Οι κριτικοί δεν είναι μόνο κριτικοί. Είναι και θεατές. Βέβαια, τα σύνορα μεταξύ των δύο ιδιοτήτων μοιάζουν, ενίοτε, θολά. Πόσο εύκολα μπορεί κανείς που η δουλειά του είναι να παρουσιάζει και να σχολιάζει ταινίες να τις απολαμβάνει χαλαρά και ωραία στο σπίτι, όπως υποτίθεται κάνουμε εμείς οι υπόλοιποι;
Οι γιορτές είναι ίσως μία από τις λίγγες συνθήκες που επιτρέπουν σε έναν κριτικό σινεμά να χαλαρώσει, Ή μήπως όχι;
Η Λήδα Γαλανού αναζήτησε κινηματογραφική παρέα και αντιπερισπασμούς
Ζήσαμε και γιορτές χωρίς σινεμά στην κινηματογραφική αίθουσα, προσπαθώντας να γεμίσουμε το κενό, μαζί με τα στολίσματα που ξεκίνησαν Νοέμβριο, τα φαγητά που καταναλώθηκαν με ακόμα λιγότερες ενοχές. Κι ο χρόνος άφθονος, σε αναζήτηση παρέας στην οθόνη κι αντιπερισπασμών. Γι’ αυτό και, φέτος, είδα τα πάντα.
Πρώτα-πρώτα, νέες ταινίες που βγήκαν διαδικτυακά, τόσο για δουλειά, όσο και για προσωπική απόλαυση: το αριστουργηματικό «Mank» του Ντέιβιντ Φίντσερ στο Netflix, την αγαπημένη μου ταινία της χρονιάς, το «Lara» του Γιαν-Όλε Γκέρστερ στην πλατφόρμα της StraDa Films. Κλασικές feelgood ταινίες, σαν την «Επίθεση του Γιγαντιαίου Μουσακά» του Πάνου Χ. Κούτρα, στα 20 δημοφιλέστερα της χρονιάς στο Cinobo.
Μαζί, μια ποτ-πουρί κατάδυση στο παρελθόν, για το αφιέρωμα στις αγκαλιές που φτιάξαμε για το Advent Calendar του Flix.gr, εκεί όπου συναντήθηκαν το «Ταξίδι στην Ιταλία» του Ροσελίνι, με το «Volver» του Αλμοδόβαρ, με το «Longtime Companion», με τα «Καλύτερά μας Χρόνια».
Και για να χαλαρώνει το μυαλό και να φτιάχνει η διάθεση, ολόκληρο το «Bridgerton» μονορούφι, γκρινιάζοντας για τη σαχλαμάρα κι απολαμβάνοντας τον Ρέγκε-Ζαν Πέιτζ και το sexiness εποχής. Λίγο απ’ όλα, περισσότερα από άλλες φορές και, πράγματι, βοήθησαν ν’ αλλάξει ο χρόνος λίγο πιο ανώδυνα, λίγο πιο φαντασμαγορικά, μ’ αυτή την εγγύηση ανάτασης που πάντα δίνουν οι ταινίες κι οι σειρές.
*Flix.gr / Η Εφημερίδα των Συντακτών
Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος* είδε για πρώτη φορά μια από τις πιο κλασικές χριστουγεννιάτικες ταινίες
Τι κάνει ο άνθρωπος στα δύσκολα; Γαντζώνεται στα εύκολα. Και τι κάνει ο σινεφίλ όταν οι αίθουσες είναι κλειστές; Ό,τι μπορεί!
Ανήμερα Χριστούγεννα και την επομένη, τις κλασικές αργίες, παρακολούθησα τις platform πρεμιέρες που κάτω από κανονικές συνθήκες θα απολαμβάναμε όλοι σε atmos και σινεμασκόπ.
Ο Ήλιος του Μεονυχτίου του και με τον Τζορτζ Κλούνι μου φάνηκε άνισος, δυο ταινίες σε μία, ένα έργο με βαρείς δανεισμούς και μια κάποια συγκίνηση στο φινάλε. Για το Wonder Woman 1984, δεν έχω και πολλά να θυμηθώ- απλώς διαπίστωσα πόσο μακριά μου φαίνεται πλέον η φάση με τους απανωτούς υπερήρωες σε κάθε δυνατή πόζα και ελιγμό.
