Κρίση αντιμετωπίζει η Δημοκρατία σε όλο τον κόσμο, αφού οι κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται τον κοροναϊό για να επιβάλουν αυστηρότερο έλεγχο και να παραβιάσουν ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με νέα έκθεση του ερευνητικού ινστιτούτου Freedom House.
Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε προ ημερών, εντόπισε 80 χώρες στις οποίες η ελευθερίες έχουν φθίνει, πολλές εκ των οποίων έχουν καταπιεστικά ή απολυταρχικά καθεστώτα, όπως η Κίνα και η Καμπότζη. 
Από υγειονομική κρίση σε κρίση δημοκρατίας
«Αυτό που ξεκίνησε ως παγκόσμια υγειονομική κρίση έχει εξελιχθεί σε κρίση της παγκόσμιας δημοκρατίας», δήλωσε ο Μάικλ Τζ. Αμπράμοβιτς, πρόεδρος του ινστιτούτου που χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. «Κυβερνήσεις σε όλα τα μέρη του κόσμου έχουν καταχραστεί την εξουσία τους στο όνομα της δημόσιας υγείας, αρπάζοντας την ευκαιρία να υπονομεύσουν τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Μεταξύ του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου, το Freedom House και η εταιρεία ερευνών GQR πραγματοποίησαν έρευνα με τη συμμετοχή σχεδόν 400 δημοσιογράφων, ακτιβιστών, δημόσιων λειτουργών και ειδικών από 105 κράτη και περιοχές. Το Freedom House συμβουλεύτηκε και διεθνείς αναλυτές, αυξάνοντας τον αριθμό των χωρών που καλύπτει η έκθεση στις 192.
Οι ειδικοί εντόπισαν πέντε πυλώνες της δημοκρατίας που πλέον βρίσκονται σε κίνδυνο: την διαφάνεια της διακυβέρνησης, την ελευθερία του τύπου και του λόγου, τη διαφάνεια των εκλογών, τους ελέγχους για την κατάχρηση εξουσίας και την προστασία των ευάλωτων ομάδων.
«Οι νέοι νόμοι και πρακτικές της περιόδου του κοροναϊού δεν θα ανατραπούν εύκολα», δήλωσε η Σάρα Ρεπούτσι, μία εκ των συγγραφέων της έκθεσης. «Το πλήγμα στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα θα διαρκέσει περισσότερο από την πανδημία». 
Οι πέντε πυλώνες που απειλούνται
Πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες έχουν υπάρξει ανειλικρινείς σε σχέση με τις επιπτώσεις του κοροναϊού, τονίζει η έκθεση, προκαλώντας τη δυσπιστία των πολιτών προς τις αρχές και επιτρέποντας στην παραπληροφόρηση να εξαπλωθεί.
Στο πλαίσιο της έρευνας, το 62% των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι δεν πίστευαν τις πληροφορίες για τον ιό που λάμβαναν από την κυβέρνηση της χώρας τους. Το ζήτημα της διαφάνειας προέκυψε για πολιτικούς όπως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ που έχει προβεί σε αβάσιμες ή παραπλανητικές δηλώσεις, αλλά και για εταιρείες και υπουργούς που έχουν εμπλακεί άμεσα σε σκάνδαλα διαφθοράς.
Η ελευθερία του τύπου απειλείται επίσης. Τουλάχιστον στο 91% των χωρών που εξετάστηκαν, οι περιορισμοί στα ΜΜΕ έχουν αυξηθεί από το ξέσπασμα της πανδημίας, αναφέρει η έκθεση. Δημοσιογράφοι που καλύπτουν την κρίση έχουν συλληφθεί, παρενοχληθεί, και έχουν χάσει τα διαπιστευτήριά τους, ενώ ΜΜΕ έχουν κλείσει ή λογοκριθεί.
Κατάχρηση εξουσίας
Ταυτόχρονα, έχουν αυξηθεί τα περιστατικά κατάχρησης εξουσίας. Στη Λιβερία, οι δυνάμεις ασφαλείας πραγματοποίησαν «βάναυση και διεφθαρμένη επιβολή του περιορισμού κυκλοφορίας», σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα στην έρευνα. Στο Καζακστάν έχουν υπάρξει καταγγελίες για αύξηση των πολιτικών διώξεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Και στην Καμπότζη, η κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει το ξέσπασμα για να καταστείλει την αντιπολίτευση, σύμφωνα με έναν από τους ειδικούς. 
