Μητσοτάκης για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»: Απαντά σε ανάγκες για τη μετά Covid εποχή

Πέραν του προγράμματος, που αρχίζει την Παρασκευή από την Ήπειρο, ο στόχος είναι η αναβάθμιση 170.000 κατοικιών σε βάθος τριετίας, με συνολικό προϋπολογισμό 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Απώτερος σκοπός, όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός, είναι η αναβάθμιση 600.000 κατοικιών, που ισοδυναμούν με το 15% του συνόλου των κτιρίων της χώρας, έως το 2030, στο πλαίσιο των στόχων που έχουν τεθεί με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προβλέπει διεύρυνση των επιλέξιμων παρεμβάσεων και βελτίωση των κινήτρων, όπως είπε η κ. Σδούκου, με το βασικό ποσοστό επιχορήγησης να ανέρχεται στο 65% και ανάλογα με το εισόδημα κάθε δικαιούχου μπορεί να φτάσει έως το 95%. Σε αυτό εντάσσεται κίνητρο 10% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων ενεργειακών κλάσεων Η και Ζ οι οποίοι θα καταφέρουν να αναβαθμίσουν την ενεργειακή τάξη του ακινήτου τους τουλάχιστον στο Β’, ξεχωριστή προσαύξηση 10% λόγω της πανδημίας και επιπλέον 10% για Δήμους σε λιγνιτικές περιοχές.

Ο Πρωθυπουργός τόνισε πως το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» καλύπτει κάθε κατηγορία κατοικίας και στη συνέχεια θα μπορεί να επεκταθεί και σε χιλιάδες κτίρια του δημοσίου, ενώ στάθηκε στο μεγάλο οικονομικό αποτύπωμα που θα έχει. «Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας. Καθώς είναι εντάσεως εργασίας. Θα προωθήσει την ελληνική καινοτομία, την ελληνική εξωστρέφεια. Και πιστεύω ότι οι λύσεις οι οποίες θα αναπτυχθούν στην Ελλάδα -σε όλο το φάσμα της εξοικονόμησης ενέργειας- θα είναι και εξαγώγιμες -όπως μας είπατε- θα μπορέσουμε δηλαδή να αποκτήσουμε μια εμπειρία και μια τεχνογνωσία ως χώρα στα ζητήματα της εξοικονόμησης ενέργειας», είπε.

«Νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο ότι το “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” θα είναι και ένα από τα πρώτα σχέδια που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Απαντά κατ΄ εξοχήν σε ανάγκες που θα διαμορφωθούν στη μετά Covid εποχή. Ελάφρυνση των νοικοκυριών από ένα πολύ σοβαρό μέρος των δαπανών τους, τόνωση της αγοράς, της οικονομίας, συνολικά. Αλλά, βέβαια, και στροφή προς ένα καθαρότερο περιβάλλον με πολύ μικρότερη κατανάλωση ενέργειας», συμπλήρωσε ο Πρωθυπουργός.

«Η πραγματικότητα όπου το κάθε σπίτι θα είναι μια αποκεντρωμένη μονάδα παραγωγής ενέργειας, που δεν θα στηρίζεται σε ένα εργοστάσιο το οποίο θα καίει λιγνίτη στην Πτολεμαΐδα, θα μεταφέρεται η ενέργεια με μεγάλες απώλειες μέσα από ένα βαρύ δίκτυο για να φτάσει τελικά στο νοικοκυριό. Αλλά το κάθε σπίτι θα μπορεί από τη μια να καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια και από την άλλη να παράγει ενέργεια και ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του συστήματος να πουλάει ενέργεια πίσω στο σύστημα, αυτό δεν είναι μια πραγματικότητα που αφορά το απομακρυσμένο μέλλον, είναι μια πραγματικότητα που είναι, ήδη, εδώ», προσέθεσε.

«Το νέο “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” που ξεκινά την Παρασκευή είναι το μεγαλύτερο και ελκυστικότερο πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης που έχει τρέξει μέχρι τώρα, τόσο από πλευράς προϋπολογισμού -που προσεγγίζει τα 900 εκατ. ευρώ- όσο και από πλευράς έντασης ενισχύσεων. Ηδη το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί από τους πολίτες γι’ αυτή την πράσινη δράση είναι πολύ μεγάλο. Είναι το πρώτο πρόγραμμα στο οποίο θα αξιοποιηθούν κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και θα “κινήσει” την αγορά σε μια δύσκολη συγκυρία», δήλωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης.

