Δύσκολο να ξεκολλήσει κανείς από το σάλιο του χαμαιλέοντα

Το θύμα δέχεται ένα ξαφνικό χαστούκι και αρχίζει να κινείται προς το στόμα του χαμαιλέοντα με επιτάχυνση 40 g. Δύσκολο να ξεκολλήσει κανείς από τη γλώσσα του τέρατος, καλυμμένη με σάλιο 400 φορές πιο παχύρευστο από το ανθρώπινο.

Οι φυσικές ιδιότητες του σάλιου παίζουν μεγάλο ρόλο στην κυνηγετική ικανότητα των χαμαιλεόντων, αναφέρουν βέλγοι ερευνητές στην επιθεώρηση Nature Physics.

Ο μηχανισμός με τον οποίο οι χαμαιλέοντες εκτοξεύουν τη γλώσσα τους, η οποία συχνά έχει διπλάσιο μήκος από το σώμα τους, είναι σχετικά καλά γνωστός. Λιγότερο σαφές ήταν το πώς τα ερπετά καταφέρνουν να συγκρατούν τη λεία τους καθώς η γλώσσα επιστρέφει στο στόμα με επιταχύνσεις που θα έσπαγαν τα ανθρώπινα κόκαλα.

Για να επιβεβαιώσουν τις υποψίες τους για το ρόλο του σάλιου, οι ερευνητές τοποθέτησαν μια διαφανή πλάκα μικροσκοπίου μπροστά σε ένα νόστιμο έντομο. Ο μπερδεμένος χαμαιλέοντας εκτόξευε τη γλώσσα προς το στόχο, με αποτέλεσμα να αφήνει έναν λεκέ σάλιου στην πλάκα.

Οι σαλιωμένες πλάκες τοποθετήθηκαν στη συνέχεια υπό κλίση στο εργαστήριο και οι ερευνητές άφησαν μια μικρή μεταλλική σφαίρα να κυλήσει πάνω τους, κάτι που τους επέτρεψε να υπολογίσουν πόσο παχύρρευστο ήταν το σάλιο και ποιες δυνάμεις συνάφειας ασκούνταν ανάμεσα στο σάλιο και την πλάκα.

Η ανάλυση έδειξε ότι το σάλιο του χαμαιλέοντα έχει ιξώδες 400 φορές μεγαλύτερο από το ανθρώπινο σάλιο, περίπου όσο παχύρρευστο είναι το μέλι.

Η υψηλή «ιξώδης συνάφεια» που προσφέρει το σάλιο επιτρέπει στους χαμαιλέοντες να αρπάζουν θύματα που αντιστοιχούν στο 30% του σωματικού τους βάρους.

Αν το σάλιο του ερπετού είχε το ίδιο ιξώδες με το ανθρώπινο σάλιο, επισημαίνουν οι ερευνητές, η λεία τους θα έπρεπε να είναι 50 φορές ελαφρύτερη.

Βαγγέλης Πρατικάκης