ΕΣΥ: «Ανοχύρωτο» έναντι του καρκίνου – Αύξηση κρουσμάτων λόγω πληθυσμιακής γήρανσης

Σε παγκόσμια επιδημία εξελίσσεται ο καρκίνος, παρά τη μείωση της θνησιμότητας που έχει επιτευχθεί, παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, ενώ ένας στους τρεις ίσως νοσήσει σε κάποια φάση της ζωής του, η πρόσβαση στη θεραπεία παραμένει προβληματική, επισημαίνουν οι επιστήμονες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (4/2).

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μέχρι το 2025 τα νέα κρούσματα ετησίως ότι θα έχουν αυξηθεί στα 19,3 εκατομμύρια, από 14,1 εκατ. που ήταν το 2012, σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε χρόνο 8,2 εκατ. άτομα χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του καρκίνου, με τα 4 εκατ. να πεθαίνουν πρόωρα, δηλαδή σε ηλικίας 20-69 ετών.

Όμως, παρά τις δυσμενείς προβλέψεις, οι τάσεις θνησιμότητας από τον καρκίνο στην Ευρώπη μειώνονται. Το διάστημα 2011-2016 εκτιμάται ότι η μείωση θα φτάσει στο 7,7% στους άνδρες και το 3,3% στις γυναίκες.

Οι «ανδρικοί» και «γυναικείοι» καρκίνοι στην ΕΕ

Ο καρκίνος του μαστού παραμένει ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες, αλλά με μειωμένη θνησιμότητα (14,3 θάνατοι/100.000). Όμως, στις γυναίκες 55-79 ετών αναμένονται περισσότεροι θάνατοι από  καρκίνο του πνεύμονα, ενώ τρίτος σε συχνότητα είναι του παχέος εντέρου. Στους άνδρες πρώτος σε συχνότητα είναι ο καρκίνος του πνεύμονα και ακολουθεί του παχέος εντέρου και τρίτος του προστάτη.

Ο καρκίνος του παγκρέατος δείχνει αυξητική τάση στους προβλεπόμενους θανάτους τόσο στις γυναίκες (5,3/100.000), όσο και στους άνδρες (7,9/100.000), ενώ οι καρκίνοι της μήτρας, του στομάχου και οι λευχαιμίες δείχνουν σταθερή πτωτική τάση. Πτώση της θνησιμότητας καταγράφεται την περίοδο 2009-2016 και στην παιδική λευχαιμία (0-14 ετών), η οποία είναι 38% στα αγόρια και 20% στα κορίτσια.

Ο καρκίνος στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα καταγράφονται κάθε χρόνο 28.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου. Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία (ΕΑΕ) εκτιμά ότι ο αριθμός των ασθενών με καρκίνο θα συνεχίσει να αυξάνεται, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.

Στην Ευρώπη των 28 χωρών-μελών, η χώρας μας έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα (25%), αλλά λιγότερους από καρκίνο του παχέος εντέρου, του προστάτη και του μαστού. Ο καρκίνος είναι υπεύθυνος για το 37,6% των θανάτων στα άτομα άνω των 65 ετών.

«Αυτό θα έχει συνέπειες στη ζήτηση για ογκολογικές υπηρεσίες, όπου θα παρατηρηθεί πρωτόγνωρη αύξηση, ενώ τα κακοήθη νεοπλάσματα θα παραμείνουν κύρια αιτία θανάτου των Ελλήνων» υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΑΕ, Ευάγγελος Φιλόπουλος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Τα οικονομικά και γεωγραφικά εμπόδια, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού και εξοπλισμού στα δημόσια νοσοκομεία, έχουν ως συνέπεια τον ανεπαρκή διαγνωστικό έλεγχο και την ελλιπή μακροχρόνια παρακολούθηση των ασθενών μετά τη θεραπεία. Αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της νοσηρότητας-θνησιμότητας των καρκινοπαθών και του κόστους που σχετίζεται με τον καρκίνο.

Σύμφωνα με τον Δρ Γιώργο Πισσάκα, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ), παρά το γεγονός ότι πάνω από το 60% των ασθενών θα χρειαστεί ακτινοθεραπεία, το ΕΣΥ υστερεί ποσοτικά και ποιοτικά.

