Σχεδόν εκατόν σαράντα άνθρωποι σκοτώθηκαν μέσα σε τρεις ημέρες συγκρούσεων ανάμεσα σε αντίπαλες φυλές στην περιφέρεια Νταρφούρ του Σουδάν· πρόκειται για τα πιο αιματηρά επεισόδια μετά την υπογραφή, τον Οκτώβριο, συμφωνίας ειρήνης ανάμεσα στην κυβέρνηση και οργανώσεις ανταρτών.
Η αναζωπύρωση της βίας καταγράφηκε δύο εβδομάδες και κάτι αφού επισήμως τερματίστηκε η κοινή ειρηνευτική αποστολή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και της Αφρικανικής Ένωσης (MINUAD), παρούσα για 13 χρόνια σε αυτή την αχανή, ασταθή περιοχή του δυτικού Σουδάν.
Τη Δευτέρα ξέσπασαν συγκρούσεις στην πολιτεία Νότιο Νταρφούρ, όπου άνδρες «της αραβικής φυλής Ριζαϊγκάτ, που επέβαιναν σε οχήματα, μοτοσικλέτες και καμήλες, εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον του χωριού Σααντούν», προπυργίου της φυλής Φαλάτα, δήλωσε ο Μοχάμεντ Σάλεχ, ένας από τους ηγέτες της φυλής αυτής.
Στις συγκρούσεις, οι οποίες σταμάτησαν, έχασαν τη ζωή τους 55 άνθρωποι, ανέφερε ο ίδιος. Πολλά σπίτια πυρπολήθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης.
Κατά τον κ. Σάλεχ, η επίθεση έγινε σε αντίποινα για τη δολοφονία, πριν από περίπου μία εβδομάδα, μέλους της φυλής Ριζαϊγκάτ από μέλος της φυλής Φαλάτα.
Το Σάββατο και την Κυριακή, τουλάχιστον 83 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις μεταξύ φυλών στην πόλη Τζενέινα, στην πολιτεία του Δυτικού Νταρφούρ.
Στις συγκρούσεις ενεπλάκησαν μέλη της φυλής Αλ Μασαλίτ και άραβες νομάδες με αφορμή μια διένεξη ανάμεσα σε δύο πρόσωπα.
Οι αρχές επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας στο Δυτικό Νταρφούρ και ο πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης Αμπντάλα Χάμντοκ έστειλε «υψηλόβαθμη» αντιπροσωπεία στην πολιτεία, για να προσπαθήσει να αποκαταστήσει την τάξη.
«Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων δεν είναι ακόμη γνωστός», δήλωσε χθες Δευτέρα ο κυβερνήτης της πολιτείας Δυτικό Νταρφούρ, σύμφωνα με το SUNA, το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων του Σουδάν.
Έκκληση για «αποκλιμάκωση»
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε από τις αρχές του Σουδάν να «καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να επιτύχουν την αποκλιμάκωση της κατάστασης, να τερματιστούν οι μάχες, να αποκατασταθεί η τάξη και ο νόμος και να εξασφαλιστεί η προστασία των αμάχων», σύμφωνα με ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα ο εκπρόσωπός του Στεφάν Ντουζαρίκ.
Την Κυριακή ο Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, ο πρόεδρος του συμβουλίου που έχει αναλάβει να καθοδηγήσει την πολιτική μετάβαση στο Σουδάν, συγκάλεσε εκτάκτως συνεδρίαση με τους επικεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας.
Τον Οκτώβριο, η μεταβατική κυβέρνηση, που σχηματίστηκε μετά την ανατροπή του αυταρχικού αρχηγού του κράτους Όμαρ Ελ Μπασίρ από τον στρατό έπειτα από πολύμηνες μαζικές λαϊκές κινητοποιήσεις, υπέγραψε συμφωνία ειρήνης με πολλές οργανώσεις ανταρτών, συμπεριλαμβανομένων κινημάτων εξεγερμένων στο Νταρφούρ. Ωστόσο, ορισμένες οργανώσεις ανταρτών του Νταρφούρ δεν την υπέγραψαν.
Για «ανθρώπινη τραγωδία» έκανε λόγο μέσω Twitter ο επικεφαλής ενός κινήματος ανταρτών, της Δικαιοσύνης και της Ισότητας. Άλλος επικεφαλής ανταρτών, ο Μίνι Μινάουι, κάλεσε να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία ειρήνης και να υπάρξει «συμφιλίωση» μεταξύ των φυλών στο Νταρφούρ.
Η ΜΚΟ Save the Children απηύθυνε έκκληση «σε όλα τα μέρη να καταθέσουν τα όπλα αμέσως», εκφράζοντας την ανησυχία της διότι «πολλά παιδιά έχουν χωριστεί από τους γονείς τους και διατρέχουν τον κίνδυνο να υποστούν εκμετάλλευση».
Η σύρραξη στο Νταρφούρ ξέσπασε το 2003, ανάμεσα σε δυνάμεις πιστές στο καθεστώς του στρατηγού Όμαρ Ελ Μπασίρ στο Χαρτούμ και μέλη εθνικών μειονοτήτων, που θεωρούσαν ότι περιθωριοποιούνταν και αξίωναν πιο ισόνομη κατανομή της εξουσίας και των κερδών από την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων.
Στον πόλεμο αυτό σκοτώθηκαν περίπου 300.000 άνθρωποι και 2,5 εκατομμύρια άλλοι εκτοπίστηκαν, ουσιαστικά τα πρώτα χρόνια των συγκρούσεων, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Για να πατάξει τους αντάρτες, το καθεστώς του Ελ Μπασίρ ανέπτυξε την Τζαντζαουίντ, παραστρατιωτική ένοπλη οργάνωση, αποτελούμενη κυρίως από άραβες νομάδες, που κατηγορήθηκαν για «εθνικές εκκαθαρίσεις» και βιασμούς. Χιλιάδες παραστρατιωτικοί εντάχθηκαν κατόπιν στις διαβόητες Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ).
Συχνές συγκρούσεις
Αν και η ένταση της βίας έχει μειωθεί στο Νταρφούρ, οι συγκρούσεις συνεχίζουν να είναι συχνές και αφορούν την πρόσβαση στη γη και στο νερό, που φέρνουν αντιμέτωπους άραβες νομάδες κτηνοτρόφους και γεωργούς.
Η MINUAD αναμένεται να αποσυρθεί προοδευτικά από το Νταρφούρ μέσα σε έξι μήνες από τον Ιανουάριο, μεταβιβάζοντας στην κυβέρνηση την ευθύνη για την προστασία των πληθυσμών της περιοχής.
Μετά τη MINUAD, η οποία είχε φθάσει ως και τα 16.000 μέλη, ο ΟΗΕ θα παραμείνει στο Σουδάν με την Ενοποιημένη Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για την Αρωγή στη Μετάβαση του Σουδάν (MINUATS).
Αυτή η πολιτική αποστολή θα έχει καθήκον να συνδράμει τη μεταβατική κυβέρνηση, που ανέλαβε την εξουσία τον Αύγουστο του 2019 έπειτα από συμφωνία των στρατιωτικών με τους ηγέτες του κινήματος αμφισβήτησης. Αναμένεται επίσης να συμβάλλει στην εφαρμογή των συμφωνιών ειρήνης σε άλλες περιοχές όπου μαίνονται συγκρούσεις.
Ο Όμαρ Ελ Μπασίρ, στη φυλακή σήμερα, καθώς και άλλοι σουδανοί αξιωματούχοι καταζητούνται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» και «γενοκτονία» στο Νταρφούρ.
