ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Πριν από λίγες ημέρες εγκαινιάστηκε στην γκαλερί Ζουμπουλάκη η ομαδική εικαστική έκθεση «Κηπουρική». Το άνοιγμα έγινε βεβαίως ψηφιακά, αλλά μερικά από τα έργα έμοιαζαν απολύτως αληθινά στις φωτογραφίες που έφθασαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: μίσχοι σε γυάλινα βάζα, βρύα που «αναπνέουν» επάνω στον τοίχο της αίθουσας. Ηταν ταυτόχρονα πρωτότυπο και ανακουφιστικό, ζωντανός παλμός της φύσης μέσα σε έναν ηλεκτρονικό κόσμο.
«Ηρθα στην γκαλερί για να ψεκάσω τα φυτά», μας λέει η Δάφνη Ζουμπουλάκη, την οποία αναζητήσαμε για να μιλήσουμε σχετικά με την ιδέα και το πρωτότυπο θέμα. Δεν αστειεύεται, κυριολεκτεί. Το ίδιο κι όταν λέει ότι ένα από τα έργα που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση, το «Soft Anonymity» (Lea Collet & Marios Stamatis, 2021), είναι ένας ζωντανός οργανισμός μέσα στην γκαλερί, σαν καρδιά ή πνεύμονας που πάλλεται, φτιαγμένος από μπορόνια, κισσό και σενέκιο επάνω σε χώμα. «Θέλουμε να δώσουμε μια χιουμοριστική νότα στην κατάσταση που βιώνουμε», σχολιάζει η κ. Ζουμπουλάκη. «Γι’ αυτό προσκαλούμε τους θεατές σε έναν περίπατο κάτω από τον ηλιόλουστο ουρανό τής πάντα ανοιξιάτικης Αθήνας – ίσως τον μόνο περίπατο που είναι απολύτως συμβατός με τους όρους του εγκλεισμού. Αλλωστε τελευταία η κηπουρική έχει γίνει μια πολύ αγαπητή ασχολία, πολύτιμη ευκαιρία να απολαύσουμε την ευωδιά των λουλουδιών έστω κι από το μπαλκόνι μας».
Roman Cadilhon, «Grande Nocturne II», 2018.
Ετσι, η έκθεση «Κηπουρική» δημιουργεί τον πρώτο εσωτερικό βοτανικό κήπο στο κέντρο της Αθήνας και σε αυτή την κάπως σουρεαλιστική προσέγγιση της τρέχουσας αστικής πραγματικότητας συμμετέχουν 19 «καλλιτέχνες – κηπουροί», όπως σχολιάζουν οι επιμελητές. Με τον τρόπο που ταιριάζει μάλιστα σε έναν πολυσυλλεκτικό κήπο, κάποια από τα έργα που παρουσιάζονται είναι παλαιότερα και άλλα αποτελούν καινούργια δουλειά νεότερων ή μεγαλύτερων σε ηλικία εικαστικών, που παρουσιάζουν ζωγραφική, γλυπτική και εγκαταστάσεις.
Η Μαρία Φιλοπούλου με το «Θερμοκήπιό» της (1997) μας θυμίζει μια παλιότερη θεματική της, που αντλεί έμπνευση από τα τότε εγκαταλελειμμένα θερμοκήπια του Σχινιά. «Σε αυτούς τους κλειστούς χώρους, που λούζονται από το έντονο φως, τα φυτά είναι το μόνο στοιχείο ζωής», σχολιάζει η ίδια και ξαναβλέπει την «εμμονή» της με τους «θόλους που “κολυμπούν” στο φως». Αντιθέτως, ο Μίλτος Γκολέμας ζωγράφισε το «Χωράφι με ηλιοτρόπια» το 2020, έναν πίνακα που του έδωσε την ευκαιρία να πάρει μια ανάσα, όπως μας λέει. «Το τοπίο με βοηθάει να φέρνω τη φύση μέσα στο εργαστήριο», προσθέτει, «και είμαι τυχερός που μπορώ να το κάνω».
Γιώργος Γυπαράκης, «Path», 2015.
Δίπλα στις «Εμφιαλωμένες χειρονομίες» (2020) του Τίμοθυ Λασκαράτος, δηλαδή τις μεταλλικές ραφιέρες με 84 γυάλινα μπουκάλια ακετικού οξέος, μια γλάστρα με φυτό πόθου και μοσχεύματα φυτών, υπάρχει μια επιστολή που μπορεί να διαβάσει ο ψηφιακός επισκέπτης της έκθεσης χάρη στην πολύ καλά σχεδιασμένη ψηφιακή περιήγηση που προσφέρει η γκαλερί (Viewing Room). Ξεκινάει ως εξής: «Αγαπητέ Ντέρεκ, αυτή τη φορά σού γράφω από το δικό μου Prospect Cottage. Η κατάσταση στην Αθήνα είχε γίνει αφόρητη. Θέλησα να θυμηθώ τα παιδικά μου καλοκαίρια. Είχες αναφέρει σε μια συνέντευξή σου ότι αν δεν είχες γίνει σκηνοθέτης, το πιθανότερο ήταν να γινόσουν κηπουρός. Θα έλεγα ότι αυτό το γράμμα σχετίζεται με το κοινό μας πάθος για την κηπουρική». Η συνέχεια, κυριολεκτικά, επί της οθόνης.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Διαμαντής Αϊδίνης, Μίλτος Γκολέμας, Γιώργος Γυπαράκης, Φίλιππος Θεοδωρίδης, Λαμπριλένα Κωνσταντέλου, Τίμοθυ Λασκαράτος, Γιώργος Μαραζιώτης, Αχιλλέας Παπακώστας, Στέφανος Ρόκος, Μυρτώ Σταμπούλου, Νίκος Τρανός, Μαρία Φιλοπούλου, Δέσποινα Φλέσσα, ΦΥΤΑ, Roman Cadilhon, Lea Collet & Marios Stamatis, Bryony Dunne, Georgia Fambris, Melina Mosland.
ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Ενας ναός για όλους
Προσχέδιο του «Οίκου του Ενός» που θα ανεγερθεί στο Βερολίνο.
Ενας τόπος λατρείας που θα συγκεντρώνει χριστιανούς, Εβραίους και μουσουλμάνους κάτω από την ίδια στέγη πρόκειται να ανεγερθεί στο Βερολίνο. Ο «Οίκος του Ενός» σχεδιάστηκε από το βερολινέζικο αρχιτεκτονικό γραφείο Kuehn Malvezzi και θα φιλοξενεί ταυτόχρονα μία εκκλησία, ένα τζαμί και μία συναγωγή που θα συνδέονται μέσω ενός κεντρικού χώρου συνάντησης. Το κτίσμα θα θεμελιωθεί στις 27 Μαΐου στην τοποθεσία Πέτριπλατς και τα έξοδα για την κατασκευή του, που ανέρχονται στα 47 εκατομμύρια ευρώ, έχει αναλάβει κυρίως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας, ενώ έχουν συγκεντρωθεί ήδη και πολλές δωρεές από ιδιώτες. Οπως δήλωσε στον Guardian ο χριστιανός θεολόγος Ρόλαντ Στόλτε, που συνέβαλε στην εκκίνηση του εγχειρήματος δέκα χρόνια πριν, «θέλουμε να οικοδομήσουμε έναν τόπο προσευχής και μάθησης όπου οι τρεις αυτές θρησκείες θα μπορούν να συνυπάρχουν διαφυλάσσοντας την ταυτότητά τους».
Μουσεία καλούν Κογκρέσο
Προβλήματα αντιμετωπίζει και το μουσείο Hammer στο Λος Αντζελες.
Εκκληση για βοήθεια απηύθυνε με επιστολή της προς το Κογκρέσο η Αμερικανική Ενωση Μουσείων ζητώντας την έγκριση κονδυλίων με σκοπό την ενίσχυση όσων ιδρυμάτων αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα εξαιτίας της πανδημίας. Μεταξύ άλλων, η Ενωση ζητεί την ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων ομοσπονδιακών χρηματοδοτικών προγραμμάτων καθώς και την παροχή φοροελαφρύνσεων σε ιδιώτες που επιθυμούν να βοηθήσουν τα ιδρύματα μέσω δωρεών. Σε δήλωσή της η πρόεδρος της Ενωσης, Λόρα Λοτ, «η πανδημία μπορεί να δράσει σαν ένα καθυστερημένο σήμα κινδύνου για το Κογκρέσο και για τους υπευθύνους λήψης αποφάσεων. Η αποκατάστασή τους μπορεί να πάρει χρόνια, και χωρίς την ύπαρξη μιας σανίδας σωτηρίας από το Κογκρέσο φοβάμαι ότι πολλά μουσεία θα χαθούν για πάντα, διαταράσσοντας τις κοινότητές τους και αφήνοντας μεγάλα κενά στην παροχή πολύτιμων υπηρεσιών».
Ο ντετέκτιβ της τέχνης
Ο Τσαρλς Χιλ (δεξιά) στο ντοκιμαντέρ του BBC «The billion dollar art hunt».
Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 73 ετών ο Βρετανός Τσαρλς Χιλ, ο φημισμένος ερευνητής που, λειτουργώντας συνήθως μυστικά και θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του, συνέβαλε στον εντοπισμό πολλών κλεμμένων αριστουργημάτων της τέχνης. Γεννημένος στο Κέμπριτζ και έχοντας σπουδάσει Ιστορία και Θεολογία σε Αγγλία και Αμερική, ο Χιλ εργάστηκε επί περίπου είκοσι χρόνια στη Σκότλαντ Γιαρντ, προτού αρχίσει να αναλαμβάνει ιδιωτικές υποθέσεις. Με τη βοήθειά του ανακτήθηκαν μεταξύ άλλων κλεμμένα έργα των Σεζάν, Γκόγια, Τιτσιάνο κ.ά., ενώ έγινε ιδιαιτέρως γνωστός για την ανεύρεση μιας εκδοχής της «Κραυγής» του Εντβαρντ Μουνκ που είχε κλαπεί το 1994 με μυθιστορηματικό τρόπο από το Εθνικό Μουσείο της Νορβηγίας, στο Οσλο. Το 2020 οι έρευνές του αποτέλεσαν το αντικείμενο ενός ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο «The billion dollar art hunt».
