«Ρεαλιστικά μιλώντας, το πρόγραμμα για την Ελλάδα λήγει σε 14 ημέρες, 12 ώρες και 15 λεπτά. Δε θα κάνω κάποιο περαιτέρω σχόλιο. Όπως αναμένω ότι θα καταλήξουν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης του Eurogroup, η μπάλα είναι στο ελληνικό γήπεδο».
Τι περισσότερο μπορούσε να πει ανώτατος αξιωματούχος της ευρωζώνης ενημερώνοντας δημοσιογράφους χθες το μεσημέρι στις Βρυξέλλες για τη σημερινή κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup στο Λουξεμβούργο προκειμένου να προειδοποιήσει ότι:
-η ώρα μηδέν για το ελληνικό ζήτημα πλησιάζει κι όλα πλέον τα σενάρια, αν δεν επιτευχθεί τώρα συμφωνία, είναι ανοιχτά.
Παρά ταύτα, για όλους όσοι εξακολουθούν να μην αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο ίσως ήρθε η στιγμή να πιστέψουν όσα μετέδωσε χθες το Bloombreg για “προετοιμασίες του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για την πιθανότητα Grexit” επικαλούμενο γερμανούς βουλευτές. Όπως σημειώνεται, ο Σόιμπλε είπε σε οικονομική επιτροπή της Kάτω Bουλής ότι “αν και εξακολουθεί να ελπίζει ότι η Ελλάδα και οι πιστωτές της θα έρθουν σε συμφωνία μέχρι τις 30 Ιουνίου, η γερμανική κυβέρνηση προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο αποτυχίας”.
Και για την ελάχιστη πλέον πιθανότητα, μετά από όλα αυτά, κάποιοι στην Ελλάδα ή την Ευρώπη να μην κατάλαβαν τι συμβαίνει ή τι πρόκειται να συμβεί πρέπει να γνωρίζουν ότι ευρωπαϊκοί κύκλοι ήδη σχεδιάζουν νέο ρόλο για το ESM προκειμένου να περιορίσουν τους κινδύνους μετάδοσης της κρίσης αν και εφ΄όσον δεν υπάρξει συμφωνία και βρεθούμε μπροστά σε μια κατάσταση “χρεοκοπίας της Ελλάδας εντός του ευρώ”.
Τι γυρεύει η Λαγκάρντ στο …παζάρι
Στη σημερινή όμως συνεδρίαση του Eurogrοup θα είναι παρούσα και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ υπό το …ένδυμα της παρουσιάστριας έκθεσης του Ταμείου σχετικά με την οικονομική κατάσταση της ευρωζώνης. Στην έκθεση, θα επισημαίνει ότι βασικότερο πρόβλημα της ευρωζώνης είναι η κατάσταση σχετικά με την Ελλάδα.
Αν δοθεί σήμα συμφωνίας
Για να αποφευχθεί η τραγωδία τα πράγματα είναι απλά, όσο κι αν στην “ψυχροπολεμική ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών, κάτι τέτοιο ακούγεται περίεργο.
Αυτό που χρειάζεται είναι η επίτευξη συμφωνίας επί του προγράμματος με τους θεσμούς, στο δημοσιονομικό πακέτο που θα επαναφέρει το πρόγραμμα που εκπνέει εντός τροχιάς, με όλα τα συνδεόμενα έγγραφα τις χρηματοδοτικές ανάγκες, την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους.
Όλα αυτά τα έγγραφα θα πρέπει να διαβιβαστούν στα εθνικά κοινοβούλια και να μεταφραστούν στις αντίστοιχες γλώσσες.
Ακολουθεί η κοινοβουλευτική διαδικασία. Η κανονική κοινοβουλευτική διαδικασία στις περισσότερες χώρες απαιτεί περίπου μια εβδομάδα. Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ενδέχεται επίσπευση κατά μια ή δύο ημέρες. Η κοινοβουλευτική έγκριση στη συνέχεια θα επιτρέψει στο ΔΣ του EFSF, στο Euro Working Group και στο Eurogroup να λάβουν αποφάσεις.
