Ήταν κάποτε ένας χάρτης. Παγκόσμιος! Άτλαντας. “Περιέχων Καθολικούς Γεωγραφικούς Πίνακες της Υδρογείου Σφαίρας…. (ο τίτλος περιλαμβάνει 75 λέξεις!).
Ο Άτλας του πηλειορίτη Άνθιμου Γαζή (Μηλιές 1764 – Σύρος 1828). Εκδοθείς στα 1800, στη Βιέννη! Τρία μόλις χρόνια μετά την έκδοση της Χάρτας του Ρήγα… Τετράπτυχος, με διαστάσεις 1?0,8 μ., που ακολουθεί τη μεγάλη παράδοση των παγκόσμιων χαρτών που απεικονίζουν τα δύο ημισφαίρια της υδρογείου.
Αφιερωμένος στον φαναριώτη ηγεμόνα της Βλαχίας Αλέξανδρο Μουρούζη, με τις εκδοτικές δαπάνες του ελληνομαθούς Ρουμάνου λογίου Γεωργίου Γολε?σκου, έργο του διάσημου Αυστριακού χαράκτη Karl Robert Schindelmayer, γνωστού και δημοφιλούς μέχρι σήμερα, για τα έργα του, στον γερμανόφωνο καλλιτεχνικό κόσμο.
Σπάνιος. Μόνο τέσσερα αντίτυπά του είναι μέχρι τώρα εντοπισμένα παγκοσμίως. Το ένα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας, το δεύτερο στη Βιβλιοθήκη της Ιεράς Μονής Θεοβαδίστου Όρους Σινά, το τρίτο στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας και το τέταρτο στη …Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης.
Άγνωστο πώς, βρέθηκε στην Κοζάνη και τη Δημοτική Χαρτοθήκη της πόλης το Μάιο του 2008. Πιθανόν προέρχεται από το κληροδότημα του 1853, τού Κοζανίτη λόγιου Eυφρονίου Pαφαήλ Πόποβιτς, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η Χάρτα του Ρήγα)…
Ο χάρτης -θησαυρός της ιστορίας της ελληνικής χαρτογραφίας της περιόδου της Παλιγγενεσίας, βρέθηκε … κολλημένος σε ύφασμα, κορνιζαρισμένος και επί χρόνια κρεμασμένος πάνω από μια …σόμπα! Με κηλίδες από νερό και χρώματα και …κόλλες και σκόνη που επικάθησαν στο “σώμα” του τα 208(!) χρόνια της ζωής του! Έτοιμος να …αποσυντεθεί εις …χούν!
ΑΠΕ-