«Το πρόγραμμα “Εξοικονομώ” είναι ένα πρόγραμμα που βοηθά τη ζωή των ανθρώπων να γίνει καλύτερη. Είναι μια από τις μεγαλύτερες κυβερνητικές επιτυχίες», ανέφερε από την πλευρά του ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης. «Δεν είναι απλώς ένα πρόγραμμα με το οποίο δίνουμε λεφτά. Έχουμε και άλλα προγράμματα με τα οποία δίνουμε λεφτά. Αυτό, όμως, είναι ένα πρόγραμμα που βοηθά την ζωή των ανθρώπων να γίνει καλύτερη», προσέθεσε.

*Ελληνική τεχνογνωσία και βελτίωση της ζωής των πολιτών*

«Τα τρία πρώτα καλύτερα πιστοποιημένα κουφώματα για παθητικά κτίρια στον κόσμο είναι ελληνικά, ελληνικών εταιρειών, και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό», είπε ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Παθητικού Κτιρίου Στέφανος Παλλαντζάς, ο οποίος έχει αναβαθμίσει ένα παλιό σπίτι ώστε να λειτουργεί ουσιαστικά ως ένα σωστά μονωμένο «θερμός», δίχως απώλειες θερμότητας και με μηχανισμό αερισμού που τροφοδοτεί με φρέσκο αέρα το ακίνητο.

Όπως εξήγησε, η θέρμανση και η ψύξη ενός σπιτιού-θερμός 120 τετραγωνικών μέτρων κοστίζει 140 ευρώ ανά έτος δίχως φωτοβολταϊκή μονάδα, ενώ μία απλή φωτοβολταϊκή εγκατάσταση καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του σε ενέργεια. Έχει μάλιστα πλεόνασμα 1.500 kWh, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί για τη φόρτιση ηλεκτρικού αυτοκινήτου.

«Θα μπορέσουμε να εκμηδενίσουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα τόσο στο κτίριο όσο και στις μετακινήσεις μας, 100%», είπε, συμπληρώνοντας ότι με το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» θα είναι δυνατή η κάλυψη όλων των παρεμβάσεων που έχουν γίνει στο σπίτι-πρότυπο.

«Είναι σημαντικό ότι αυτά που περιγράφετε δεν είναι φουτουριστικά σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Είναι πράγματα που μπορούν να γίνουν σήμερα, πλήρως επιδοτούμενα πια, με σημαντική ελληνική προστιθέμενη αξία. Διότι ένα μεγάλο κομμάτι του τεχνολογικού εξοπλισμού αλλά και της τεχνογνωσίας σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών που μπαίνει σε τέτοιου είδους έργα είναι ελληνικό, δεν είναι εισαγόμενο», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Το κομμάτι της ενεργειακής αναβάθμισης δεν είναι μόνο εξοικονόμηση χρήματος, είναι κατακόρυφη αύξηση της ποιότητας της ζωής του πολίτη. Σε πολλές περιπτώσεις -πάρα πολύ απλά- αυτό που κάνουν οι πολίτες είναι να μην ανάβουν τη θέρμανση γιατί δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος», δήλωσε ο Κώστας Λάσκος, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Πιστοποιημένων Ενεργειακών Επιθεωρητών.

«Άρα, όλο το κομμάτι της εξοικονόμησης που επιτυγχάνεται μέσω της αναβάθμισης -ειδικά μέσω του “Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον” που είναι καθαρά ένα πρόγραμμα win-win και για το κράτος και τους πολίτες που εμπλέκονται- είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να έχουμε», προσέθεσε.

Ως παράδειγμα για τα οφέλη των προγραμμάτων «Εξοικονομώ», ο κ. Λάσκος παρουσίασε ακίνητο το οποίο έχει αναβαθμιστεί ριζικά και πριν την υλοποίηση των έργων προκαλούσε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της τάξης των 11 τόνων ανά έτος, ενώ απαιτούσε περίπου 3.000 ευρώ για την πρέπουσα θέρμανσή του.