Το Soul της Pixar είναι χαριτωμένο και πολύχρωμο, και μουσικότατο και σχεδόν υπαρξιακό για παιδικό animation. Αν δεν είχε προηγηθεί το Inside Out, θα είχα πραγματικά εντυπωσιαστεί.
Συνεπώς, οπισθοδρόμησα, στο 1946, με το χριστουγεννιάτικο Bishop’s Wife που δεν είχα ξαναδεί. Θεσπέσιο. Κάρι Γκραντ και Λορέτα Γιάνγκ. Ασπρόμαυρη θαλπωρή. Σα να μου είπαν τα κάλαντα με καθυστέρηση.
Κάπου τσάκωσε το μάτι μου το Μόνος στο Σπίτι, το δεύτερο, αλλά δεν ήμουν σε διάθεση για άλλη επανάληψη.
Κι έτσι το έριξα στην έρευνα, για να βρω τι έχω να περιμένω μέσα στην νέα χρονιά.
Ψάχνοντας λοιπόν, έπεσα πάνω σε φωτογραφίες φρέσκιες του Άνταμ Ντράϊβερ και της Μαριόν Κοτιγιάρ, ανάμεσα στα αδέλφια Ρον και Ράσελ Μάελ, του θρυλικούς Sparks, που έχουν γράψει, εκτός από ιστορία 50 χρόνων στη μουσική, τα τραγούδια για το καινούριο φιλμ του Λεός Καράξ, το μιούζικαλ Anette.
Με αφορμή την είδηση, άκουσα ξανά ολόκληρη τη δισκογραφία τους, και όχι μόνο: έκανα κανονική βουτιά σε δυο και βάλε δεκαετίες, ξεκινώντας από το σπουδαίο Here Come the Warm Jets του Μπράϊαν Ίνο, διατρέχοντας ολόκληρη την αγγλική σκηνή της punk και του new wave και την έκανα λαχείο.
‘Ωσπου ήρθαν τα σκοτεινά μαντάτα από το Καπιτώλιο με τις ταραχές του υποκινημένου όχλου και κόπηκε απότομα το μουδιασμένο νήμα των γιορτών. Οπότε στέλνω μήνυμα σε μια Νεοϋορκέζα φίλη να μου πει πώς αντιλαμβάνεται την κατάσταση:
“Χάος, από έναν τρελό που πρέπει να μετακινηθεί άρον άρον από το πόστο του”, μου απαντά και συνεχίζει, σα να μη συμβαίνει τίποτα, “Έχεις δει τις 5 σεζόν του σίριαλ Le Bureau με τον Ματιέ Κασοβίτς; Θεϊκό. Έχω ξετρελαθεί”
Εδώ ο κόσμος καίγεται και μου προτείνει μια εθιστική γαλλική σειρά; Αν είναι έτσι, ξεκινώ το 2021 με το Le Bureau!
* Lifo, Alpha TV
Ο δικός μας* Γιάννης Ζουμπουλάκης ταξίδεψε σε ξεχασμένες ταινίες και φιλμογραφίες ηθοποιών
Δεν μου αρέσουν οι ταινίες Χριστουγέννων, πλην εξαιρέσεων βέβαια, ταινίες του τύπου «Ο Αη Βασίλης είναι λέρα» με τον Μπίλι Μπομπ Θόρντον στον ρόλο του τίτλου – ένας Αη Βασίλης όπως θα ήταν αν ποτέ βρισκόταν στα κάτεργα, πράγμα αμφίβολο. Προτιμότερος ένας τέτοιος Αη Βασίλης, παρά ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο ας πούμε στο «Θαύμα στο Μανχάταν», μια ΟΚ χριστουγεννιάτικη ταινία που σε κάνει όμως να νιώθεις ότι στόχο έχει να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, κάτι που το σινεμά δεν μπορεί να κάνει (ούτε και χειρότερους βέβαια μπορεί να μας κάνει, αρκεί να ξέρουμε να βλέπουμε σινεμά).
