Για πολλά χρόνια η περιοχή Λάργκο ντι Τόρε Αρτζεντίνα (Largo di Torre Argentina) στην καρδιά της ιταλικής πρωτεύουσας περνούσε μάλλον απαρατήρητη από τουρίστες και περαστικούς. Ήταν επισκιασμένη από πιο εμβληματικά μνημεία της Ρώμης, όπως το Πάνθεον ή η Ρωμαϊκή αγορά, που βρίσκονται εκεί κοντά. Ή από την μποέμ συνοικία Τραστέβερε, διάσημη για τη μοναδική ατμόσφαιρα και τα δημοφιλή στέκια της. Ωστόσο εκεί στην Τόρε Αρτζεντίνα -που σημειωτέον πήρε το όνομά της από το Στρασβούργο των ρωμαϊκών χρόνων, το οποίο ονομαζόταν Αργκεντόρουμ και όχι από την Αργεντινή- βρίσκονται τα ερείπια του ρωμαϊκού Ιερού Χώρου ή Area Sacra. Πρόκειται για ένα τετράγωνο στο οποίο συνυπάρχουν αθόρυβα ανά τους αιώνες τέσσερις ναοί της ρωμαϊκής περίοδου, χτισμένοι από τον 4ο μέχρι τον 1ο π.Χ. αιώνα.
«Αι Ειδοί του Μαρτίου» και η δολοφονία του Καίσαρα
Στην ίδια περιοχή, όπου σήμερα βλέπει κανείς αρχαία μάρμαρα, γρασίδι και δέντρα, συνέβη κι ένα κομβικό γεγονός που συντάραξε την αρχαία Ρώμη. Εδώ δολοφονήθηκε ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρας, Ρωμαίος ύπατος και στρατηγός που οδήγησε στον μετασχηματισμό της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας σε Αυτοκρατορία. Ο Ιούλιος Καίσαρας δολοφονήθηκε με 23 μαχαιριές από τους συνωμότες, με επιφανέστερο τον Βρούτο, στις 15 Μαρτίου του 44 π.Χ. Ήταν η μέρα που εορτάζονταν «αι Ειδοί του Μαρτίου», ημέρα αργίας στη μέση ακριβώς του μήνα αφιερωμένη στον θεό Άρη.
Η αποφράδα εκείνη ημέρα έμεινε στην ιστορία, το ακριβές όμως σημείο στο οποίο συνέβη η δολοφονία δεν είναι σε πολλούς γνωστό. Η δήμαρχος Ρώμης Βιρτζίνια Ράτζι ανακοίνωσε πρόσφατα εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης των μνημείων της Area Sacra προκειμένου να γίνουν πόλος έλξης τουριστών -μετά την πανδημία. Πρόκειται για μια μεγάλη συζήτηση στην ιταλική πρωτεύουσα εδώ και χρόνια.Το όλο εγχείρημα συγχρηματοδοτείται μάλιστα και από τον οίκο μόδας Bulgari, που συμμετείχε επίσης στις εργασίες αναπαλαίωσης στη διάσημη Πιάτσα ντι Σπάνια αλλά και στις ρωμαϊκές Θέρμες του Καρακάλλα κοντά στην Αππία Οδό.
Οι γάτες της Area Sacra διεκδικούν τον χώρο τους
Οι τέσσερις ρωμαϊκοί ναοί τoυ Ιερού Χώρου βρίσκονται στο ρωμαϊκό Πεδίον του Άρεως. Ήταν αφιερωμένοι σε διαφορετικούς θεούς, που σύμφωνα με την παράδοση βοήθησαν Ρωμαίους στρατηγούς να κατακτήσουν σημαντικές νίκες. Για πολλούς αιώνες τα σπουδαία μνημεία της περιοχής αυτής βρίσκονταν θαμμένα, μέχρι που ήρθαν στο φως το 1926, όταν κατεδαφίστηκαν μεσαιωνικά σπίτια. Αλλά τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν προσείλκυσαν μόνο αρχαιολόγους και λάτρεις της ιστορίας. Ίσως πολύ περισσότερο μαγνήτισαν τις αδέσποτες γάτες του ιστορικού κέντρου, οι οποίες κυριολεκτικά έκαναν «κατάληψη» στον αρχαιολογικό χώρο.
Φιλόζωοι γείτονες που τάιζαν και φρόντιζαν τις γάτες ίδρυσαν μάλιστα ένα μη κερδοσκοπικό καταφύγιο για γάτες, το Torre Argentina Cat Sanctuary, το οποίο προσφέρει φροντίδα και περίθαλψη σε τραυματισμένες ή γέρικες γάτες, τροφή για όλους τους τετράποδους «ενοίκους» του αρχαιολογικού χώρου και βέβαια δυνατότητα υιοθεσίας. Ωστόσο το 2012 η ΜΚΟ δέχθηκε πιέσεις να σταματήσει τη δράση της, μετά από αίτημα αρχαιολόγων με στόχο την προστασία των μνημείων. Περισσότεροι όμως από 30.000 άνθρωποι μάζεψαν υπογραφές για τη διατήρηση του καταφυγίου εντός του αρχαιολογικού χώρου, το οποίο μέχρι σήμερα συνεχίζει τη δράση του κυρίως χάρη σε δωρεές. Σύμφωνα μάλιστα με το δήμο, οι εργασίες αποκατάστασης των μνημείων δεν θα επηράσουν «την ιστορική επίσης αποικία από γάτες».
Οι εργασίες θα ξεκινήσουν σύντομα, ενώ αναμένεται να δημιουργηθούν ειδικοί διάδρομοι με φωτισμό, σκεπαστός εκθεσιακός χώρος και να τοποθετηθεί ανελκυστήρας. Αυτό σημαίνει ότι οι επισκέπτες θα μπορούν να έχουν εύκολη πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο, ο οποίος σήμερα είναι βυθισμένος κάτω από το επίπεδο του δρόμου. Οι φιλόζωοι ελπίζουν ότι η έλευση ανθρώπων δεν θα διαταράξει την γατίσια ραστώνη αλλά και την μακραίωνη αρμονική συνύπαρξη των ζώων με τα απομεινάρια από τον καιρό του Καίσαρα.
Πηγή: DW – Μπρέντα Χάας