Τα καινούρια αυτοκίνητα γίνονται ολοένα πιο οικονομικά και φιλικά προς το περιβάλλον. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται οι κατασκευαστές. Ένας ισχυρισμός που φαίνεται να απέχει από την πραγματικότητα – τουλάχιστον στην ΕΕ.
Η γερμανική περιβαλλοντική οργάνωση DUH επιρρίπτει στους κατασκευαστές αυτοκινήτων ότι εξαπατούν το κοινό σε ό,τι αφορά τις αναγραφόμενες τιμές κατανάλωσης καυσίμου και εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Πού εδράζεται η κατηγορία; Η DUH έβαλε στο «μικροσκόπιό» της μοντέλα αυτοκίνητων με τις μεγαλύτερες πωλήσεις πέρσι στη Γερμανία, συγκρίνοντας τις αναγραφόμενες τιμές στα διαφημιστικά φυλλάδια των αυτοκινητοβιομηχανιών με τις πραγματικές μετρήσεις κατανάλωσης από τους ιδιοκτήτες των ίδιων οχημάτων.
Το πόρισμα της έρευνας ήταν ότι η πραγματική κατανάλωση καυσίμου 182 καινούριων αυτοκινήτων ήταν το 2015 κατά μέσο όρο 42% υψηλότερη σε σχέση με τις αναγραφόμενες τιμές των κατασκευαστών. Αισθητά υψηλότερες ήταν και οι πραγματικές τιμές των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Αντίστοιχες αποκλίσεις από την πραγματικότητα διαπίστωσε σε έρευνές του και το Διεθνές Συμβούλιο Καθαρής Μετακίνησης (ICCT), το οποίο συνέβαλε και στην αποκάλυψη των παραποιήσεων στις τιμές καυσαερίων σε ντιζελοκινητήρες, με κραυγαλέο παράδειγμα το σκάνδαλο της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen.
Το ICCT εξέτασε σε έρευνά του πάνω από μισό εκατομμύριο οχήματα, διαπιστώνοντας ότι η κατανάλωση καυσίμου και η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα καινούριων οχημάτων στην ΕΕ ήταν κατά περίπου 40% υψηλότερη συγκριτικά με τις τιμές που ανέγραφαν οι κατασκευαστές. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, σύμφωνα με το ICCT, είναι το γεγονός ότι το χάσμα μεταξύ πραγματικής και αναγραφόμενης τιμής έχει μεγαλώσει τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικό είναι ότι τα νέα οχήματα κατανάλωναν το 2001 στο δρόμο κατά μέσο όρο 8% περισσότερο καύσιμο σε σχέση με ό,τι δήλωναν οι κατασκευάστριες εταιρείες.
Αυστηρότεροι έλεγχοι στις ΗΠΑ
Ωστόσο, αυτή η απόκλιση μεταξύ αναγραφόμενων και πραγματικών τιμών δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Αυτό δείχνει τουλάχιστον το παράδειγμα των ΗΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η DUH, η κατανάλωση καυσίμου σε πραγματικές συνθήκες κίνησης στο δρόμο απέχει κατά μέσο όρο μόλις 3% από τις τιμές στα φυλλάδια των κατασκευαστών. Αυτό οφείλεται στην ύπαρξη σχετικών νόμων αλλά και στη διενέργεια ελέγχων.
Η αμερικανική οργάνωση προστασίας καταναλωτών Consumer Watchdog προέβη το 2012 σε ομαδική προσφυγή κατά των νοτιοκορεατικών αυτοκινητοβιομηχανιών Hyundai και Kia, κατόπιν διαπίστωσης ότι τα οχήματά τους κατανάλωναν πολύ περισσότερο καύσιμο από αυτό που αναγραφόταν στα φυλλάδια. Η αμερικανική οργάνωση δικαιώθηκε κατορθώνοντας να αποσπάσει χρηματική αποζημίωση εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων για 900.000 κατόχους αυτοκινήτων, ανάγκασε τους κατασκευαστές να διορθώσουν τις αναγραφόμενες τιμές κατανάλωσης και συνέβαλε στην καθιέρωση ανεξάρτητου ελέγχου από πλευράς των αρμόδιων αμερικανικών αρχών προκειμένου να διασταυρώνεται η ορθότητα των αναγραφόμενων στοιχείων στα φυλλάδια των αυτοκινητοβιομηχανιών. Σύμφωνα με την DUH, σε αντίστοιχες διορθώσεις χρειάστηκε να προβούν, υπό την πίεση των αμερικανικών αρχών, και οι αυτοκινητοβιομηχανίες BMW, Ford και Daimler.
Σε κάθε περίπτωση οι όροι σχετικής διαφάνειας που φαίνεται να ισχύουν στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να ισχύουν και για την Ευρώπη. Ενδεικτικό είναι ότι ο Σύνδεσμος Γερμανικών Αυτοκινητοβιομηχανιών (VDA) δεν θεωρεί σκόπιμο να ενημερώνει τους πελάτες και τις αρμόδιες υπηρεσίες για το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των πραγματικών και των αναγραφόμενων τιμών κατανάλωσης καυσίμου.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της περιβαλλοντικής οργάνωσης DUH Γιούργκεν Ρες ζητεί μεταξύ άλλων τη σύσταση μιας ανεξάρτητης αρχής εποπτείας και ελέγχου κατά το πρότυπο της αμερικανικής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας EPA, η οποία να ελέγχει τις προδιαγραφές των αυτοκινητοβιομηχανιών και εν συνεχεία να δίνει τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών στη δημοσιότητα.