*«Το κόστος της θέρμανσης έχει πέσει στο μισό, από 1.000 ευρώ στα 500 το χρόνο»*

Ο Παντελής και η Ευαγγελία Γκάτζιαρη, κτηνοτρόφοι από την Κοζάνη, μετέφεραν τη δική τους εμπειρία και μίλησαν στον Πρωθυπουργό για τα οφέλη της παρέμβασης στο σπίτι τους με την αντικατάσταση των κουφωμάτων και τη τοποθέτηση θερμομόνωσης περιμετρικά του κτιρίου μέσω του προηγούμενου προγράμματος «Εξοικονομώ».

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Γκάτζιαρη, «το κόστος της θέρμανσης έχει πέσει στο μισό, πληρώναμε 1.000 ευρώ τηλεθέρμανση και φτάσαμε στα 500 το χρόνο. Η διαδικασία στοίχισε 10.000 ευρώ αλλά εμείς πληρώσαμε μόνο 4.000 ευρώ και αυτό με άτοκο δάνειο».  Η κ. Γκάτζιαρη και ο σύζυγός της ανέφεραν ότι χάρη στη νέα μόνωση, η θερμοκρασία στο σπίτι τους διατηρείται για σημαντικό διάστημα ακόμη και όταν το σύστημα θέρμανσης είναι κλειστό.

«Είναι ξεκάθαρο ποιος κρατάει τους λογαριασμούς του σπιτιού κυρία Γκάτζιαρη», σχολίασε χαριτολογώντας ο Πρωθυπουργός, ευχαριστώντας και τους δύο για τη συνομιλία.

Στη σύσκεψη έλαβαν μέρος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Θανάσης Κοντογεώργης, ο Πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Μακεδονίας στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας Στέργιος Κιάνας, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Παθητικού Κτιρίου Στέφανος Παλλαντζάς και ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Πιστοποιημένων Ενεργειακών Επιθεωρητών Κώστας Λάσκος.

*Ακολουθεί η εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού:*

Είμαι πολύ χαρούμενος που δρομολογούμε σήμερα, την νέα φάση, μιας ήδη εξαιρετικά επιτυχημένης δράσης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και για το Κλίμα. Το δεύτερο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ».

Όπως ξέρετε έχουμε εξαιρετικά φιλόδοξους στόχους στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και για το Κλίμα, με ορίζοντα δεκαετίας. Ο στόχος μας είναι να ανακαινίσουμε 600.000 κατοικίες. Δηλαδή, σχεδόν, το 15% του συνόλου των κτιρίων μας.

Πιστεύω ότι το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» είναι μια δράση από την οποία, πραγματικά, βγαίνουν κερδισμένοι όλοι. Βγαίνουν -πρώτα απ’ όλα- κερδισμένοι οι πολίτες οι οποίοι θα αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους και θα έχουν στη συνέχεια λιγότερα έξοδα για θέρμανση και ψύξη. Βγαίνουν κερδισμένες οι επιχειρήσεις, οι επαγγελματίες του κλάδου των κατασκευών. Η βιομηχανία των δομικών υλικών καθώς προστίθεται ένα σημαντικό πεδίο δραστηριότητας το οποίο αυξάνει και την απασχόληση, όλες αυτές είναι εργασίες εντάσεως εργασίας. Η χώρα εξοικονομεί μεγάλες ποσότητες ρυπογόνας ενέργειας, καθώς οι κατοικίες απορροφούν, σχεδόν, το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας.

Και χαίρομαι γιατί είδα ότι το πρόγραμμα καλύπτει κάθε κατηγορία κατοικίας και κάθε είδους παρέμβασης, αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης, θωράκιση της μόνωσης, συστήματα φόρτισης αυτοκινήτων. Βλέπω κιόλας ότι διορθώνονται προβλήματα και απλοποιούνται διαδικασίες. 

Και ο σκοπός μας είναι να χρηματοδοτήσουμε την ανακατασκευή 170.000 κατοικιών με συνολικό προϋπολογισμό τα 3 δισεκατομμύρια. Και βέβαια θα έχουμε πάντα και την εγκυρότητα της συνεργασίας με το ΤΕΕ.

Νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο ότι το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» θα είναι και ένα από τα πρώτα σχέδια που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Απαντά κατ΄ εξοχήν σε ανάγκες που θα διαμορφωθούν στη μετά Covid εποχή. Ελάφρυνση των νοικοκυριών από ένα πολύ σοβαρό μέρος των δαπανών τους, τόνωση της αγοράς, της οικονομίας, συνολικά. Αλλά, βέβαια, και στροφή προς ένα καθαρότερο περιβάλλον με πολύ μικρότερη κατανάλωση ενέργειας.

Και, βέβαια, το Πρόγραμμα αυτό, στη συνέχεια, θα μπορεί να επεκταθεί και σε χιλιάδες κτίρια του δημοσίου. Και όλοι γνωρίζουμε ότι κατ’ εξοχήν τα κτίρια αυτά είναι πολύ παλιά και βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη να αναβαθμιστούν και αυτά ενεργειακά.

Καταλαβαίνω ότι στη συνέχεια της παρουσίασής μας θα δώσουμε και κάποια συγκεκριμένα παραδείγματα για το όφελος το οποίο μπορεί να έχει ένα νοικοκυριό από αυτή τη διαδικασία.

Οπότε εγώ σταματώ εδώ και δίνω τον λόγο στον Υπουργό για την συνέχιση της παρουσίασης.

Ο επίλογος του Πρωθυπουργού:

Να σας ευχαριστήσω, όλες και όλους, για την συμμετοχή σας. Να συγχαρώ τα συναρμόδια Υπουργεια, τους Υπουργούς,τον Υφυπουργό, τους Γενικούς Γραμματείς για το Πρόγραμμα. Είναι το μεγαλύτερο και το ελκυστικότερο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ» που έχει δρομολογηθεί ποτέ από την Ελληνική Πολιτεία.

Κρατώ αυτό το οποίο είπατε, ότι δεν αφορά μόνο την στήριξη που δίνουμε στον οικογενειακό προϋπολογισμό, μειώνοντας το κόστος της θέρμανσης και της ψύξης, αλλά βελτιώνουμε και την ποιότητα ζωής. Διότι η πραγματικότητα είναι ότι σε σπίτια τα οποία δεν είναι ενεργειακά αποδοτικά, πολλές φορές, συμπολίτες μας δεν έχουν ικανοποιητικές θερμοκρασίες, γιατί πολύ απλά δεν αντέχουν την οικονομική επιβάρυνση του να ζεσταίνουν, πρωτίστως, τα σπίτια τους τον χειμώνα.

Είναι ένα Πρόγραμμα το οποίο θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας. Καθώς είναι εντάσεως εργασίας. Θα προωθήσει την ελληνική καινοτομία, την ελληνική εξωστρέφεια. Και πιστεύω ότι οι λύσεις οι οποίες θα αναπτυχθούν στην Ελλάδα -σε όλο το φάσμα της εξοικονόμησης ενέργειας- θα είναι και εξαγώγιμες -όπως μας είπατε- θα μπορέσουμε δηλαδή να αποκτήσουμε μια εμπειρία και μια τεχνογνωσία ως χώρα στα ζητήματα της εξοικονόμησης ενέργειας.

Και, βέβαια, όλα αυτά έρχονται και “κουμπώνουν” με τους πολύ φιλόδοξους στόχους που έχουμε θέσει ως χώρα. Αύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα συμφωνήσουμε -επί της αρχής- στον ενιαίο Ευρωπαϊκό στόχο για μείωση των εκπομπών κατά 55% μέχρι το 2030. Και, προφανώς, κάθε χώρα ξεκινά από διαφορετικό σημείο αφετηρίας. Αλλά πρέπει και εμείς να συνεισφέρουμε στο ποσοστό που μας αναλογεί με λύσεις οι οποίες -το τονίζω- όχι απλά δεν έχουν κόστος για τον πολίτη αλλά, τελικά, είναι ωφέλιμες, δίνουν στήριξη σε νέους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας και στην ουσία μας πηγαίνουν από το παρελθόν και το παρόν το οποίο γνωρίζαμε στο μέλλον που -όπως μας είπατε- είναι ήδη εδώ πέρα.   

