Τι λέει μελέτη του ΤΧΣ
Αθήνα
Προτεραιότητα στην αναδιάρρθωση των δανείων συγκεκριμένων κλάδων πρέπει να δώσουν οι τράπεζες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης της McKinsey & Co για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά ανοίγματά τους, που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Σύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλο του Ταμείου, Άρη Ξενόφο, από τους 21 κλάδους με συνολικά «κόκκινα» ανοίγματα ύψους 16,8 δισ. ευρώ που εξετάστηκαν, έμφαση πρέπει να δοθεί σε πρώτη φάση στους εξής:
- Τουρισμός
- Τρόφιμα – ποτά
- Υγεία
- Φάρμακα
- Μεταφορές
Τα προβληματικά δάνεια των μεγάλων σχημάτων που δραστηριοποιούνται στους παραπάνω τομείς, ανέρχονται περίπου στο ήμισυ επί του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στην επιχειρηματική πίστη.
Πρόκειται για κλάδους, που σύμφωνα με τον κ. Ξενόφο, έχουν ισχυρό παραγωγικό χαρακτήρα, εξαγωγικό προσανατολισμό και υψηλή κοινωνικοοικονομική συμβολή στη χώρα.
Ο μηχανισμός συντονισμού
Για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος, το ΤΧΣ σχεδιάζει ένα μηχανισμό συντονισμού, ο οποίος αφορά σε μεγάλες εταιρείες που χρήζουν αναδιάρθρωσης ή ακόμα και σε σύνολο κλάδων που έχουν ανάγκη από ευρύτερες αναδιατάξεις.
Τραπεζικά στελέχη που έχουν την εποπτεία των εσωτερικών μονάδων επισφαλειών των τεσσάρων συστημικών ομίλων τονίζουν ότι στα αποτελέσματα της μελέτης περιλαμβάνονται ενέργειες που ήδη έχουν ολοκληρωθεί ή δρομολογηθεί για το επόμενο διάστημα.
Όπως εξηγούν, το γεγονός ότι το 1/3 περίπου των προβληματικών μεγάλων δανείων είναι κοινά, δηλαδή έχουν χορηγηθεί από δύο ή περισσότερες τράπεζες, απαιτεί οργανωμένες δράσεις από όλους όσοι εμπλέκονται σε κάθε μία από αυτές τις υποθέσεις.
Και σημειώνουν πως ήδη γίνονται κινήσεις για την ανάληψη ολιστικών δράσεων, με τη δημιουργία νέων οχημάτων που θα αναλάβουν τη διαχείρισή τους, επιταχύνοντας με αυτόν τον τρόπο την αναδιάρθρωσή τους και την μακροπρόθεσμων και βιώσιμων επιχειρησιακών σχεδίων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Eurobank, Alpha Bank και KKR, για τη σύσταση ενός σχήματος που θα αναλάβει να εξυγιάνει το επιχειρηματικό δανειακό χαρτοφυλάκιο των δύο εγχώριων ομίλων.
Αντίστοιχα στη λιανική τραπεζική έχει συσταθεί κοινοπραξία μεταξύ των ίδιων τραπεζών, σε συνεργασία με την AKTUA που ειδικεύεται στις αναδιαρθρώσεις δανείων προς ιδιώτες, για την ρύθμισή τους.
Τα εμπόδια
Τόσο το ΤΧΣ, όσο και οι τράπεζες, υποστηρίζουν ότι θα χρειαστεί και η βοήθεια των αρμόδιων υπουργείων για την απλοποίηση της νομοθεσίας που διέπει τις αναχρηματοδότησεις σήμερα, η οποία προβλέπει σοβαρά αντικίνητρα.
Ο κ. Ξενόφος κατά την παρουσίασε τη μελέτης της McKinsey αναφέρθηκε στα εξής:
- Περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών (π.χ. απαιτείται η συναίνεση των μετόχων για την κεφαλαιοποίηση χρέους, υπάρχει περιορισμένη μόνο δυνατότητα επιρροής στο σχέδιο αναδιάρθρωσης/ αλλαγή της διοίκησης) δημιουργούν εμπόδια στη διαδικασία και αντικίνητρα για τη συνεργασία των εμπλεκομένων μερών.
- Ενδεχόμενη ευθύνη του προσωπικού των τραπεζών που προτείνει, αξιολογεί ή εγκρίνει λύσεις αναδιάρθρωσης (π.χ. νέα χρηματοδότηση σε προβληματικές επιχειρήσεις) τιμωρεί την επιχειρηματική κρίση και προωθεί την εκκαθάριση έναντι της αναδιάρθρωσης με αποτέλεσμα το κλείσιμο των επιχειρήσεων και την απώλεια θέσεων εργασίας.
- Ενδεχόμενη ευθύνη της προσωρινής (διορισμένη από τους πιστωτές ή νέους μετόχους κατά την κεφαλαιοποίηση χρέους) διοίκησης για προηγούμενες υποχρεώσεις της επιχείρησης, περιορίζει τη ζήτηση για τέτοιες θέσεις
- Περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων οδηγεί σε αντικίνητρα για δυνητικούς φορείς που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο σε μεγάλες εταιρικές αναδιαρθρώσεις.
- Ύπαρξη περιορισμένων κίνητρων για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς (π.χ. χρονοβόρες αναδιαρθρώσεις) δεν επιτρέπει διαπραγματεύσεις/χρόνο για συμφωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών οδηγώντας επιχειρήσεις σε εκκαθάριση.
Εξάλλου, υπάρχουν και φορολογικά αντικίνητρα που μπορεί να καταστήσουν ασύμφορη για τον ίδιο τον επιχειρηματία, ακόμη και τη διαγραφή μέρους της οφειλής του.
Για παράδειγμα, οι οφειλέτες μπορεί να έχουν σημαντικές φορολογικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι το όφελος από τις διαγραφές/υποτιμήσεις θεωρείται φορολογητέο εισόδημα, δημιουργώντας αντικίνητρα ή επιπλέον επιβαρύνσεις.
Πρόβλημα δημιουργούν και οι πολύ υψηλοί φόροι ακινήτων, οι οποίο έχουν επηρεάσει αρνητικά τη ρευστότητα της κτηματαγοράς.
Αγης Μάρκου
Αγης Μάρκου
Newsroom ΔΟΛ
