποβληθεί σε θεραπεία νωρίς, ο HIV είναι τώρα μια μακροχρόνια κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στον έλεγχο και τη θεραπεία τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι ανισότητες που σχετίζονται με τον ιό HIV εξακολουθούν να υπάρχουν υπερβολικά στις κοινωνίες μας. Η ευρωπαϊκή περιοχή του ΠΟΥ – και ιδίως η Ανατολική Ευρώπη – έχει πλέον την ταχύτερα αναπτυσσόμενη επιδημία HIV παγκοσμίως. Αλλά αυτό δεν είναι απλώς ένα ζήτημα στην Ανατολική Ευρώπη. Το 2018, ένα άτομο διαγνώστηκε με HIV κάθε 17 ώρες στην Ιρλανδία”, επεσήμανε.
“Ο στιγματισμός και η ανισότητα των φύλων εξακολουθούν να αποτελούν μείζονες ανησυχίες. Σήμερα, οι μισές από όλες τις γυναίκες με HIV έχουν διάγνωση με μεγάλη καθυστέρηση. Αυτό είναι απαράδεκτο για μένα. Η ένταξη και η ισότητα των φύλων πρέπει να βρίσκονται στον πυρήνα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και των κοινωνιών μας. Στην πραγματικότητα, μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Κομισιόν ξεκίνησε ένα νέο Σχέδιο Δράσης για το Φύλο με στόχο να θέσει τις γυναίκες και τα κορίτσια στην πρώτη θέση της απόκρισης μας στο COVID-19. Δυστυχώς, οι στόχοι 90-90-90 για το τέλος του 2020 δεν θα επιτευχθούν. Και έχουν απομείνει πλέον λιγότερα από 10 χρόνια για να επιτύχουμε τον κοινό μας στόχο για τον τερματισμό του AIDS στο πλαίσιο της ατζέντας για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2030”, προειδοποίησε η Στ.Κυριακίδου.
Κατέστησε δε σαφές ότι “πρέπει λοιπόν να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας και να επιμείνουμε στους στόχους 90-90-90.Η πρόληψη του συνδυασμού HIV είναι κεντρική σε αυτό το επίκεντρο – και μια πρόσφατη έκθεση του ECDC παρουσίασε και εξέτασε τη σκοπιμότητα μιας νέας προσέγγισης για την παρακολούθηση σε εθνικό επίπεδο. Αλλά πρέπει επίσης να αρχίσουμε να θεραπεύουμε το άτομο και όχι μόνο την ασθένεια. Ο βελτιωμένος γραμματισμός στον τομέα της υγείας, η μεγαλύτερη κυβερνητική δέσμευση με βασικούς πληθυσμούς και οι πρωτοβουλίες υπό την ηγεσία της κοινότητας είναι σημαντικά μέρη αυτής της προσπάθειας”, επεσήμανε η Στέλλα Κυριακίδου.
“Ταυτόχρονα, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να αντιμετωπίσουμε τις συννοσηρότητες. Μια συγκεκριμένη περίπτωση – ο ΠΟΥ εκτιμά ότι οι γυναίκες που ζουν με HIV έχουν εξαπλάσιο κίνδυνο καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε σύγκριση με τις γυναίκες χωρίς HIV. Το επερχόμενο σχέδιο καταπολέμησης του καρκίνου θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος και θα περιλαμβάνει βασική εστίαση στον εμβολιασμό, την προληπτική υγεία και τις ανισότητες. Και παράλληλα, πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στην ψυχική υγεία και την ποιότητα ζωής. Πρέπει να αγωνιστούμε για κάτι περισσότερο από απλώς την απουσία θανάτου. Δεν είμαι ικανοποιημένη με τους ασθενείς με HIV που ζουν απλώς μια μακρά ζωή. Αξίζουν επίσης να ζήσουν μια ικανοποιητική, ευτυχισμένη ζωή”, ξεκαθάρισε.
Η Επίτροπος ενημέρωσε στη συνέχεια για τη συγχρηματοδοτούμενη από την Κομισιόν κοινή δράση INTEGRATE, που ενσωματώνει την έγκαιρη διάγνωση και τη σύνδεση με την πρόληψη και τη φροντίδα ατόμων με HIV, ιογενή ηπατίτιδα, φυματίωση και σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
Εξήγησε ότι η νέα φαρμακευτική στρατηγική για την Ευρώπη, που ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα, θα αποτελέσει επίσης σημαντικό μέρος αυτής της προσπάθειας.
Όπως είπε, η στρατηγική στοχεύει στην ενίσχυση της καινοτομίας και στη βελτίωση της πρόσβασης των ασθενών σε προσιτά φάρμακα και αποτελεί σημαντικό δομικό στοιχείο σε μια πραγματική Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας.
Σημείωσε ακόμη ότι “τον τελευταίο χρόνο έχει επισημανθεί ο ρόλος της επιστήμης κατά την αντιμετώπιση κρίσεων υγείας. Και η απάντησή μας στο COVID-19 οφείλει πολλά στις εξελίξεις γύρω από τον HIV – ειδικά στον τομέα των προσβάσιμων διαγνωστικών. Η Κομισιόν έχει δεσμευτεί να επενδύσει στην έρευνα για το HIV / AIDS. Το ερευνητικό πρόγραμμα Horizon2020 παρείχε περισσότερα από 220 εκατομμύρια ευρώ σε αυτόν τον τομέα. Και αυτή η υποστήριξη θα συνεχιστεί στην επόμενη γενιά προγραμμάτων, όπως το Horizon Europe ή το νέο πρόγραμμα EU4Health”.
Τέλος, η Επίτροπος κατέστησε σαφές ότι ο COVID-19 αύξησε τις ανάγκες πολλών ευάλωτων πληθυσμών, έχει ενισχύσει τις αδυναμίες στην αλυσίδα εφοδιασμού φαρμάκων, διέκοψε τις δοκιμές και τη θεραπεία του HIV και πρόσθεσε νέα επίπεδα στρες και άγχους για τους ασθενείς. “Είναι ζωτικής σημασίας οι υπηρεσίες υποστήριξης να μπορούν να αντιμετωπίσουν την αυξημένη ζήτηση. Έχουν εφαρμοστεί σχέδια συνέχειας της θεραπείας για ορισμένους ευάλωτους πληθυσμούς”, επεσήμανε και ανακοίνωσε ότι η Κομισιόν θα δημιουργήσει επίσης έναν ειδικό χώρο για την “υποστήριξη ψυχικής υγείας COVID-19” στην Πλατφόρμα Πολιτικής Υγείας μας – η οποία θα διευκολύνει την ανταλλαγή πρακτικών ψυχικής υγείας και διορατικότητας, που θα περιλαμβάνει εστίαση σε ευάλωτες ομάδες και η πλατφόρμα θα μπορούσε επίσης να υποστηρίξει συζητήσεις μεταξύ ομάδων της κοινωνίας των πολιτών για τον ιό HIV .