Η πραγματικότητα όπου το κάθε σπίτι θα είναι μια αποκεντρωμένη μονάδα παραγωγής ενέργειας, που δεν θα στηρίζεται σε ένα εργοστάσιο το οποίο θα καίει λιγνίτη στην Πτολεμαΐδα, θα μεταφέρεται η ενέργεια με μεγάλες απώλειες μέσα από ένα βαρύ δίκτυο για να φτάσει τελικά στο νοικοκυριό, αλλά το κάθε σπίτι θα μπορεί από τη μια να καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια και από την άλλη να παράγει ενέργεια κι ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του συστήματος να πουλάει ενέργεια πίσω στο σύστημα. Αυτό δεν είναι μια πραγματικότητα που αφορά το απομακρυσμένο μέλλον, είναι μια πραγματικότητα που είναι ήδη εδώ. Και στην ουσία είναι ο τομέας εκείνος στον οποίο συναντιέται η εξοικονόμηση της ενέργειας με τις έξυπνες τεχνολογίες, με τα έξυπνα ψηφιακά σπίτια τα οποία και θα πρέπει -όπως και κάνουμε- να στηρίξουμε και να προωθήσουμε με όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικό και επιθετικό τρόπο.

Θέλω να συγκρατήσω αυτό το οποίο είπαν και οι δύο συναρμόδιοι Υπουργοί -επειδή θα υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση για το Πρόγραμμα, να μην έχουμε καμία αμφιβολία γι’ αυτό- είναι σημαντικό να λύσουμε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά τα όποια γραφειοκρατικά προβλήματα μπορεί να προκύψουν. Έχουμε, όμως, εμπειρία να τα αντιμετωπίζουμε αυτά. Και πιστεύω ότι θα πρέπει να προβάλλουμε όλοι το Πρόγραμμα αυτό και ως ένα εξαιρετικά πετυχημένο παράδειγμα μιας δράσης η οποία χρηματοδοτείται -θα χρηματοδοτηθεί- τελικά και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς, ακριβώς, τέτοιες δράσεις θέλουμε να στηρίζουμε, να χρηματοδοτούμε. Δράσεις οι οποίες είναι εναρμονισμένες με τους στόχους μας για μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία. Δράσεις οι οποίες ταυτόχρονα, όμως, στηρίζουν το εισόδημα, στηρίζουν την εργασία. Και ειλικρινά δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερο παράδειγμα που να συνδυάζει την επίτευξη, όλων αυτών των στόχων, από το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ».

Οπότε, και πάλι, ευχαριστούμε πάρα πολύ. Χαιρετίσματα στην Κοζάνη. Να σας πούμε ότι είχαμε την ευκαιρία -μιας και σας έχουμε από την Κοζάνη- να παρουσιάσουμε στο Υπουργικό Συμβούλιο το Πρόγραμμά μας για τη Δίκαιη Μετάβαση, για το πως η περιοχή της Κοζάνης και της Δυτικής Μακεδονίας θα μεταμορφωθεί, στην κυριολεξία, από μια περιοχή που ήταν, σχεδόν, αποκλειστικά εξαρτημένη από την παραγωγή ρυπογόνας ενέργειας σε μια περιοχή στην οποία θα αναπτύσσονται πια τελείως διαφορετικές δράσεις, πράσινης ενέργειας, έντασης τεχνολογίας, αγροδιατροφικού τομέα, εναλλακτικού τουρισμού. Ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο το οποίο θα απορροφήσει στο σύνολό του -για τη Δυτική Μακεδονία και την περιοχή της Μεγαλόπολης- παραπάνω από 5 δισεκ. ευρώ. Και το οποίο, τελικά, θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας στην Κοζάνη, στην Φλώρινα, στη Μεγαλόπολη, από αυτές που θα χαθούν από τα εργοστάσια και τα ορυχεία λιγνίτη τα οποία θα κλείσουν.

Οπότε και πάλι σας ευχαριστώ πάρα πολύ όλους για την παρουσία και τώρα η δουλειά μας είναι να “τρέξουμε” το Πρόγραμμα όσο πιο γρήγορα γίνεται και με όσο το δυνατόν λιγότερες γραφειοκρατικές δυσκολίες.

Και καλές γιορτές, σε όλες και σε όλους.