Τα απορρίμματα των τροφίμων με νούμερα
Οι περισσότεροι δεν αντιλαμβανόμαστε πόσα τρόφιμα καταλήγουν στο σκουπιδοντενεκέ του σπιτιού κάθε εβδομάδα, από φαγητό που είτε έχει χαλάσει, είτε έχει περισσέψει. Υπολογίζεται πως το 40% των τροφίμων που προορίζονται για το τραπέζι μας δεν θα καταναλωθεί ποτέ, ενώ το ύψος των διατροφικών απορριμάτων έχει αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με τη δεκαετία του 1970. Τα οφέλη από την μείωση των «περισσευμάτων» της κουζίνας δεν αγγίζουν μόνο την τσέπη μας, αλλά και τη παγκόσμια κοινότητα. Υπολογίζετε πως τα τρόφιμα τα οποία «χάνονται» φτάνουν για να ταΐσουν 9 δισεκατομμύρια ανθρώπους.
Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν τόσο σε κοινωνικό επίπεδα, αλλά και σε επίπεδο βιομηχανίας τροφίμων είναι πολλά και απαιτούν συντονισμένη προσπάθεια. Κάθε βήμα όμως προς τη σωστή κατεύθυνση είναι σημαντικό, ακόμα και εάν αυτό ξεκινά από το ίδιο μας το σπίτι, από το δικό μας πιάτο.
Ακολουθούν μερικές πρακτικές συμβουλές για να μπορέσετε να εκμεταλλευτείτε στο έπακρο τις τροφές που αγοράζετε και μαγειρεύετε, αλλά και για να βάλετε και εσείς το δικό σας λιθαράκι στην αντιμετώπιση του φαινομένου των οικιακών απορριμμάτων.
Συμβουλές για το super market
- Χρησιμοποιείστε μία λίστα για να αγοράσετε αποκλειστικά τα υλικά που θα χρειαστείτε για τα γεύματα της εβδομάδος. Παρ’ όλ’ αυτά μην κάνετε μακροπρόθεσμα σχέδια καθώς είναι πολύ πιθανό να πέσετε έξω, και τα τρόφιμα να παραπέσουν στον κάδο των απορριμμάτων!
- Ψωνίστε λιγότερο, αλλά πηγαίνετε περισσότερες φορές στο super market.
- Διαβάζετε πάντα με προσοχή την ημερομηνία λήξης.
- Πριν φύγετε από το σπίτι μην ξεχάσετε να ελέγξετε τι αποθέματα έχετε.
- Μην αγοράζετε μόνο τα «τέλεια» σε χρώμα και μέγεθος λαχανικά και φρούτα. Μην κρίνετε τα ζαρζαβατικά από την εμφάνισή τους! Οι πιθανότητες δείχνουν πως τα «άσχημα» λαχανικά έχουν μεγαλώσει με λιγότερα χημικά.
Συμβουλές για το ντουλάπι & το ψυγείο
- Εφαρμόστε το σύστημα «ό,τι μπαίνει πρώτο, βγαίνει και πρώτο», αποθηκεύοντας περισσότερο φρέσκα προϊόντα στο βάθος του ντουλαπιού/ ψυγείου.
- Αποθηκεύστε κάθε τρόφιμο σωστά. Για παράδειγμα τα φρούτα και τα λαχανικά μπαίνουν πάντα στο ειδικό ντουλάπι του ψυγείου.
- Φέρτε στο ύψος των ματιών σας τα πιο ευπαθή προϊόντα.
- Μη βγάλετε και μην πλύνετε τα λαχανικά από το ψυγείο παρά μόνο λίγο πριν τα σερβίρετε.
- Για τους πιο σχολαστικούς κρατήστε λίστα με το «στοκ» των τροφίμων.
Συμβουλές για την κουζίνα & το πιάτο σας
- Αποφύγετε να ξεφλουδίζετε όλα τα φρούτα και τα λαχανικά. Εξάλλου στις φλούδες κρύβεται ένα σύνολο φυτικών θρεπτικών συστατικών, με ιδιαιτέρως προστατευτική δράση για την υγεία.
- Μην παραγεμίσετε το πιάτο σας! Είναι προτιμότερο να το γεμίσετε ξανά εάν πεινάτε, παρά να καταλήξει το φαγητό στα σκουπίδια.
- Στην περίπτωση που το φαγητό που μαγειρεύετε δεν μπορεί να φαγωθεί και την επόμενη μέρα, δώστε μεγάλη έμφαση στην ποσότητα που θα ετοιμάσετε.
- Εάν δεν είστε σίγουροι πως θα φάτε ένα γεύμα την επόμενη μέρα μη διστάσετε και καταψύξτε το!
- Ορίστε μία ημέρα την εβδομάδα όπου θα τρέφεστε αποτελειώνοντας τα περισσεύματα των προηγούμενων ημερών. Πολλά περισσεύματα μπορούν να ανακυκλωθούν σε πίτες, ομελέτες, σαλάτες, ρύζι, μακαρονάδες και σούπες.
- Χρησιμοποιείστε ώριμα φρούτα για να ετοιμάσετε smoothies ή φρουτοσαλάτες.
- Τα κοτσάνια από λαχανικά, όπως τα καρότα, είναι βρώσιμα και μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για να ετοιμάσετε σάλτσα pesto.
- Χρησιμοποιείστε το ξύσμα από τις φλούδες των εσπεριδοειδών για να δώσετε γεύση σε σάλτσες ζυμαρικών, αλλά και σε dressings σαλάτες.
- Τα εξωτερικά φλούδια του κρεμμυδιού δεν δίνουν φυσικό χρώμα μόνο στα αυγά του Πάσχα, αλλά και σε κάθε είδους ζωμό.
- Μοιραστείτε το φαγητό με τους φίλους και την οικογένειά σας.
Κλείνοντας, υπάρχει πάντα και η τεχνική της κομποστοποίησης η οποία «ανακυκλώνει» τα απορρίμματα των τροφίμων χρησιμοποιώντας τα ως λίπασμα. Το κόστος για την αγορά του κατάλληλου εξοπλισμού δεν είναι αμελητέο. Εναλλακτικά ξεκινήστε βάζοντας τις φλούδες των φρούτων και των λαχανικών σε ένα τάπερ, πριν τις μετατρέψετε σε λίπασμα για τις γλάστρες σας. Μία άλλη ιδέα είναι να βρείτε κάποιο αγρότη με βιολογικές καλλιέργειες ο οποίος θα δεχθεί να χρησιμοποιήσει τα απορρίμματά σας για να καλλιεργήσει περισσότερα Ελληνικά προϊόντα.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Βιβλιογραφία:
- EPA. Reducing Wasted Food At Home. 10/5/2016
https://www.epa.gov/recycle/reducing-wasted-food-home
- Today’s Dietitian. Densie Webb. Reducing Food Waste. May 2016 Issue. Vol. 18 No. 5 P. 38