Επιστημονική διχογνωμία
Το δικαστήριο απεφάνθη ότι η Johnson & Johnson έπρεπε να καταβάλλει την χρηματική αποζημίωση στην οικογένεια της διότι κατά το σκεπτικό της απόφασης η συχνή χρήση του ταλκ σχετιζόταν με την εκδήλωση του καρκίνου των ωοθηκών. Ωστόσο, η εταιρεία επιμένει πως «η ασφάλεια του ταλκ υποστηρίζεται από δεκαετίες επιστημονικών στοιχείων» ενώ και οι επιστήμονες σε ΗΠΑ και Ευρώπη χαρακτηρίζουν τις επιστημονικές ενδείξεις για ύπαρξη κινδύνου είναι στην καλύτερη περίπτωση μη επαρκείς.
Να σημειωθεί ότι, η Johnson & Johnson είναι ήδη αντιμέτωπη με άλλες 1.200 αγωγές από καταναλωτές που την κατηγορούν ότι δεν τους προειδοποίησε για τους πιθανούς κινδύνους του ταλκ. Η εταιρεία πάντως εξετάζει κατά πόσο θα ασκήσει έφεση στην απόφαση για το πρόστιμο των 72 εκατ. δολαρίων.
Το ταλκ, το οποίο απορροφά την υγρασία, προέρχεται από τον τάλκη, ένα ορυκτό που περιέχει μαγνήσιο, πυριτία και οξυγόνο. Στη φυσική μορφή του, το ορυκτό μπορεί να περιέχει και άσβεστο, ο οποίος είναι καρκινογόνος. Όμως όλα τα εμπορικά προϊόντα ταλκ, στις ΗΠΑ τουλάχιστον, δεν περιέχουν άσβεστο εδώ και πολλές δεκαετίες.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής Ράνιτ Μισόρι του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν, «η αρχική ιδέα ότι ο τάλκης περιέχει και άσβεστο, τον έβαλε στο ραντάρ ορισμένων ερευνητών και ειδικών της δημόσιας υγείας πριν από χρόνια».
Η πιθανότητα ο τάλκης να είναι καρκινογόνος σε διάφορα σημεία του σώματος, έχει μελέτηθεί διότι ανέκαθεν υπήρχε ανησυχία για όσους εργαζόμενους ασχολούνται με την εξόρυξή του και κατά πόσο μπορεί, μετά από μακρόχρονη εισπνοή του ορυκτού, να εκδηλώσουν καρκίνο των πνευμόνων. Οι έως τώρα μελέτες δεν έχουν καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα.
Από την άλλη, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου, δεν έχει διαπιστωθεί αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο των πνευμόνων από την χρήση των εμπορικών προϊόντων ταλκ.
Έχει επίσης εξεταστεί κατά πόσο οι γυναίκες που βάζουν συχνά ταλκ στα γεννητικά όργανά τους, κινδυνεύουν από καρκίνο των ωοθηκών. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι θεωρητικά είναι δυνατό το ταλκ να φθάσει στις ωοθήκες μέσω του κόλπου της γυναίκας, όπου θα μπορούσε να προκαλέσει φλεγμονή, πράγμα που θα αύξανε τον κίνδυνο για καρκίνο.
Ο επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον Δρ Αντετούντζι Τοριόλα εξηγεί πως «γνωρίζουμε ότι η φλεγμονή αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών. Ξέρουμε ότι το ταλκ προκαλεί φλεγμονή. Το ερώτημα είναι αν προκαλεί και καρκίνο».
Το 1982, ο επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ Δρ Ντάνιελ Κράμερ είχε συσχετίσει την χρήση ταλκ με την πιθανότητα καρκίνου των ωοθηκών. Οι μελέτες του έδειξαν ότι ο σχετικός κίνδυνος αυξάνει κατά 30%.
Να σημειωθεί ότι ο Δρ Κράμερ υπήρξε -επί πληρωμή- επιστημονικός σύμβουλος των δικηγόρων της καρκινοπαθούς στη δίκη κατά της Johnson & Johnson.
Επίσης, ο καθηγητής Επιδημιολογίας του Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ Πολ Φάρου, σχολιάζει στην βρετανική εφημερίδα Telegraph ότι είναι «βιολογικά εύλογη» η πιθανότητα το ταλκ να προκαλεί καρκίνο των ωοθηκών, αν και, όπως σημειώνει, ο κίνδυνος είναι μικρός.
Μελέτες άλλων επιστημόνων είναι αμφίσημες, αφού μερικές δείχνουν ότι υπάρχει συσχέτιση ταλκ-καρκίνου ωοθηκών και άλλες όχι. Oι τελευταίες είναι περισσότερες και θεωρούνται πιο αξιόπιστες, σύμφωνα με την βρετανική μη κυβερνητική οργάνωση Cancer Research UK.
Πάντως, η Διεθνής Υπηρεσία Ερευνών για τον Καρκίνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει κατατάξει τη χρήση του ταλκ στα γεννητικά όργανα (και όχι αλλού στο σώμα) ως «πιθανώς καρκινογόνα για τους ανθρώπους», μια κατηγορία ουσιών που επίσης περιλαμβάνει τον καφέ, την αλόη βέρα κ.α.
Οριστική απάντηση για το αν το ταλκ προκαλεί καρκίνο των ωοθηκών θα μπορούσε να δοθεί μόνο αν γινόταν μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή, κάτι που όμως δεν μπορεί να γίνει εξαιτίας ηθικών ζητημάτων, καθώς οι γυναίκες θα έπρεπε να εκτεθουν για καιρό σε μία ουσία δυνητικά καρκινογόνα.
Η ορμονική θεραπεία, η ενδομητρίωση και η παχυσαρκία είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο των ωοθηκών, ενώ σημαντικό ρόλο, επίσης, παίζουν το κάπνισμα και τα γονίδια BRCA1 και BRCA2.
Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή
health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