Την – όχι τελευταία – σφραγίδα ενός δραματικού παρασκηνίου, που παίζεται τις τελευταίες ώρες σε Αθήνα και Ευρώπη είχε το νέο διάγγελμα Τσίπρα στο «παρά πέντε» της τηλεδιάσκεψης του Eurogroup.
Ο πρωθυπουργός επέλεξε να σηκώσει ξανά το γάντι του πολέμου που πετά η σκληρή – και επικρατούσα μέχρι στιγμής – φράξια των δανειστών: Δεν ανακαλεί το δημοψήφισμα, καλεί σε ψήφο υπέρ του «όχι» και καταγγέλλει, εμμέσως πλην σαφώς, απόπειρα πραξικοπηματικών σχεδίων για δοτή κυβέρνηση: «Η δημοκρατία δεν είναι πραξικόπημα, οι δοτές κυβερνήσεις αποτελούν πραξικόπημα» ήταν η χαρακτηριστική του φράση που κρύβει έναν καταιγισμό πιέσεων, φημών και σεναρίων για αλλαγή κυβέρνησης.
Ο Αλέξης Τσίπρας, άφησε μόνον μία χαραμάδα ανοιχτή για ενδεχόμενη αλλαγή στάσης – είτε διά της ανάκλησης, είτε διά της στροφής στο «ναι», εκείνη μιας «θετικής» κατάληξης στο Eurogroup. «Εάν υπάρξει θετική κατάληξη», είπε, «θα απαντήσουμε άμεσα».
Έως τότε η επιλογή της μετωπικής γραμμής καταδικάζεται να περάσει μέσα από την αγωνία των κλειστών τραπεζών και μέσα από τις εικόνες με τις ουρές των συνταξιούχων που γίνονται «τρόπαιο» καταιγιστικού επικοινωνιακού βομβαρδισμού. Κι έρχεται μέσα από ιδιαίτερα φορτισμένες διαφορετικές εισηγήσεις εντός κυβέρνησης, αλλά και στη σκιά υπόγειων πιέσεων, διεργασιών και σεναρίων για πολιτική ανατροπή.
«Δεν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα εάν δεν φύγει ο Τσίπρας», είναι ο σημερινός πρωτοσέλιδος τίτλος των Times, που γράφουν ότι οι δανειστές ουσιαστικά πιέζουν για πτώση της κυβέρνησης. Η εν λόγω γραμμή έχει, από καιρό διαμορφώσει ως γνωστόν, έτοιμο στράτευμα «προθύμων» εντός της χώρας που από το πρωί βομβαρδίζουν Μαξίμου και δημοσιογραφικά γραφεία με όργιο φημών.
Σενάρια εκπορευόμενα από στελέχη και από το μπλοκ της αντιπολίτευσης, έφθασαν, μάλιστα, να μιλούν για επιχείρηση δημιουργίας μεταβατικής κυβέρνησης υπό τον Φώτη Κουβέλη, ενώ από συγκεκριμένες πτέρυγες του γαλάζιου στρατοπέδου διακινούντο φήμες για προσέγγιση «καραμανλικού» προσώπου που θα μπορούσε να ηγηθεί «κυβέρνησης εθνικής ενότητας». Η ένταση των εν λόγω σεναρίων, δε, ήταν τέτοια που το Μαξίμου αναγκάστηκε να διαψεύσει επίσημα ως «απόλυτα ανακριβές» δημοσίευμα ιστοσελίδας σύμφωνα με το οποίο εντός της ημέρας ο πρωθυπουργός επρόκειτο να μεταβεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
Υπό αυτό το κλίμα, ισχυρός ήταν ο προβληματισμός και εντός κυβέρνησης για το εάν τελικά πρέπει ή όχι να διεξαχθεί το δημοψήφισμα της Κυριακής.
Ο Αλέξης Τσίπρας δέχθηκε εισηγήσεις, με αρκετή ένταση σε κάποιες περιπτώσεις, να ανακοινώσει ανάκληση του δημοψηφίσματος για τρεις λόγους:
Για να εκτονωθεί, κατά το δυνατόν, η πόλωση σ’ αυτές τις κρίσιμες στιγμές για τη χώρα, να αποκαλυφθούν τα πραγματικά πολιτικά κίνητρα των πιστωτών και των εγχώριων συμμάχων τους, και, επίσης, για να αποτραπεί ο κίνδυνος πολιτικού εκφυλισμού του ίδιου του ερωτήματος που τίθεται στην κάλπη.
Στην επιφυλακτική γραμμή, υπέρ της επανεξέτασης του δημοψηφίσματος, φέρονται να βρίσκονται ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης και, σε κάποιο βαθμό επίσης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ενώ δημόσια έκκληση για επανεξέταση της στάσης της κυβέρνησης ως προς το δημοψήφισμα απηύθυνε και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς.
Στον αντίποδα, υπέρμαχοι της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος και του σταθερού «όχι» παραμένουν στελέχη, όπως ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς και ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος μάλιστα χαρακτήρισε δημοσίως μια ενδεχόμενη ακύρωση ως «άκρως αντιδημοκρατική».
«Όλη αυτή η φιλολογία, να ακυρωθεί ένα δρομολογημένο δημοψήφισμα που κατοχυρώνει τη λαϊκή έκφραση σε μία κυρίαρχη δημοκρατική πολιτεία, είναι μία κίνηση άκρως αντιδημοκρατική», δήλωσε χαρακτηριστικά στον Αθήνα 9,84 ο Πάνος Σκουρλέτης.
Σ’ αυτή τη θέση παραμένει σταθερά, όπως έδειξε με το διάγγελμά του, και ο πρωθυπουργός. Οι επόμενες ώρες, ωστόσο, παραμένουν εξαιρετικά κρίσιμες και όλα είναι ανοιχτά.