Μινσκ, Λευκορωσία – Με ένα χειμωνιάτικο στρατιωτικό γούνινο παλτό, ο Aleksandr G. Lukashenko βγήκε από το λευκό προεδρικό ελικόπτερο για μια πρωινή επίσκεψη γεωπολιτικού ενδιαφέροντος. Στη συνέχεια, η προεδρική λιμουζίνα τον οδήγησε στους στρατηγούς του, οι οποίοι τον περίμεναν, ενώ οι βοηθοί του και οι βαριά οπλισμένοι σωματοφύλακες βρίσκονταν τριγύρω του, τρέμοντας από την παγωμένη βροχή.
Ο ισχυρός αρχηγός της Λευκορωσίας επισκεπτόταν ένα χώρο στρατιωτικής εκπαίδευσης στις 17 Φεβρουαρίου και παρακολούθησε τις ρωσικές και τις λευκορωσικές δυνάμεις να διεξάγουν κοινές ασκήσεις, με βομβαρδιστικά Sukhoi να διασχίζουν τον ουρανό και το βαρύ πυροβολικό να χτυπά έναν μακρινό στόχο περίπου 160 χιλιόμετρα στην ενδοχώρα της Λευκορωσίας, κοντά στα νότια σύνορα με την Ουκρανία.
Ωστόσο, μόλις μία μέρα μετά, ο Lukashenko καθόταν με ταπεινότητα στη Μόσχα μαζί με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir V. Putin, όχι πια ως επιβλητικός ανώτατος διοικητής αλλά περισσότερο ως ένας υπάκουος μαθητής, ο οποίος ζητούσε βοήθεια από τον δάσκαλό του.
«Συμφωνώ απολύτως μαζί του» δήλωσε αργότερα ο Lukashenko, σχετικά με την εκτίμηση του Putin ότι η Δύση ευθύνεται για την κρίση στην Ουκρανία -αδιαφορώντας για τους 190.000 Ρώσους στρατιώτες που βρίσκονται μέσα και γύρω από τη χώρα.
Κατά τα περισσότερα από τα σχεδόν 28 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία, ο Lukashenko κατάφερε να γαντζωθεί στην εξουσία, κάνοντας επιδέξια ελιγμούς μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Τασσόταν πότε υπέρ της μίας πλευράς και πότε υπέρ της άλλης, ενόσω αποσπούσε χάρες κι από τις δύο και αντιστεκόταν στις πιέσεις που απειλούσαν την εξουσία του.
Αυτό το παιχνίδι, ωστόσο, έχει τελειώσει.
Στις 18 Φεβρουαρίου, ο Putin χαιρέτησε τον Lukashenko με μια αγκαλιά στο Κρεμλίνο και κάθισε μαζί του να συνομιλήσουν.
Ο Lukashenko περιέγραψε τη Ρωσία και τη Λευκορωσία όχι μόνο ως γείτονες και συμμάχους, αλλά ως ένα ενιαίο έθνος, το οποίο δεσμεύεται από την αποφασιστικότητα να εμποδίσει τα πρώην σοβιετικά εδάφη να οδηγηθούν στην τροχιά της Δύσης.
Στις 20 Φεβρουαρίου, ο Lukashenko πήγε με τον Ρώσο ηγέτη στην αίθουσα ελέγχου του Κρεμλίνου για να παρακολουθήσει την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ σε ασκήσεις, οι οποίες περιλάμβαναν και ρωσικές πυρηνικές κεφαλές. Η Λευκορωσία δεν έχει δικά της πυρηνικά όπλα, αλλά ο Lukashenko δήλωσε ότι εφόσον η χώρα του απειληθεί από τη Δύση, «θα αναπτύξει όχι μόνο πυρηνικά όπλα, αλλά υπερ-πυρηνικά κι άλλα ανερχόμενα όπλα για να προστατεύσουν το έδαφός μας». Μάλλον όλα αυτά θα προέρχονται από τη Ρωσία.
Υποστηριζόμενος από ένα εκτενές και βίαιο σύστημα ασφαλείας, ο Lukashenko δεν δείχνει να χάνει την εξουσία, αν και το τίμημα είναι ότι αποτελεί τον αποδυναμωμένο σατράπη του Putin.
Η σχεδόν πλήρης εξάρτησή του από το Κρεμλίνο ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2020, αφού διακήρυξε μια συντριπτική νίκη σε αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές. Έπρεπε να καλέσει τον Putin σε βοήθεια, προκειμένου να υπάρξει καταστολή των τεράστιων διαδηλώσεων που ακολούθησαν, με τη Ρωσία να ενισχύει τις δυνάμεις ασφαλείας του.
Ο μεγαλύτερος εξαγωγέας και φορολογούμενος του Lukashenko, μια γιγάντια εταιρεία ποτάσας, απώλεσε τον Φεβρουάριο τη μοναδική εξαγωγική οδό προς τις ξένες αγορές, η οποία αφορούσε ένα λιμάνι στη γειτονική Λιθουανία. Έτσι αναγκάστηκε να στραφεί στη Ρωσία για βοήθεια. Μετά τη συνάντηση με τον Putin, ο Lukashenko ανακοίνωσε ότι η Λευκορωσία, με τη βοήθεια της Ρωσίας, θα κατασκευάσει ένα νέο εξαγωγικό λιμάνι κοντά στην Αγία Πετρούπολη, στη Βαλτική Θάλασσα.
Ο στρατός του, πάντα πολύ πιο αδύναμος από τον ρωσικό, έχει χάσει τους τελευταίους μήνες κάθε φαινομενική ισότιμη θέση στις ολοένα και πιο στενές σχέσεις με τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας, σύμφωνα με δυτικούς στρατιωτικούς αξιωματούχους.
«Δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε διάκριση μεταξύ των ρωσικών και των λευκορωσικών δυνάμεων» δήλωσε ο αντιστράτηγος Valdemaras Rupsys, αρχηγός άμυνας της Λιθουανίας.
Οι προηγούμενες συνομιλίες του Lukashenko για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ Ανατολής και Δύσης έχουν πλέον αντικατασταθεί από πολεμικές ιαχές εναντίον δυτικών ηγετών. Ενώ βρισκόταν στη Μόσχα, ξεπέρασε ακόμη και τον Putin, προειδοποιώντας για σύγκρουση και καταγγέλλοντας ανώνυμους δυτικούς πολιτικούς ως «παθολογικά επικίνδυνους». Η Ευρώπη, τόνισε, «είναι στα πρόθυρα μιας σύγκρουσης που, δυστυχώς, θα μπορούσε να τραβήξει, σαν χοάνη, σχεδόν ολόκληρη την ήπειρο».
Ο Ales Michalovich, υποψήφιος πρόεδρος της αντιπολίτευσης το 2010, τόνισε: «Η ισορροπία έχει ξεκάθαρα τελειώσει».
* Οι Tomas Dapkus και Ivan Nechepurenko συνέβαλαν στο άρθρο.
Copyright:2021 The New York Times
Διαβάστε επίσης:
Τι συμβαίνει; 6 πραξικοπήματα σε 5 χώρες τους τελευταίους 18 μήνες
Γιατί οι αυταρχικοί ηγέτες αφήνουν καμένη γη πίσω τους
Ένας δεύτερος εμφύλιος πόλεμος στις ΗΠΑ;
Το νεότερο ναρκο-κράτος του κόσμου
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