Είδα τον «λερωμένο» Αη Βασίλη και γέλασα λιγάκι, το χρειαζόμουν. Κατά τα άλλα βρέθηκα σε μια φάση αναζήτησης παλαιών εποχών, ίσως να φταίει η ηλικία μου. Ταξίδεψα για λίγο στα προεφηβικά μου χρόνια και αναζήτησα ταινίες τις οποίες είχα ξεχάσει ότι είχα δει. Το πώς τις βρήκα έχει επίσης ενδιαφέρον. Άνοιξα λεξικά και άρχισα να ψάχνω φιλμογραφίες ηθοποιών. Αν έβλεπα κάποια ταινία που δεν μου έλεγε κάτι, την αναζητούσα στην βιντεοθήκη μου που μαζί με τις βιντεοκασέτες ξεπερνά πλέον τους 10.000 τίτλους. Και αν μου έκανε ότι την είχα δει, κάτι που θα καταλάβαινα από τις φωτογραφίες, ε, τότε θα την ξανάβλεπα.
Είδα αρκετές ταινίες με αυτόν τον τρόπο, ας μιλήσω όμως για τρεις. Το «Power Play», ταινία του 1978 με τον Πίτερ Ο’ Τουλ, τον Ντέιβιντ Χέμινγκς και τον Ντόναλντ Πλέζανς. Σκηνοθέτης ο Μάρτιν Μπερκ. Δεν τον θυμάμαι καν σαν όνομα. Eλληνικός τίτλος «Το κυνήγι της εξουσίας». Στρατιωτικοί αποφασίζουν να ρίξουν το δικτατορικό καθεστώς της χώρας τους (δεν διευκρινίζεται η χώρα) αλλά τα παιχνίδια που παίζονται γύρω από αυτήν την ιδέα ορίζουν έναν κύκλο προδοσίας από τον οποίο κανείς δεν θα βγει νικητής πλην της πραγματικής εξουσίας. Ένα συμπαγές, σκοτεινό εγγλέζικο b movie, το οποίο όμως θα πρέπει να πέρασε τόσο απαρατήρητο στην εποχή του που ίσως και ο Ο’ Τουλ ακόμα να μην το θυμόταν στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Θυμήθηκα πάντως και την αίθουσα στην οποία το είχα δει, το «Καλυψώ» στην Καλλιθέα που υπάρχει ακόμα μεν αλλά χρησιμοποιείται για άλλους λόγους, Την είχα δε με τον πατέρα μου.
Οι αστυνομικές ταινίες της δεκαετίας του 1970 (δεκαετίας της κινηματογραφικής μου ωρίμανσης) ήταν είδος από μόνο του και μάλιστα είχε μεγάλη πέραση. Στο σινεμά, αλλά και στην τηλεόραση. Αυτό οφείλεται σε δύο τεράστιες επιτυχίες των αρχών της δεκαετίας, τον «Ανθρωπο από την Γαλλία» για τον οποίο ο Τζιν Χάκμαν κέρδισε το Όσκαρ και τον «Επιθεωρητή Κάλαχαν» για τον οποίο ο Κλιντ Ίστγουντ «κατηγορήθηκε» ως φασίστας. Κάπου μετά τα μέσα της δεκαετίας ο Φρανκ Σινάτρα έπαιξε και πάλι έναν αστυνομικό, αυτή την φορά σε μια τηλεταινία ονόματι «The Contract on Cherry Street».
Την βρήκα στην φιλμογραφία του και μου έκανε κλικ γιατί δεν μου έλεγε τίποτε ο τίτλος. Του 1977. Την έχω σε βιντεοκαστέτα. Με το που ξεκινά το φιλμ μου έρχονται όλα στο μυαλό. Φλύαρη αλλά με ωραίες, χυμώδεις φάτσες και στις δύο πλευρές του νόμου. Ο Σινάτρα σε ρόλο επιθεωρητή που συντονίζει το σχέδιο εξάρθρωσης μιας συμμορίας της Νέας Υόρκης, στομφώδης και αντιπαθής όπως πάντα. Ο Μάρτιν Μπάλσαμ σε ρόλο βετεράνου αστυνομικού κοντά στη σύνταξη, γλυκός όπως πάντα. Υποτίθεται ότι το ιστορικά ενδιαφέρον της ταινίας του Γουίλιαμ Α. Γκρέιαμ (καλός επαγγελματίας) ήταν ότι επρόκειτο για την πρώτη τηλεταινία στην οποία έπαιξε ο Σινάτρα. Ιστορικό ενδιαφέρον μπορεί να έχει αλλά στην Ιστορία δεν έμεινε.