Αυτού του είδους η κατάχρηση εξουσίας και οι νέοι περιορισμοί, επηρεάζουν δυσανάλογα τις περιθωριοποιημένες κοινότητες και τις μειονότητες. Για παράδειγμα, στην Ινδία και τη Σρι Λάνκα, κατηγορούν τους μουσουλμάνους ότι αποτελούν «φορείς υπερμετάδοσης» και τους μετατρέπουν σε αποδιοπομπαίους τράγους, σύμφωνα πάντα με την έκθεση.
Ισλαμοφοβία
Μουσουλμάνοι στην Ινδία έχουν καταγγείλει ότι στοχοποιούνται σε βίαιες επιθέσεις, ότι παρενοχλούνται, ότι τους γίνονται βίαιες εξώσεις, αλλά και άλλες μορφές διακρίσεων, λόγω της αύξησης της ισλαμοφοβίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Τη στιγμή που η διεθνής προσοχή παραμένει εστιασμένη στην καταπολέμηση του ιού, κυβερνήσεις και άλλοι πολιτικοί παίκτες είχαν την ευκαιρία να κλιμακώσουν τις ήδη υπάρχουσες παραβάσεις εις βάρος ευάλωτων ομάδων, χωρίς να γίνονται αντικείμενο έρευνας», τονίζει η έκθεση.
Τέλος, η πανδημία έχει διαταράξει τις εκλογές σε όλο τον κόσμο, με τους ειδικούς να κατηγορούν ορισμένες αυταρχικές κυβερνήσεις ότι χρησιμοποιούν την κατάσταση προς όφελός τους. Για παράδειγμα, η ημι-αυτόνομη κινεζική πόλη του Χονγκ Κονγκ έχει αναβάλει τις προγραμματισμένες εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αντ’ αυτού, έχει ανακοινώσει ότι θα πραγματοποιηθούν με ένα χρόνο καθυστέρηση, αναφέροντας ως αιτία την πανδημία, ενώ έχει απαγορεύσει τη συμμετοχή μιας σειράς υποψηφίων.
Έκκληση για δράση
Το Freedom House παροτρύνει τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο να προστατεύσουν τις δημοκρατίες μέσα από μια σειρά από προτάσεις για δράση.
Για παράδειγμα, καλεί τους οργανισμούς και τους δωρητές να υποστηρίζουν τα ελεύθερα και ανεξάρτητα ΜΜΕ, είτε μέσω οικονομικής βοήθειας, είτε μέσω εκπαίδευσης ή τεχνικής υποστήριξης. Επιπλέον, προτείνει οι κυβερνήσεις να προσφέρουν πρόσθετη χρηματοδότηση σε ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και σε οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, οι υπηρεσίες των οποίων είναι τώρα πιο πολύτιμες από ποτέ.
Η έκθεση καλεί τις δημοκρατικές κυβερνήσεις να ελέγχουν και να καταδικάζουν δημόσια τις παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, ιδιαιτέρως όταν αυτές στοχοποιούν ευάλωτες ομάδες όπως οι γυναίκες, η κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ και οι θρησκευτικές ή φυλετικές μειονότητες. Οι κυβερνήσεις μπορούν και πρέπει να χρησιμοποιήσουν τις απαγορεύσεις έκδοσης βίζα και το «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων για να τιμωρήσουν τους δράστες, αναφέρει η έκθεση. 
Το θετικό στοιχείο που ανακάλυψε η έκθεση ήταν το ότι η ερευνητική δημοσιογραφία παραμένει ενεργή παρά τους περιορισμούς. Παράλληλα, σε όλο τον κόσμο πραγματοποιούνται μαζικές διαδηλώσεις, ακόμη και σε καταπιεστικά κράτη. Παρά το γεγονός ότι 158 χώρες έχουν επιβάλει περιορισμούς στις διαδηλώσεις, τουλάχιστον 90 κράτη δονήθηκαν από μαζικές διαμαρτυρίες από την έναρξη της πανδημίας, σύμφωνα με τους ερευνητές του Freedom House.
«Ακόμη και μέσα στην καταστροφή και την αναταραχή, ορισμένοι έχουν αντιδράσει στην πανδημία με ελπίδα και ανανέωση», αναφέρει η έκθεση. «Η δημοκρατία υποφέρει σε όλο τον κόσμο, όμως οι λαοί απαιτούν να μην εξοντωθεί».
Πηγή: www.cnn.com
