Στην ερώτηση εάν οι εταιρείες χρειάζονται έναν ισχυρό “ηγέτη” για να την αναδείξει στο σημερινό άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, οι περισσότεροι θα πουν «ναι, σίγουρα», αλλά οι εργαζόμενοι μιας σουηδικής εταιρείας συμβούλων λογισμικού θα απαντήσουν διαφορετικά. Δεν έχουν διευθυντή ούτε υπεύθυνο και αντ΄αυτού οι 40 εργαζόμενοι αποφασίζουν από κοινού. Η εταιρεία συμβούλων λογισμικού Crisp έχει γίνει παγκοσμίως γνωστή επειδή δεν έχει αφεντικό, ενώ έχει περάσει από διάφορες οργανωτικές δομές, συμπεριλαμβανομένου του κλασικού τύπου της ύπαρξης ενός και μόνο προσώπου που διευθύνει τα πράγματα.
Ελπίζοντας να αυξηθεί η συμμετοχή των εργαζομένων της στα της εταιρείας, προχώρησε σε αλλαγή διευθύνοντος συμβούλου σε ετήσια βάση, αλλά, τελικά, το προσωπικό αποφάσισε ότι δεν υπήρχε πραγματικά καμία ανάγκη για έναν διευθυντή, καταργώντας εντελώς τη θέση. “Είπαμε, τι θα γίνει εάν δεν έχουμε διευθυντή και προχωρήσαμε στο πείραμα”, λέει ο Yassal Sundman, προγραμματιστής στην εταιρεία. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι πολλές από τις αρμοδιότητές του διευθυντή καλύπτονταν από τις δικές τους, ενώ οι αποφάσεις για το καλό της εταιρείας παίρνονται από κοινού. Ακόμα κι αν παρθεί μια λάθος απόφαση, δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου. Όλοι το συζητάνε και καταλήγουν στο καλύτερο…
Σύμφωνα με το BBC, η σουηδική εταιρεία λειτουργεί περισσότερο σαν μια οικογένεια και υπάρχει σιωπηλή κατανόηση, ενώ σε γενικές γραμμές οι εργαζόμενοι της εταιρείας ενθαρρύνονται να κάνουν πράξη τις δικές τους αποφάσεις. Έχουν επίσης ένα διοικητικό συμβούλιο, αλλά και μια νομική ομάδα στη Σουηδία, η οποία ενεργεί ως έσχατη λύση, σε περίπτωση που κάτι πάει εντελώς στραβά.
Μέχρι στιγμής, το πείραμα “όχι αφεντικό” έχει πάει εκπληκτικά καλά. Η Henrik Kniberg ισχυρίζεται ότι δεν χρειάζεται να ζητήσει ακρόαση από το αφεντικό για να εγκρίνει ένα έργο ή τον προϋπολογισμό πράγμα που σημαίνει ότι όλα συμβαίνουν πολύ πιο γρήγορα και η εταιρεία μπορεί να ανταποκριθεί στους πελάτες ταχύτατα. Οι εργαζόμενοι είναι επίσης πολύ πιο ευτυχισμένοι, όπως προκύπτει και από έρευνες που έχουν γίνει, ελπίζοντας ότι η επιτυχία της εταιρείας τους θα εμπνεύσει άλλες να υιοθετήσουν το ίδιο σύστημα λειτουργίας.