H μεγάλη μου «ενοχική» αγάπη είναι το ευρωπαϊκό γουέστερν, γνωστό και ως «σπαγγέτι γουέστερν», αν και ο όρος θεωρήθηκε υποτιμητικός για κάποιους που δούλεψαν σε αυτές τις ταινίες. Όταν επρόκειτο να πάρω την συνέντευξη που τελικά πήρα από τον Ένιο Μορικόνε, μουσικού που συνδέθηκε με ατσαλένιο τρόπο με αυτές τις ταινίες, ο ατζέντης του με είχε προειδοποιήσει ότι αν τα αποκαλούσα «σπαγγέτι» γουέστερν, ο Μορικόνε θα μου έκλεινε το τηλέφωνο.
Δεν μου το έκλεισε.
Πολλά από τα παραπάνω από 500 που έχουν γυριστεί (και τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στη συλλογή μου) δεν τα έχω καν δει και κάποια, δεν θυμόμουν ότι τα είχα δει. Ένα που ανακάλυψα ανατρέχοντας την φιλμογραφία του Κάμερον Μίτσελ ήταν ο «Minnesota Clay». 1966. Του Σέρτζιο Κορμπούτσι (ο άλλος Σέρτζιο). Ελληνικός τίτλος «Σκληρός εκδικητής». Υπόθεση: ο Μινεσότα Κλέι βγαίνει από την φυλακή όπου είχε μπει ενώ ήταν αθώος και αναζητά τους υπαίτιους για να πάρει το αίμα του πίσω. Το 70 % των «σπαγγέτι γουέστερν» είχαν αυτή την υπόθεση – πώς να τα θυμάσαι; Όμως ήταν απόλαυση. Σκέτη απόλαυση. Για μένα που αγαπάω το είδος δηλαδή. Αλλοι θα έκλειναν το DVD player τους.
Θα αναφέρω και μια τέταρτη ταινία που είδα εδώ: αυτή είναι ελληνική και δεν ανήκει στην κατηγορία εκείνων που ανακάλυψα ότι έχω δει, αλλά δεν το θυμομουν. Γιατί αυτή πρώτον δεν ξεχνιέται με τίποτα και δεύτερον την βλέπεις το ίδιο ευχάριστα πάντα. Ο Στέλιος του Παπαγιαννόπουλου, η Πάστα Φλώρα της Αρώνη, το «σκίσιμο» της γάτας από τον Αλεξανδράκη που δεν γίνεται ποτέ, το γιουβαρλάκι της Καρέζη, ο Μίκης του Καλλιβωκά, η Γώγου, η τρέλα, η τρέλα, η τρέλα. «Μια τρελή τρελή οικογένεια» λοιπόν, εφέτος που κλείνουν 100 χρόνια από την γέννηση του Ντίνου Δημόπουλου και τα φαρμάκια πάνε κάτω.
Καλή χρονιά!
*Βήμα, Νέα, in.gr
Ο Τάσος Μελεμενίδης έχει συνδυάσει κάποια φιλμ με τις γιορτές
Στις φετινές γιορτές έβαλα έναν κανόνα που θα πρέπει να θυμάμαι πλέον κάθε χρόνο. Για λίγες ημέρες δεν είδα κάτι που αφορούσε δουλειά, κριτική ή έρευνα για κάποιο κείμενο, όλα ήταν για προσωπική ευχαρίστηση. Οι επιλογές ήταν κυρίως από το παλιό Χόλιγουντ, που όλο τον χρόνο είναι καλό να το επισκέπτεσαι αλλά τα Χριστούγεννα είναι ακόμη καλύτερο. Είδα όλη τη σειρά ταινιών Thin Man με τους Γουίλιαμ Πάουελ, Μίρνα Λόι και το σούπερ σκυλί τους να λύνουν μυστήρια με φινέτσα, εξυπνάδα και χιούμορ και το Trouble in Paradise του Λιούμπιτς που έχει τα ίδια προσόντα στον υπερθετικό. Παραδόξως, δεν είδα κάποιο από τα κλασικά χριστουγεννιάτικα, όπως το It’s a Wonderful Life, αλλά…καραντίνα θα έχουμε, μπορώ να τα δω και την άνοιξη.
