Μπροστά στο μεγαλύτερο επιχειρηματικό deal διάσωσης επί ελληνικού εδάφους βρίσκεται η αγορά. Δύο μήνες μετά την υποβολή της αίτησης της Μαρινόπουλος για την υπαγωγή της στο άρθρο 99, φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Η αλυσίδα Σκλαβενίτης, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα αναλάβει τον ρόλο του “λευκού ιππότη”, για τη διάσωση του χειμαζόμενου δικτύου της Μαρινόπουλος, των 11.000 εργαζομένων αυτής και εξ αντανακλάσεως του ίδιου του ΑΕΠ της χώρας.
Το αν το συγκεκριμένο deal θα γίνει, πέρα φυσικά από το προσύμφωνο που αναμένεται να υπογραφεί μεταξύ των τραπεζών και της αλυσίδας Σκλαβενίτης μέσα στην εβδομάδα, θα το ξέρει με σιγουριά η αγορά περί τα τέλη του έτους, οπότε και αναμένεται η τελική απόφαση του δικαστηρίου.
Με βάση τη νομοθεσία, για να γίνει αποδεκτό το αίτημα διάσωσης της Μαρινόπουλος, θα πρέπει να συναινέσουν πιστωτές που εκπροσωπούν το 60% του συνόλου των απαιτήσεων, στο οποίο περιλαμβάνεται το 40% των τυχόν εμπραγμάτως ή με ειδικό προνόμιο ή με προσημείωση υποθήκης εξασφαλισμένων πιστωτών.
Ο ανταγωνισμός
Αυτή, βέβαια, είναι η μία όψη του νομίσματος. Και αφορά πρωτίστως τη Σκλαβενίτης και πώς θα ολοκληρώσει τα πρώτα “χιλιόμετρα” του μαραθωνίου για να καταφέρει να γυρίσει το δίκτυο της Μαρινόπουλος, το οποίο έχει πληγεί ανεπανόρθωτα και, σύμφωνα με κάποιους, χρειάζεται χρόνο ο οποίος έχει εξαντληθεί.
Η άλλη όψη του νομίσματος είναι τι θα κάνουν οι προμηθευτές, αλλά κυρίως πώς θα αντιδράσουν οι υπόλοιποι παίκτες της αγοράς. Κι όλα αυτά τη στιγμή μάλιστα που μερίδα αυτών, για να μην πούμε η πλειονότητα των υπόλοιπων αλυσίδων, θεωρεί ότι το “κούρεμα” των οφειλών της Μαρινόπουλος στους προμηθευτές της, το οποίο θα αγγίξει το 50% όπως προβλέπει το σχέδιο διάσωσης της Σκλαβενίτης, είναι αθέμιτος ανταγωνισμός.
Αυτός ο λόγος, και όχι μόνο, αποτελεί και αιτία πολέμου από την πλευρά των υπολοίπων του κλάδου, οι οποίοι τους τελευταίους μήνες έχουν δει αύξηση των καταναλωτών τους, κάποιοι εξ αυτών διψήφια ανάπτυξη των πωλήσεών τους, και κατ’ επέκταση των μεριδίων τους.
Οπότε δεν πρέπει να αποκλείεται πως ο πόλεμος, above και below the line, να είναι πολύ σκληρός, με κάποιους προμηθευτές να κινδυνεύουν να βρεθούν εν μέσω διασταυρούμενων πυρών.
Βέβαια, όπως έλεγε στο “Κεφάλαιο” στέλεχος της αγοράς, οι προμηθευτές, μεγάλη μερίδα εκ των οποίων πάσχει από το “σύνδρομο της Στοκχόλμης” λόγω της πολύχρονης συνεργασίας του με την αλυσίδα Μαρινόπουλος, αποκλείεται να υποκύψει στις πιέσεις των υπόλοιπων παικτών της αγοράς για πρόσθετες παροχές. Το ίδιο στέλεχος εκτίμησε πως η πλειονότητα των προμηθευτών θα δεχθεί το “κούρεμα” που προτείνει το σχέδιο της διάσωσης και θα το υπογράψει με τη λογική το μη χείρον βέλτιστον.
