Ανάμεσα στην προσπάθεια συγκράτησης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων που διαρκώς αυξάνονται και στον φόβο πιθανών επερχόμενων μαζικών λουκέτων και αύξησης της ανεργίας, προσπαθεί να ισορροπήσει το οικονομικό επιτελείο, σχεδιάζοντας την επόμενη μέρα της πανδημίας.
Η κεντρική ιδέα, όπως διατυπώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και υιοθετείται από την κυβέρνηση, είναι να ληφθούν μέτρα στοχευμένα, ώστε να σωθούν βιώσιμες επιχειρήσεις που επλήγησαν από τον κορωνοϊό και όχι τα «ζόμπι». Στον καμβά αυτό σχεδιάζονται προτάσεις, σε διάφορα κυβερνητικά επίπεδα, χωρίς να έχουν φτάσει ακόμη στο τελικό στάδιο. Προτάσεις και ιδέες όπως οι εξής:
1. Να δοθεί ενίσχυση στις επιχειρήσεις για να εξοφλήσουν τις μελλοντικές φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις, εν είδει κεφαλαίου κίνησης. Ενα μέτρο της αρμοδιότητας του υπουργείου Ανάπτυξης, με προϋπολογισμό που εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερος από αυτόν του μέτρου για την επανεκκίνηση της εστίασης (330 εκατ. ευρώ).
2. Να προβλεφθεί ελάφρυνση στις εργοδοτικές εισφορές, με βάση τις επιπτώσεις της πανδημίας στον τζίρο της επιχείρησης ή στον κλάδο.
3. Να παρασχεθούν κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις ή συνεργασίες επιχειρήσεων, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Το μέτρο προγραμματίζεται να εφαρμοστεί το β΄ εξάμηνο και ο σχεδιασμός προβλέπει να δοθούν φορολογικά κίνητρα στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις και πιστωτικά στις μικρότερες που αφενός κινούνται στα όρια του αφορολογήτου και αφετέρου δεν έχουν πρόσβαση στις τράπεζες.
Στην κυβέρνηση προβληματίζονται για την εικόνα πλήρους ανατροπής της οικονομικής δραστηριότητας την επόμενη μέρα, που μπορεί να οδηγήσει σε λουκέτα, όπως προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Οπως μεταδίδουν στελέχη της, υπάρχουν κλάδοι, όπως το λιανεμπόριο, που θα δουλέψουν κανονικά μόλις αρθούν οι περιορισμοί, αλλά θα υποστούν και διαρθρωτικές αλλαγές με την επικράτηση, για παράδειγμα, του ηλεκτρονικού εμπορίου, επομένως θα χρειαστούν προσαρμογές. Στον τουρισμό, υγιείς επιχειρήσεις μπορεί να αντιμετωπίσουν ασφυξία αν έχουμε φέτος μία ακόμη δύσκολη χρονιά. Οι τελευταίες εκτιμήσεις μιλούν για έσοδα στο 40% του 2019, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 60%.
Ενα βασικό εργαλείο που θα μπει μπροστά το επόμενο διάστημα θα είναι η κατάρτιση με κίνητρα, ώστε να μην καταλήξει σε φάρσα τύπου «σκόιλ ελικικού». Θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα επιβραβεύεται η εξασφάλιση απασχόλησης και στο επίκεντρο θα είναι η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
Για όσες παρεμβάσεις δεν έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών είναι εξαιρετικά φειδωλό, καθώς οι δαπάνες του προϋπολογισμού έχουν ήδη ξεφύγει.
Το πρωτογενές έλλειμμα υπολογίζεται τώρα ότι θα φτάσει πάνω από 7% του ΑΕΠ από 3,88% του ΑΕΠ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, όπως διαπιστώθηκε τις προηγούμενες μέρες κατά τις διαπραγματεύσεις με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, ενόψει της 10ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της χώρας.
Η επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα παραπέμπεται, σύμφωνα με πληροφορίες, για το 2023 και όχι το 2022 που προέβλεπε το ΔΝΤ στην έκθεσή του την περασμένη εβδομάδα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τη μέχρι στιγμής προετοιμασία του Προγράμματος Σταθερότητας 2021-2024, που θα καταθέσει η κυβέρνηση στην Κομισιόν ώς τις 30 Απριλίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2021-2025, τον Μάιο.
Εννοείται ότι δεν μιλάμε για επιστροφή στη δέσμευση του 3,5% του ΑΕΠ, που άλλωστε λήγει τυπικά του χρόνου, οπότε θα διαρκεί ακόμη η ρήτρα γενικής διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά για κάτι χαμηλότερο, που θα αυξάνεται σταδιακά και πάντως δεν θα φτάσει πάνω από 2% του ΑΕΠ. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας την Πέμπτη στο συνέδριο του Economist, δεσμεύθηκε ότι η χώρα θα τηρήσει τους νέους κανόνες που θα συμφωνηθούν, τόνισε, όμως, ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν πρέπει να θέτουν εμπόδια στην ανάπτυξη.
Το μεσοπρόθεσμο δεν θα περιλαμβάνει νέα μέτρα, εκτός ίσως από τη διατήρηση της απαλλαγής της εισφοράς αλληλεγγύης και των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών για το 2022. Τα όποια μέτρα θα ανακοινωθούν τον Οκτώβριο, στο πλαίσιο της κατάθεσης του νέου προϋπολογισμού, διαμηνύουν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Ταμείο Ανάκαμψης
Ανεργία
Επιχειρήσεις