Είδα επίσης ταινίες που συνδυάζω με Χριστούγεννα αν και δεν σχετίζονται με την εποχή, όπως το Μέρες Ραδιοφώνου του Γούντι Άλεν, γιατί άλλωστε την εορταστική ταινιοθήκη σου τη χτίζεις μόνο εσύ, είτε με αυτό που ορίζεις ως εορταστικό είτε με όσα έβλεπες ως παιδί – μπορεί να είναι και το Karate Kid δηλαδή. Και, προφανής η πάσα, το μόνο «φρέσκο» των ημερών που είδα ήταν η νέα σεζόν του Cobra Kai, την αυθάδεια του οποίου θαυμάζω. Είναι sequel, prequel, reboot, remake και spinoff μαζί, σε μια εποχή που όλοι ψάχνουν μια σοβαροφανή δικαιολογία για να κάνουν ένα από αυτά. Του εύχομαι να έχει 17 σεζόν.
*Lifo, Cinobo
Η Μαριάννα Τσότρα έπαιξε οσκαρικά και θριλερικά φέτος
Στην περίοδο των γιορτών επέλεξα, κατ’ αρχάς, να δω δύο από τις πιο πολυσυζητημένες-φαβορί για τα επερχόμενα Όσκαρ ταινίες, με δύο ανδρικές ερμηνευτικές tour de force: το “Sound of Metal” του Darius Marder, για έναν πρώην τοξικομανή, heavy metal ντράμερ, που χάνοντας εν μία νυκτί την ακοή του μαθαίνει να επαναπροσδιορίζει τον εαυτό του και συμφιλιώνεται με τους προσωπικούς του δαίμονες – συγκλονιστικός ο Riz Ahmed στον ρόλο – και το απρόσμενα feelgood “Another Round” του Δανού Thomas Vinterberg, για μια παρέα καθηγητών λυκείου σε κρίση μέσης ηλικίας, που αποφασίζουν να διατηρούν ένα μόνιμο ποσοστό αλκοόλ στο αίμα τους ως πείραμα, με αποτελέσματα ως αναμενόμενον καταστροφικά και με τον Mads Mikkelsen να κάνει (πάλι) ερμηνευτικούς παπάδες.
Ένα genre που έχει γνωρίσει ραγδαία ποιοτική άνοδο τα τελευταία χρόνια είναι αυτό του horror (πιο αλληγορικό, πιο πολιτικό, πιο σημασιολογικά φορτισμένο) και μερικά από τα σημαντικότερα πρόσφατα δείγματά του ήταν το “His House” του Remi Weekes στο Netflix, προσφυγικό horror στοιχειωμένου σπιτιού με τα μυστικά του παρελθόντος σε ρόλο φαντασμάτων, το “Possessor”, όπου την παράδοση του μαιτρ του body horror, David Cronenberg, συνεχίζει ο γιός του, Brandon, με ένα sci-fi θριλεράκι που πειραματίζεται με την έννοια της ταυτότητας, και το αισθητικά εντυπωσιακό arthouse “She Dies Tomorrow” της Amy Seimetz, που σκορπίζει υπαρξιακό τρόμο με το ιδιοφυώς επίκαιρο concept μιας μεταδοτικής ασθένειας με κύριο σύμπτωμά της την πεποίθηση ότι πρόκειται να πεθάνεις την επόμενη ημέρα.
Μεγαλύτερη έκπληξη όλων αποτέλεσε το “Black Bear” του Lawrence Michael Levine, με τη θεάρα Aubrey Plaza (αρχικά) στον ρόλο της νιχιλίστριας κουλ τύπισσας – πέτρας του σκανδάλου ανάμεσα σε ένα ζευγάρι, μόνο για να αντιστραφούν πλήρως οι ρόλοι και να βρεθεί η ίδια στη θέση της gaslighted, ψυχολογικά κακοποιημένης συζύγου, σε ένα εγκεφαλικό mindfuck φιλμ – συμπεριφορική σπουδή για τις ερωτικές σχέσεις, που κλείνει το μάτι στον Bergman και τον Κασσαβέτη.
