Πεινασμένοι για μεδούλι
Τα οστά ενός νεογνού, ενός παιδιού και τεσσάρων εφήβων ή ενηλίκων που έζησαν πριν από 40-45 χιλιάδες χρόνια φέρουν ξεκάθαρα ίχνη τεμαχισμού και θραύσης για να βγει από μέσα το μεδούλι, λένε οι ερευνητές.
«Είναι αδιαμφισβήτητο. Εδώ εφαρμοζόταν κανιβαλισμός» λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο βέλγος αρχαιολόγος Κριστιάν Κασεγιά, ο οποίος δεν ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν τον Ιούνιο στο Scientific Reports, μια επιθεώρηση του ομίλου Nature.
Τα οστά Νεάντερταλ από το Γκογιέ χρονολογούνται στα 40 με 45 χιλιάδες χρόνια (Πηγή: RBINS)
Μέχρι σήμερα, ενδείξεις κανιβαλισμού μεταξύ των Νεάντερταλ είχαν έρθει στο φως μόνο σε τέσσερις τοποθεσίες της Γαλλίας και της Ισπανίας.
Οι Νεάντερταλ έζησαν για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στην Ευρώπη πριν εξαφανιστούν μυστηριωδώς πριν από περίπου 30.000 χρόνια, λίγο μετά την άφιξη των ξαδέλφων τους Homo sapiens.
Κάποτε θεωρούνταν βάρβαροι άνθρωποι των σπηλαίων που δεν μπορούσαν να αντέξουν τον ανταγωνισμό των έξυπνων και πολιτισμένων σύγχρονων ανθρώπων. Ωστόσο νεότερα ευρήματα αποκάλυψαν ότι οι Νεάντερταλ είχαν υψηλές γνωσιακές ικανότητες, έθαβαν τους νεκρούς τους και πιθανώς είχαν την ικανότητα συμβολικής σκέψης.
Το σπήλαιο του Γκογιέ, βάθους 240 μέτρων, σκάφτηκε στο ασβεστολιθικό πέτρωμα από το μικρό ποτάμι του Σαμσόν, το οποίο ρέει ακόμα και σήμερα κάτω από τη σπηλιά.
Άρχισε να αποκαλύπτει τα μυστικά του στα μέσα του 19ου αιώνα από τον Εντουάρ Ντιπόν (1841-1911), έναν από τους πατέρες της παλαιοντολογίας. Ο Ντιπόν, γεωλόγος και διευθυντής του Βασιλικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, εξερεύνησε διάφορα σπήλαια, συμπεριλαμβανομένου του Γκογιέ το 1867, και συνέλεξε έναν τεράστιο αριθμό οστών.
Λίγα χρόνια αφότου ο Κάρολος Δαρβίνος είχε διατυπώσει τη θεωρία της Εξέλιξης, ο Ντιπόν δημοσίευσε τα αποτελέσματα των δικών του ερευνών στο βιβλίο «Ο Άνθρωπος στην Εποχή του Λίθου».
Όπως αποδεικνύεται, όμως, είχε κάνει ένα λάθος. Το 2004, ο ανθρωπολόγος Πατρίκ Σεμάλ του Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών των Βρυξελλών, στο οποίο φυλάσσονται τα ευρήματα του Ντιπόν, αντιλήφθηκε ότι ορισμένα οστά που υποτίθεται ότι προέρχονταν από σύγχρονους ανθρώπους ανήκαν στην πραγματικότητα σε Νεάντερταλ.
Η νέα ανάλυση δημοσιεύτηκε από διεθνή ομάδα με πρώτη συγγραφέα της μελέτης τη Χελέν Ρουζιέ, ανθρωπολόγου στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Νόρθριτζ.
Αρκετά οστά, κυρίως του μηρού, έφεραν χαρακιές από εργαλεία κοπής, και άλλα ήταν σπασμένα επίτηδες για να αφαιρεθεί το μεδούλι. Άλλα οστά φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκαν για το ακόνισμα λίθινων εργαλείων.
«Πράγματι, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι κάποιοι Νεάντερταλ πέθαναν και καταναλώθηκαν εδώ» λέει η Ρουζιέ στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Κανείς πάντως δεν γνωρίζει πόσο διαδεδομένος ήταν ο κανιβαλισμός στους Νεάντερταλ της Βόρειας Ευρώπης.
Κανείς εξάλλου δεν ξέρει αν η πρακτική αυτή αφορούσε αποκλειστικά τη διατροφή, ή αν είχε κάποιο συμβολικό χαρακτήρα που δεν γνωρίζουμε.
Ο κανιβαλισμός, εξάλλου, εφαρμόζεται και σε αρκετές κοινωνίες των «πολιτισμένων» σύγχρονων ανθρώπων.
Newsroom ΔΟΛ
