Οι δύο κύριοι αρχιτέκτονες της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι και ο Ιρανός ομόλογός του Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, θα οριστικοποιήσουν σήμερα στη Βιέννη το κείμενο, που και προβλέπει την άρση των διεθνών κυρώσεων κατά της Τεχεράνης.
Ο Ζαρίφ βρίσκεται ήδη από το πρωί στη Βιέννη όπου θα παραστεί σε τελετή -σήμερα ή αύριο- για την ανακοίνωση της εφαρμογής της πυρηνικής συμφωνίας, μετέδωσε το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Ο υπουργός συνοδεύεται από τον επικεφαλής του ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Αλί Ακμπάρ Σαλεχί και συνεργάτες του.
Ο Κέρι, ο οποίος είναι στο Λονδίνο, αναμένεται επίσης να ταξιδέψει σήμερα στην αυστριακή πρωτεύουσα για «διαβουλεύσεις» τον Ζαρίφ και την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, ανακοίνωσε χθες βράδυ το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι θεωρεί πως επίκειται η εφαρμογή της συμφωνίας που υπογράφηκε στις 14 Ιουλίου με τις μεγάλες δυνάμεις για την επίλυση μιας διαφοράς που δηλητηρίαζε τις σχέσεις της με τη διεθνή κοινότητα επί δεκατρία χρόνια.
Η συμφωνία αναμένεται να διασφαλίσει ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει ατομική βόμβα, με αντάλλαγμα τη σταδιακή και ελεγχόμενη άρση των διεθνών κυρώσεων.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) πρόκειται να επιβεβαιώσει επισήμως ότι οι Ιρανοί τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Ιουλίου. Η τελική έκθεση της ΙΑΕΑ “πιθανόν” να δοθεί σήμερα στη δημοσιότητα, σύμφωνα με διπλωμάτες στη Βιένη. Η επίσημη ιρανική τηλεόραση, επικαλούμενη δήλωση του Ζαρίφ, μετέδωσε ότι η έκθεση θα δοθεί στη δημοσιότητα εντός της ημέρας.
Κατά τη διαδικασία αυτή, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ θα πρέπει να προχωρήσουν σε μια ελεγχόμενη άρση των διεθνών κυρώσεων που πλήττουν την οικονομία του Ιράν, μιας χώρας 77 εκατομμυρίων κατοίκων, πλούσιας σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Μείωση του πετρελαίου
Η ΙΑΕΑ αναμένεται γι αυτό να πιστοποιήσει ότι η Τεχεράνη μείωσε τις συσκευές φυγοκέντρησης που επέτρεπαν τον εμπλουτισμό ουρανίου και έστειλε στο εξωτερικό σχεδόν το σύνολο των αποθεμάτων της σε ουράνιο χαμηλού εμπλουτισμού.
Εξάλλου, οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ μένει να πιστοποιήσουν ότι το Ιράν έχει αποσύρει, όπως το ίδιο βεβαιώνει, την καρδιά του αντιδραστήρα βαρέος ύδατος που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Αράκ και έχει τσιμεντάρει ένα τμήμα των εγκαταστάσεων αυτών, έτσι ώστε να μην μπορεί πλέον να παράγει πλουτώνιο για στρατιωτική χρήση.
Η συμφωνία της Βιένης, που επιτεύχθηκε ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της ομάδας 5+1 (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία), θεωρείται μείζονα διπλωματική επιτυχία για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και τον μετριοπαθή ομόλογό του του Ιράν Χασάν Ροχανί.
Τη Δευτέρα ο Ροχανί διαβεβαίωσε ότι η Τεχεράνη είναι έτοιμη να αρχίσει «μια χρονιά οικονομικής ευημερίας», με την άρση των κυρώσεων.
Οικονομικοί κύκλοι είναι έτοιμοι εδώ και μήνες να επιστρέψουν στη χώρα αυτή, τέταρτη σε κοιτάσματα πετρελαίου παγκοσμίως και δεύτερη σε κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το Ιράν, χώρα του ΟΠΕΚ, θα μπορεί κυρίως να εξάγει ελεύθερα και πάλι το πετρέλαιό του.
Μέσα στο κλίμα αυτό, το αργό υποχώρησε κάτω από τα 30 δολάρια το βαρέλι χθες, ενώ οι αγορές προβλέπουν μια μελλοντική εισροή του ιρανικού πετρελαίου στην αγορά.
Η άρση όλων των κυρώσεων θα γίνει σε περίοδο δέκα ετών και επί 15 χρόνια τα μέτρα θα μπορούν αυτόματα να τεθούν σε ισχύ, αν το Ιράν παραβιάσει τη συμφωνία. Τα εμπάργκο του ΟΗΕ για τα συμβατικά όπλα και τους βαλλιστικούς πυραύλους διατηρούνται έως το 2020 και το 2023 αντίστοιχα.
Ανησυχία σε Ισραήλ και Σαουδική Αραβία
Η συμφωνία της Βιέννης θεωρείται επίσης η αρχή μιας συμφιλίωσης μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης, 35 χρόνια μετά τη διακοπή των διμερών διπλωματικών τους σχέσεων.
Αυτή η προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών εξοργίζει παραδοσιακούς συμμάχους των Αμερικανών στην περιοχή, πρωτίστως τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ, που φοβούνται την επιρροή της σιιτικής δύναμης.
Την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Λονδίνο, ο Κέρι καθησύχασε για το θέμα αυτό τον σαουδάραβα ομόλογό του Αντελ αλ-Τζουμπέιρ, υπογραμμίζοντας ότι “η φιλία μεταξύ των ΗΠΑ και του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας παραμένει ακρογωνιαίος λίθος” της πολιτικής των δύο χωρών στη Μέση Ανατολή.
Η Ισλαμική Δημοκρατία συνεχίζει να αρνείται ότι είχε την πρόθεση να αποκτήσει ατομικό όπλο, διεκδικώντας παράλληλα το δικαίωμά της να εκμεταλλεύεται έναν πλήρη πυρηνικό τομέα.
Η ΙΑΕΑ, ωστόσο, διαπίστωσε τον Δεκέμβριο ότι η Τεχεράνη είχε πράγματι πραγματοποιήσει μέχρι το 2009 έρευνες για την απόκτηση ατομικής βόμβας. Η Ουάσινγκτον υποστήριξε ότι η διαπίστωση αυτή δεν πρέπει να εμποδίσει την προώθηση της πυρηνικής συμφωνίας.