Με έτερο παίκτη της αγοράς να υποστηρίζει πως οι προμηθευτές είτε έτσι είτε αλλιώς βρίσκονται στη θέση του χαμένου. Βέβαια, το ίδιο στέλεχος χαρακτηρίζει λογική τη συγκέντρωση των δυνάμεων σε μία χώρα όπως η Ελλάδα καθώς, όπως επισημαίνει, “μέσα στην κρίση είναι, φυσικό να υπάρχουν εξαγορές και συγχωνεύσεις”.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, “οι Έλληνες λιανέμποροι δουλεύουν με υψηλά ποσοστά παροχών και ζητούν όλο και υψηλότερες παροχές, με αποτέλεσμα να πιέζονται τόσο τα περιθώρια κερδών τους, αλλά και κυρίως αυτό να περνά στις τιμές για τους καταναλωτές, καθώς οι λιανέμποροι επιλέγουν να εκμεταλλευτούν οι ίδιοι τις εκπτώσεις”, σημειώνει. “Στο εξωτερικό, π.χ. στη Βρετανία, ο πόλεμος τιμών είχε θετική επίπτωση στην τσέπη των καταναλωτών. Στην Ελλάδα τα πράγματα λειτουργούν αλλιώς”.
Το “κλειδί” για να υπάρξει ανάκαμψη
Πέρα από τις κόντρες, above και below the line, μεταξύ των παικτών της αγοράς, η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή. Και έχει να κάνει με την αδυναμία μεγάλης μερίδας καταναλωτών να καταναλώσουν. Αυτό έχει αποτυπωθεί στην πορεία των πωλήσεων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων ήδη από τις αρχές του έτους, και παγιώνεται όσο περνάνε οι μήνες. Αν και η κατάρρευση της αγοράς οφείλεται πρωτίστως στην κατάρρευση των πωλήσεων της Μαρινόπουλος, η οποία έχει ανατρέψει τις ισορροπίες της αγοράς. Ο χαμένος τζίρος, που εκτιμάται στα 300 εκατ. ευρώ των περασμένων μηνών, πολύ δύσκολα και με πολύ κόπο θα ανακτηθεί. Ήδη το πρώτο εξάμηνο του έτους η πτώση των πωλήσεων στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων υπερβαίνουν το 10%, ακόμη και σε περιοχές που έχουν βουλιάξει από τουρίστες. Κάτι που έχει προκαλέσει κλυδωνισμούς στην αγορά.
Και η έκρηξη στα “φέσια” της αγοράς
Το πόσο επηρεάζει η Μαρινόπουλος την αγορά δεν αποτυπώνεται μόνο στην πορεία του τζίρου του κλάδου. Τα προβλήματα της Μαρινόπουλος έχουν προκαλέσει έκρηξη και στα “φέσια” τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τειρεσία, τα “φέσια” εκτοξεύθηκαν τον Ιούλιο στα 199,497 εκατ. ευρώ, όταν τον Ιούνιο ήταν 47,886 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, μέσα σε έναν μήνα, το συνολικό ποσό των υποχρεώσεων που αθετήθηκαν τετραπλασιάσθηκε, ενώ ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το στοιχείο πως τα “φέσια” του Ιουλίου ξεπέρασαν σε αξία το συνολικό ποσό των ακάλυπτων επιταγών του πρώτου εξαμήνου του 2016.
Συνολικά τον Ιούλιο εισήχθησαν στο σύστημα 1.719 τεμάχια ακάλυπτων επιταγών, από 1.146 τεμάχια τον Ιούνιο, ενώ, αν στο συνολικό ποσό των ακάλυπτων επιταγών προστεθούν και τα 3,6 εκατ. ευρώ από τις απλήρωτες συναλλαγματικές, τότε τα “φέσια” ξεπερνούν τα 201,3 εκατ. ευρώ. Εξαιτίας της έκρηξης στα “φέσια” που κατεγράφη τον Ιούλιο, σε επίπεδο επταμήνου οι ακάλυπτες επιταγές ξεπέρασαν σε αξία τα 358,9 εκατ. ευρώ και οι απλήρωτες συναλλαγματικές τα 36,08 εκατ. ευρώ.