*Cinefreaks.gr
Η χριστουγεννιάτικη πεντάδα του Κωνσταντίνου Καϊμάκη συνοδεύεται απαρεγκλίτως με junk food
Μόνος στο σπίτι
Κάθε χρόνο με το που τελειώνουν τα σχολεία ξεκινά το πάρτι των εορτών. Με την προβολή της περιπέτειας του Κέβιν συνοδεία πίτσας ή μπέργκερ με τηγανιτές πατάτες. Το πνεύμα των Χριστουγέννων στην πιο απολαυστική του εκδοχή. Γέλιο, δράση, σινεφιλία που αντέχει στο χρόνο κι ένα απαράμιλλο δίδυμο κλεφτών – ο Τζο Πέσι με το χρυσό δόντι και ο ανεγκέφαλος «ληστής του λουτρού» Ντάνιελ Στερν- που τραβά τα πάνδεινα από τον Μακόλεϊ Κάλκιν, τον πιτσιρικά που αποδεικνύει ότι τα παιδιά είναι ανίκητα.
Ο εξαφανισμένος
Συνήθως τέτοια εποχή προσπαθώ να δω τις ταινίες που έχασα στην φετινή χρονιά καθώς πρέπει να φτιάξω τη λίστα με τα best of. Αν το μοντέρνο ισπανικό σινεμά είναι σήμερα το κορυφαίο της Ευρώπης τότε ο Ροδρίγο Σορογκογιέν είναι ο επόμενος Πάπας του. Η ταινία του δημιουργού του αξεπέραστου «Κανείς δεν μπορεί να μας σώσει» είναι ένα παράδοξο, αινιγματικό και σεναριακά απροσπέλαστο υπαρξιακό δράμα για την απώλεια και την λαχτάρα για ουσιαστική επικοινωνία. Κρίμα που δεν το είδα έγκαιρα για να το συμπεριλάβω στην αγαπημένη δεκάδα του 2020.
Ο αόρατος άνθρωπος
Άλλη μια φετινή παράλειψη που καλύφθηκε στις τελευταίες μέρες του χρόνου. Καθηλωτικό στην σκηνοθετική του αντίληψη και ενισχυμένο από την αψεγάδιαστη ερμηνεία της Ελίζαμπεθ Μος, το φιλμ του Λι Γουανέλ παρά τις σεναριακές αστοχίες του είναι ένα έξυπνο σχόλιο-τέχνασμα γύρω από την ερωτική εμμονή και τη φρίκη που γεννά η συνειδητοποίηση πως η ζωή σου είναι πλέον παγιδευμένη σε χρυσές φυλακές που διοικούν σαλεμένα μυαλά.
Η μέρα της μαρμότας
Άλλη αγαπημένη ταινία που γίνεται κομμάτι της τελετουργικής οικογενειακής συνήθειας για τις γιορτές. Το «I got you baby» με τη φωνή Chrissie Hyde γίνεται κάτι σαν ξυπνητήρι για τη θνητότητα με τον Μπιλ Μάρεϊ στο τριπλό ρόλο του Αη Βασίλη, του Σκρουτζ και του πνεύματος των Χριστουγέννων να μας θυμίζει ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να είναι μίζερη, καταθλιπτική και κακότροπη.
Ελ Καμίνο
Πρέπει να είμαι από τους τελευταίους που είδαν το «Breaking bad». Μόλις το ολοκλήρωσα ανήμερα των Χριστουγέννων – τρομερό timing, δεν συμφωνείτε;- είδα στα καπάκια το φιλμ που συνεχίζει την έκρηξη ελευθερίας του Τζέσι Πίνκμαν, του πλέον ανυπόληπτου χαρακτήρα της σειράς και την ηρωική έξοδο του προς τα εδάφη της πραγματικής ελευθερίας. Το ιδανικό φινάλε, ένα ρέκβιεμ διανθισμένο με νοσταλγία, για την ολική μεταμόρφωση που συμπίπτει με το φινάλε μιας ολόκληρης εποχής.
*Μonopoli.gr