Επί ποδός
Πάντως το Euro Working Group και το Eurogroup είναι έτοιμα τα συγκληθούν μόλις επιτευχθεί συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο.
Εάν αυτό ζητηθεί τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, το Euro Working Group θα συνεδριάσει το Σάββατο το μεσημέρι και το Eurogroup την Κυριακή.
Αν δεν ζητηθεί, η αγωνία θα παραταθεί…
Ακόμη δεν έχει υπάρξει καμμία απόφαση για τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής, πλην της τακτικής Συνόδου που θα πραγματοποιηθεί στις 25-26 Ιουνίου. Αρκετοί Αρχηγοί κρατών και
κυβερνήσεων έχουν ξεκαθαρίσει ότι το ελληνικό ζήτημα πρέπει να επιλυθεί σε επίπεδο Υπουργών Οικονομικών και μόνο.
Για το ζήτημα του χρέους που θέτει ως πυλώνα συμφωνίας ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας οι ευρωπαίοι παραπέμπουν στην απόφαση του Eurogroup το Νοέμβριο του 2012. Οι προϋποθέσεις που είχαν τεθεί τότε για την ελάφρυνση του χρέους είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό (προφανώς και η διατήρηση του) και η υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είχαν συμφωνηθεί.
Η ασύμμετρη απειλή
Στους ευρωπαίους είναι εμφανής η αγωνία για την έκβαση του ελληνικού ζητήματος. Το βασικό τους σενάριο είναι ότι στο τέλος, την ύστατη στιγμή, θα υπάρξει μια θετική συμφωνία μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών, καθώς και στη συνέχεια μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος του EFSF.
Αυτό που τους ανησυχεί είναι ότι ήδη οι αγορές αντιδρούν αρνητικά στην πιθανότητα ναυαγίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από τις απώλειες των μετοχών σε όλα τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
τα επιτόκια δανεισμού (spreads) ορισμένων κρατών μελών σημείωσαν άνοδο αυτή την εβδομάδα, καθώς η αβεβαιότητα των αγορών έχει αυξηθεί. Η αύξηση αυτή στα επιτόκια δανεισμού δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική, αλλά είναι υπαρκτή για τουλάχιστον τρία κράτη μέλη.
Τέλος αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους ευρωπαίους είναι οι κοινωνικές αντιδράσεις. Προχθές για τρίτη φορά εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα διαδήλωσαν και κατέλαβαν τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα, γεγονός που έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην εδώ αντιπροσωπεία.
Οι ίδιοι δεν θέλουν να σκέφτονται τι μπορεί να συμβεί αν αντί της συμφωνίας επέλθει ρήξη και πολύ περισσότερο αν τελικά επιβληθούν έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων όπως έγινε στην Κύπρο. Όλοι όμως πρέπει να γνωρίζουν ότι η Κύπρος για τους ευρωπαίους αποτελεί την απόδειξη ότι οι έλεγχοι στη διακίνηση κεφαλαίων είναι εφικτοί εντός της ευρωζώνης, αν και ανεπιθύμητοι καθώς δείχνουν ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις. Αυτή ήταν η περίπτωση της Κύπρου, αν και οι λόγοι επιβολής των ελέγχων ήταν διαφορετικοί, δεδομένου ότι το πρόβλημα των Κυπρίων ήταν η κατάρρευση των τραπεζών κι όχι τα ελλείμματα του δημοσίου.
Σήμερα το συμβούλιο Eurogroup θα συνεδριάζει στο Λουξεμβούργο, οι κάτοικοι του οποίου θα ζήσουν απόψε – ίσως για πρώτη φορά – μια νέα διαδήλωση κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει οργανωθεί εδώ και μέρες μέσω του διαδικτύου.
