Παρά τα χαμόγελα μπροστά στις κάμερες, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ, στη συνάντησή τους με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αγκυρα, εξέφρασαν την αντίδραση των Βρυξελλών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες στην Τουρκία, ενώ τόνισαν πως πρέπει να αποφευχθούν οι μονομερείς ενέργειες κατά κρατών-μελών, όπως εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η συνάντηση είχε διάρκεια τρεισήμισι ωρών και ήταν ιδιαιτέρως μακρά και αναλυτική, και εξετάστηκαν πολλά ζητήματα που απασχολούν τις Βρυξέλλες και την Αγκυρα. Στην Τουρκία πάντως επικρατεί παγωμάρα για τη συνάντηση και το κρατικό πρακτορείο «Ανατολή» δεν αναφέρθηκε καθόλου στις αυστηρές παρατηρήσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων, παρά μόνον στα θετικά λόγια.
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν θα διστάσει να υποδείξει περαιτέρω αρνητικές εξελίξεις και αυτό ισχύει για μονομερείς ενέργειες εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν στη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης με τον πρόεδρο της Τουρκίας.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε αυστηρό ύφος πρόσθεσε: «Ανησυχώ βαθιά για το γεγονός ότι η Τουρκία αποχώρησε από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οποία στοχεύει στην προστασία των γυναικών και των παιδιών απέναντι στη βία, και σίγουρα εκπέμπει λάθος μήνυμα αυτή τη στιγμή».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ξεκαθάρισε πως «εκφράσαμε στον πρόεδρο Ερντογάν τη βαθιά μας ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία και την καταπάτηση συγκεκριμένα της ελευθερίας του λόγου, τη στοχοποίηση πολιτικών κομμάτων και μέσων ενημέρωσης».
Στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκαν ακόμη η συμμετοχή της Ευρώπης στην άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό, η επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης, η κατάργηση της βίζας και η νέα συμφωνία για το προσφυγικό.
«Περιμένουμε από την Τουρκία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και να τις φέρει εις πέρας, αυτό περιλαμβάνει την αποτροπή παράνομων αναχωρήσεων και τη συνέχιση των επιστροφών από τα ελληνικά νησιά χωρίς άλλη καθυστέρηση», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Οι τουρκικές πηγές αναφέρουν πως ο Ερντογάν ζήτησε οι δύο πλευρές να εστιάσουν στη θετική ατζέντα. Στο θέμα των σχέσεων με την Ελλάδα και για την Ανατολική Μεσόγειο ο πρόεδρος της Τουρκίας ζήτησε από τις Βρυξέλλες να μην τηρούν μονομερή στάση υπέρ της Αθήνας και από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να πιέσουν την Ελλάδα για να συνεχιστεί ο ελληνοτουρκικός διάλογος.
Σύμφωνα με κοινοτικό αξιωματούχο, ο Ιούνιος θα είναι ο σταθμός με βάση τον οποίο θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας και το αν και κατά πόσον μπορεί να εφαρμοστεί η θετική ατζέντα με την Ε.Ε. Ο ίδιος αξιωματούχος τόνισε ότι ο Ιούνιος είναι από μόνος του κοντινή και φιλόδοξη ημερομηνία και εξαρτάται πολύ στενά από την πρόοδο στο Κυπριακό και στον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Οι δύο πρόεδροι κατέστησαν σαφές στον Ερντογάν ότι η Ε.Ε. πρέπει να είναι στο τραπέζι του διαλόγου για το Κυπριακό και πως αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τα κράτη-μέλη της.
Εντυπωσιακό στοιχείο που προκύπτει είναι πως οι Βρυξέλλες λειτουργούν σε συντονισμό με την Ουάσιγκτον, καθώς τη Δευτέρα το βράδυ ο Σαρλ Μισέλ είχε συνάντηση με τον Αμερικανό πρέσβη στην Τουρκία Ντέιβιντ Σάτερφιλντ. Η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ έχουν μια σειρά από κοινές ανησυχίες σχετικά με την Τουρκία, αλλά είναι και πλήρως ευθυγραμμισμένες σχετικά με την ανάγκη ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατ. Μεσόγειο και υπέρ μιας θετικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης μεταξύ Ε.Ε. – Τουρκίας.
Εν τω μεταξύ, ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κατηγόρησε την Ελλάδα και τις ΗΠΑ για σχέδιο πολιορκίας της Τουρκίας. «Ο Ελληνας αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων ανακοινώνει με χαρά την υποστήριξη των ΗΠΑ και κατηγορεί την Τουρκία ως προβοκάτορα. Αυτό δεν είναι μόνο έλλειψη λογικής, αλλά και δείγμα πολιορκίας της χώρας μας», δήλωσε ο Μπαχτσελί.
Τουρκία
Ευρωπαϊκή Ενωση
Ερντογάν
Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν
Σαρλ Μισέλ