«Ενώ θα έπρεπε να υπάρχουν 70 τουλάχιστον μηχανήματα ακτινοθεραπείας στη χώρα μας, δυστυχώς στο ΕΣΥ υπάρχουν μόνο 27 και εξ αυτών πάνω από τα μισά είναι τεχνολογικά γερασμένα. Επίσης, τεράστιο είναι το πρόβλημα της υποστελέχωσης των ακτινοθεραπευτικών τμημάτων και αυτό εξηγεί τις μεγάλες αναμονές» υπογράμμισε ο κ. Πισσάκας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το ΕΣΥ δεν εκμεταλλεύθηκε τις χρηματοδοτήσεις ΕΣΠΑ για ανανέωση του τεχνολογικού εξοπλισμού, λόγω γραφειοκρατίας. Από τα 8 μηχανήματα που είχαν εξαγγελθεί το 2010, σήμερα λειτουργούν μόνον 2, μόλις τοποθετήθηκαν 2 ακόμα, ενώ τα υπόλοιπα 4 δεν έχουν προκηρυχθεί.

«Για κάθε μηχάνημα ακτινοθεραπείας που αποκτάται μέσω ΕΣΠΑ με τη επιστροφή ΦΠΑ (εθνική συμμετοχή 5%) και τα δωρεάν σέρβις προκύπτει όφελος για το ελληνικό δημόσιο της τάξης των 600.000 ευρώ ανά μηχάνημα» εξήγησε ο κ. Πισσάκας.

«Θύματα» της έλλειψης προσωπικού είναι τα 7 μηχανήματα που αποφάσισε να δωρίσει το 2014 το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, καθώς απαιτούνται 42 προσλήψεις (γιατροί, ακτινοφυσικοί, τεχνολόγοι). Η ΕΕΑΟ υποστηρίζει ότι για κάθε δωρεά, εκτός από το μηχάνημα, το κράτος λαμβάνει και τον αναλογούντα ΦΠΑ. «Για τα 7 μηχανήματα θα αποδοθούν στο κράτος τουλάχιστον 3 εκατ. ευρώ, ποσό που μπορεί να καλύψει αυτές τις προσλήψεις για περίπου 4 χρόνια» τόνισε ο κ. Πισσάκας.

Διαφορετική είναι η εικόνα στην ιδιωτική Υγεία, όπου τα ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα είναι τελευταίας τεχνολογίας, κάνοντας άνιση τη μάχη για τους ασθενείς που δεν έχουν οικονομική δυνατότητα να καλύψουν το επιπλέον κόστος που απαιτούν τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, παρόλο που ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει στο 100% τις ακτινοθεραπείες, με εξαίρεση την αμοιβή του γιατρού. Όμως, λόγω clawback και rebate, το κόστος αυτό μετακυλίεται στον ασθενή.

Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (4/2), η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία με σύνθημα «Μπορούμε-Μπορώ» την Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιήσει σειρά ενημερωτικών δράσεων σε πόλεις που λειτουργούν παραρτήματά της.

Στην Αθήνα, στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Νίκης, από τις 11.00 π.μ. έως τις 17.00 μ.μ. μεταξύ άλλων θα γίνεται διανομή ενημερωτικού υλικού και φρούτων, ενώ θα πραγματοποιηθούν σπιρομετρήσεις και μαστογραφίες σε ανασφάλιστους πολίτες.

Η ΕΑΕ υπενθυμίζει ότι περίπου το 40% όλων των καρκίνων μπορούν να προληφθούν, ενώ κάποιοι καρκίνοι μπορούν να ανιχνευθούν έγκαιρα και να ιαθούν. «Σχεδόν 30% των θανάτων από καρκίνο οφείλονται σε συνήθειες του τρόπου ζωής που μπορούμε να αλλάξουμε. Μόνο το κάπνισμα αναλογεί στο 20% των θανάτων από καρκίνο και στο 70% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα» κατέληξε ο κ. Φιλόπουλος.

Μαίρη Μπιμπή